Chồng là “của nợ“

Thật ra, cũng như dì tôi, chị đã không đủ can đảm để buông bỏ, cứ kéo lê, kéo lết cái “của nợ” để khổ cả đời...

1. Dì bảo: “Vợ chồng là duyên, là nợ nhưng như vợ chồng dì thì là của nợ”.

Gần 40 năm về trước, dì lấy chồng. Lúc đó, dì là giáo viên, chú là kỹ sư cơ khí. Sau khi kết hôn, dì vẫn ở quê dạy học, chú ra Hà Nội công tác.
Dì không ở nhà chồng mà ở khu tập thể của trường. Thời gian chú công tác xa, thỉnh thoảng bố chồng dì đến thăm cháu. Mục đích nghe thì có vẻ tốt, nhưng thực chất ông ta lại “thèm muốn” con dâu. Biết bản chất xấu xa của cha chồng, dì kiếm đủ lý do không cho ông ta vào nhà. Ông ta nổi điên, vu cho dì có người đàn ông khác. Thậm chí, ông ta còn nói với con trai: “Chưa chắc thằng Hùng là con mày”. May mắn là lúc đó chú đang rất yêu vợ nên khẳng định với bố: “Nó là con con chứ con ai, bố đừng có nghĩ bậy bạ”. Rồi chú xin chuyển công tác cho dì ra Hà Nội. Vài năm sau, dì sinh thêm một con gái.
Ảnh minh họa. NOP
Ảnh minh họa. NOP 
Năm 1985, gia đình đang yên ấm thì chú hứng chí xin đi xuất khẩu lao động ở Liên Xô. Sang đó, chẳng biết chú có người phụ nữ nào không, chỉ biết chú không gửi bất kỳ thứ gì về cho mẹ con dì. Mười năm như vậy đằng đẵng trôi qua, dì quyết định ly hôn, chú đồng ý. Hai người chuẩn bị làm thủ tục ra tòa thì con gái dì lấy chồng, nên yêu cầu đợi con đám cưới xong, bố mẹ hãy ly hôn.
Sau lần đó, chú không đi nước ngoài nữa. Thấy vậy, dì cũng bỏ luôn ý định ly hôn. Thời gian đầu, chú cũng có trách nhiệm với gia đình, nhưng chỉ vài tháng là bắt đầu đổ đốn. Tiền chú đem ở nước ngoài về lần lượt bay ra các quán nhậu. Khi không còn tiền ra quán, chú kéo bạn bè về nhà nhậu, bắt dì phục vụ. Dì lại làm đơn ly hôn gửi ra tòa. Chú năn nỉ, hứa sẽ thay đổi. Và, chú thay đổi thật, không ở nhà bắt vợ hầu hạ nữa mà ra ngoài kiếm tiền - chú chạy xe ôm. Mỗi ngày chú đưa dì mấy chục ngàn, không nhiều nhưng có đưa là tốt rồi - dì bảo vậy. Nhưng, những ngày tháng như vậy cũng chẳng được bao lâu. Ngựa quen đường cũ, chú kết bạn với mấy tay xe ôm - cứ một buổi chạy xe, một buổi về nhà nhậu.
Lần này dì không thèm nói nữa, mà kêu thợ về nhà lắp thêm cửa, cấm chú vào phòng của dì. Từ đó, hai con người một thời đầu gối tay ấp, giờ sống chung một mái nhà mà cứ như người xa lạ, không ai nói với ai câu nào.
Mẹ mắng dì: “Mày sống như thế mà sống được sao? Ly hôn đi cho nó nhẹ nợ”. Dì chua xót: “Em cũng muốn lắm. Nhưng giờ ly hôn lại phải bán nhà chia cho lão một nửa. Nếu lão lấy tiền rồi sống tử tế thì không có gì để nói, em chỉ sợ lão ăn hết rồi lại tìm đến em làm tội thôi. Cứ để vậy đi. Dù sao thì em cũng coi như lão chết rồi”…
Đúng là của nợ, không biết đến khi nào dì mới được giải thoát.
2. Chị không đẹp, gia đình cũng bình thường nhưng khi chị lấy hắn, ai nấy đều bảo: “Bông hoa nhài cắm bãi cứt trâu”. Mà đúng thật! Ngày cưới, nhìn đám bạn người không ra người, ngợm không ra ngợm của chồng chị, ai cũng ngao ngán lo cho cái tương lai mù mịt của chị.
Chị lấy hắn không phải vì yêu mà vì sợ… ế. Hắn chẳng có nghề nghiệp gì, ngoại hình lại xấu xí, nhìn cứ như một thằng nghiện.
Về làm dâu nhà hắn, chị phải lo từ cái tăm cho đến hạt gạo. Mấy cái tàu há mồm nhà hắn đều trông vào đồng lương còm cõi của chị. Khi có thai, chị bảo phải ăn riêng. Thế là hắn và chị dọn lên cái gác chưa đầy 6m2 để sống. Nào có được yên, thỉnh thoảng vẫn phải mua cái này, cái nọ cho gia đình chồng.
Có lẽ chán nhất vẫn là chồng chị. Hắn không những không đi làm kiếm tiền mà còn cờ bạc. Mỗi lần chị lãnh lương về, hắn đều lấy trộm để đánh bài. Thậm chí, khi có con, tiền mua sữa cho con hắn cũng không tha.
Con còn đỏ hỏn, chị ẵm thằng bé ra ngoài thuê phòng trọ ở riêng, tuyên bố: “Nếu anh đi làm kiếm tiền thì tôi cho gặp con, không thì đừng hòng”. Miệng chị nói thì tai chị nghe, hắn chẳng bận tâm. Thỉnh thoảng hắn lại ghé phòng chị, vừa để giải quyết nhu cầu sinh lý, vừa chôm tiền của chị đánh bài.
Chị làm đơn ly hôn, hắn không ký. Hắn bảo: “Mày đi thì cứ đi, để lại con cho tao”. Có người mẹ nào có thể bỏ con mà đi. Thế là chị đành chịu thua.
Lấy hắn sáu năm là sáu lần chị làm đơn ly hôn nhưng cuối cùng chị và hắn vẫn không thể dứt nhau ra được. Chính xác là hắn không buông tha cho chị. Chị kể, đã có lần hắn cầm dao dọa đâm khi chị đòi ly hôn. Chị bảo: “Chắc kiếp trước chị mắc nợ hắn nên giờ phải trả”.
Thật ra, cũng như dì tôi, chị đã không đủ can đảm để buông bỏ, cứ kéo lê, kéo lết cái “của nợ” để khổ cả đời...

Vợ quá đảm, nhà mất vui

Chị đâu biết cái sự hoàn hảo của người vợ lại khiến anh... ăn không nổi.

Chị yêu anh, nên muốn làm một nàng dâu trưởng, một người mẹ, người chị hoàn hảo. Ấy vậy nhưng, chị đâu biết cái sự hoàn hảo của người vợ lại khiến anh... ăn không nổi.
Chị là dâu trưởng trong nhà. Những lúc ban đầu bỡ ngỡ khi mới về làm dâu không nói làm gì, bao nhiêu năm nay chị đảm trách vai trò dâu trưởng một cách xuất sắc. Một phần do sự tinh ý của chị, một phần là công bà mẹ chồng con nhà gia giáo tận tình chỉ bảo, nhưng sự quyết định làm nên cô dâu trưởng xuất sắc chính là bởi chị yêu anh, lúc nào cũng tâm niệm làm cho chồng vui, chồng có thể tự hào về vợ.

Vợ chồng như bom sắp nổ

Nếu người ngoài nhìn vào, họ luôn nghĩ vợ chồng tôi là một cặp đôi hoàn hảo, nhưng thực sự bên trong không biết khi nào sẽ nổ tung.

Hạnh phúc của vợ chồng tôi như một viên pha lê. Người ngoài nhìn vào thì vô cùng lấp lánh. Nhưng nó có thể vỡ bất cứ lúc nào mà chính bản thân tôi cũng không biết.
Tôi quen anh từ khi anh còn là sinh viên của trường Lục Quân 2. Khi đó tôi là kế toán viên của một công ty nước ngoài, anh là bạn của anh họ tôi. Cũng vì như thế mỗi tuần chúng tôi thường gặp nhau trò chuyện ăn uống. Thời gian biết nhau và xa nhau đã 7 năm vì anh đi công tác ở Côn Đảo những cuộc điện thoại nhắn tin cũng làm chúng tôi gần xích lại gần nhau. Anh cũng rất quan tâm lo lắng và chiều chuộng tôi.

Người ở nhà

Chị hiểu mình đã tạo cho chồng thói quen không dễ thay đổi: thói coi mọi việc liên quan đến con cái, nhà cửa, cơm nước là của đàn bà.

Nhiều thứ trên ti vi qua đi không để lại dấu vết, nhưng tin các bà mẹ được nghỉ hộ sản sáu tháng thì bà nội cập nhật rất nhanh, nhớ kỹ và “phát lại” nhiều lần trong những bữa ăn.

Bà mừng lắm, vì cô dâu út là giáo viên, chỉ cần thu xếp chút xíu là có thể được nghỉ thêm mấy tháng hè, khi phải đi làm lại thì cháu bà đã cứng cáp. Mà có khi ở nhà trông con luôn, khỏi phải đi làm là khỏe nhất. Như chị Hai, cũng cử nhân kinh tế, nhưng từ lúc có con là ở nhà luôn tới giờ, tính ra, thời buổi lương ba cọc ba đồng, ở nhà còn đỡ tiền xăng xe, quần áo…

Chồng Út tán thêm, bà Thủ tướng Đức Angela Merkel mới đây đã quyết định chính phủ sẽ bớt tập trung tiền cho việc xây dựng nhà trẻ, khuyến khích các bà mẹ nhận trợ cấp để ở nhà nuôi con, mỗi bà mẹ có con từ 13 đến 36 tháng có thể chọn phương án ở nhà nuôi con với khoản trợ cấp 150 euro/tháng, tính ra hơn bốn triệu đồng Việt Nam. Tưởng bao nhiêu, chứ chừng ấy tiền, chồng sẵn sàng trả lương để vợ ở nhà nuôi con cho khỏe!

Ảnh minh họa.
 Ảnh minh họa.
Bất ngờ lớn nhất là chị Hai. Một bữa chị em rù rì, chị bảo Út đừng nghỉ việc, chị cũng đang tính đi làm lại, dù biết khó khăn lắm, vì chị ở nhà 14 năm rồi.

Còn nhớ khi mang thai đứa thứ nhất, chồng chị thuyết phục: “Anh đi làm đủ tiền nuôi em và con, em đừng đi làm nữa, vất vả cực nhọc mà lương tiền chẳng bao nhiêu. Có em ở nhà chăm con anh mới yên tâm. Con mình cần mẹ, chẳng ai thay thế em được…”. Sinh bé thứ nhất, niềm vui làm mẹ đầy ắp cùng với cảm giác không thể rời con được khiến chị thấy việc ở nhà chăm con là may mắn của mình. Rồi bé thứ hai ra đời. Năm năm, sáu năm rồi, giờ chị đã ra dáng một bà nội trợ. Kiến thức chuyên môn rơi rụng dần, đến nỗi năm rồi chị đã im lặng từ chối đám bạn rủ họp lớp, vì nghĩ mình đến đó sao lạc lõng quá.

Mai Yên, cô bạn chị lấy chồng nước ngoài, cũng ở nhà nuôi con, hưởng trợ cấp dành cho bà mẹ. Một hôm viết thư than thở: “Mình nhớ cảm giác đi làm. Mình muốn đi làm lại, dù biết chắc chắn là vất vả hơn, lương có khi không bằng tiền trợ cấp…”.

Thực tế, trong gia đình hay trong xã hội, người làm ra tiền thường giữ vai trò quyết định, có tiếng nói ảnh hưởng lớn hơn. Người còn lại trở thành phụ thuộc. Phụ nữ ở nhà có khi quanh quẩn những việc không tên suốt ngày không hết, nhưng những việc ấy lại không trực tiếp làm ra tiền. Sữa, tã cho con, cơm nước, chợ búa, thuốc men… chỉ khiến tiền tiêu đi mà thôi. Những năm đầu tiên chị ở nhà, vợ chồng còn ríu rít những khi anh đi làm về, nhưng càng ngày, chủ đề chung của những câu chuyện càng cạn. Anh ham lai rai quán xá. Chị ít hẳn bạn bè, chỉ còn kết thân với bà bán rau, bán thịt và những bà nội trợ khác chung cảnh đưa con xuống sân chơi buổi chiều. Đã thấy có khi anh chậm đưa tiền mà chị không dám nhắc, bởi biết chắc sẽ nhận được cái cau mặt khó chịu của chồng. Những khi con đau ốm, mình chị quần quật từ nhà tới bệnh viện, vẫn không tránh khỏi những lời bóng gió, sự bực bội, gắt gỏng của chồng và của cả bố mẹ chồng: ở nhà có chừng đó việc mà cũng không xong!

Chị nhớ mình ngày trước, cũng trẻ trung, năng động, nuôi quyết tâm sẽ trở thành một trưởng phòng. Vậy mà giờ đây, ngoại ngữ rơi rụng, sự nhanh nhạy cùn mòn, trước một sự kiện cỏn con cũng thấy lo lắng. Rồi chị lại còn béo ra vì bữa nào cũng “dọn dẹp” đồ ăn thừa cho con, chẳng nghĩ gì đến ăn kiêng, giữ dáng vì cứ quanh quẩn suốt ngày với đồ bộ, quần lửng, áo thun. Đôi khi chạnh lòng nhìn những cô nàng thon thả, nhanh nhẹn, váy bó giày cao gót, chị vẩn vơ lo, liệu chồng mình có vượt qua nổi những “váy ngắn chân trần” long lanh trong công sở kia không.

Chị quyết định đi làm trở lại!

Trẻ con trong nhà đã lớn. Chị bàn với chồng phân công nhau đưa đón con. Anh bảo không quen, giờ giấc sát rạt, hay là nhờ bác Tư xe ôm? Chị phản đối. Anh không thể đơn giản dùng tiền thuê, hay đẩy con cho người lạ, trong khi anh cũng như chị, có một nửa trách nhiệm nuôi dạy con. Nhưng, một vài lần chứng kiến cảnh con bé chín tuổi đứng đợi bố trước cửa trường khi trời đã sập tối, chị hiểu mình đã tạo cho chồng một thói quen không dễ gì thay đổi: thói quen coi mọi việc liên quan đến con cái, nhà cửa, cơm nước là chuyện của đàn bà, vô tư không lo lắng khi biết đã có vợ lo...

Chị phải thu xếp thời gian đón con, nhưng không dễ gì. Đi làm nửa tháng, chị gầy hẳn đi: giờ giấc gò bó, tâm lý không ổn định, áp lực công việc... Người ta chẳng thể nào đi làm “cho vui” trong một cộng đồng mà mọi cá nhân đều phải nỗ lực hoàn thành phần việc của mình.

Nhiều người bảo: ở nhà chồng nuôi, có phước không chịu hưởng, lại muốn lăn lưng ra đời cho vất vả. Nhưng chị biết, mình sẽ tiếp tục cố gắng. Hơn cả tiền bạc, cảm giác được sống bằng năng lực của bản thân, cảm giác mình hữu ích và tự lập là động lực thôi thúc chị. Mạnh hơn nữa là cảm giác được tôn trọng, được tự chủ, cảm giác mình sống bằng chính nghề nghiệp của mình, tiêu đồng tiền do chính mình làm ra.

Chị bảo Út: có người ở trong nhà rồi tự mình đóng kín cửa, chọn một cuộc đời bình an, bình an đến mức có lúc gần như vô nghĩa. Gia đình, xã hội đã cung cấp nền giáo dục, nghề nghiệp để người phụ nữ tìm thấy sự bình đẳng trong quan hệ xã hội và gia đình. Quãng thời gian ở nhà nuôi con lại đẩy người phụ nữ về với công việc nội trợ đơn thuần và phụ thuộc. Lý do thường được viện đến là con, nhưng đó không phải là lý do để người phụ nữ giam mình trong sự phụ thuộc vĩnh viễn.

Luật định cho sáu tháng nghỉ hộ sản, là dành cơ hội để người mẹ trẻ được trở lại với công việc trong một tâm thế ổn định hơn. Việc tổ chức gia đình phải là việc của cả hai vợ chồng, sao cho “ở nhà” là quãng thời gian tiếp thêm sức lực cho người phụ nữ trên bước đường phát triển; sao cho “người ở nhà” vẫn có thể thoải mái tự tin khi bước vào thế giới công việc, vươn lên bằng khả năng của mình.