Bất kỳ máy bay chiến đấu tiên tiến nào cũng có những khuyết điểm, và tiêm kích F-22 của Mỹ cũng không phải là ngoại lệ. Vì bản thân máy bay chiến đấu là một hệ thống, là kết quả của sự cân bằng các điều kiện và yêu cầu khác nhau.
Bất kỳ máy bay chiến đấu nào cũng có những hạn chế nhất định và điều này cũng đúng với tiêm kích tàng hình hạng nặng F-22 của Mỹ. Như người ta đã nói, mấu chốt là sự cân bằng.
Chiến đấu cơ tàng hình F-22 có một số khuyết điểm lớn, thứ nhất là tầm hoạt động ngắn, F-22 có bán kính chiến đấu chỉ hơn 800 km, nên nhìn F-22 rất “bầu bĩnh”; nếu F-22 không tiếp nhiên liệu trên không, thì tiêm kích tàng hình số 1 này, giống như một máy bay chiến đấu “quanh bếp, quanh nhà”.
Vậy tại sao F-22 lại có khuyết điểm như vậy? Lý do là trong thời kỳ chiến tranh Lạnh giữa Mỹ và Liên Xô, tranh giành quyền bá chủ, nên Mỹ cho rằng chiến trường lúc đó chủ yếu là ở Châu Âu.
Tuy nhiên, các nước châu Âu hoạt động manh mún và là sự kết hợp của các nước nhỏ; trong điều kiện như vậy, việc bố trí tiêm kích có tầm hoạt động lớn sẽ hơi lãng phí, đó là lý do khiến F-22 xuất hiện những khuyết điểm lớn.
Hiện nay Mỹ đã đặt chiến trường chính ở khu vực Châu Á - Thái Bình Dương; chiến trường tiềm năng này có Thái Bình Dương rộng lớn, nên vấn đề tầm hoạt động ngắn của F-22 là khiếm khuyết rất nghiêm trọng. Vậy F-22 có thể trông cậy vào máy bay tiếp dầu được không? Tất nhiên là không.
Việc tiếp nhiên liệu trên không là bình thường đối với các máy bay chiến đấu; nhưng hiện tại Không quân Mỹ chưa có loại máy bay tiếp dầu tàng hình nào trong biên chế (hiện mẫu UAV tiếp dầu tàng hình X-47B vẫn đang thử nghiệm).
Do vậy việc dùng máy bay tiếp dầu thông thường, để tiếp nhiên liệu trên không cho máy bay tàng hình, sẽ khiến F-22 lộ mục tiêu trên không. Lúc này, F-22 mất đi tính năng quan trong nhất của nó là tính năng tàng hình; nên giờ đây, Không quân Mỹ đang có kế hoạch cho loại biên F-22.
Ngoài ra, F-22 còn có nhiều khuyết điểm lớn nữa như, nếu lớp thân F-22 mất lớp sơn tàng hình, nó sẽ không còn tính năng tàng hình và do vậy, các phi công lái F-22 được yêu cầu trong điều kiện bình thường, không bay ở tốc độ siêu âm (trên 1.235 km/h); vì nếu bay tốc độ siêu âm, sẽ làm bong lớp sơn tàng hình.
F-22 có yêu cầu bảo dưỡng rất nghiêm ngặt và chi phí cao một cách đáng kinh ngạc, do vậy tỷ lệ xuất kích của F-22 tương đối thấp. Ngoài ra còn có nguyên nhân giá thành F-22 quá cao, do nhiều nguyên nhân khác nhau, mà đơn giá của F-22 đã lên tới hơn 250 triệu USD/chiếc.
Do giá thành tiêm kích tàng hình F-22 đắt như vậy, nếu bị hao hụt trong chiến đấu hoặc huấn luyện, thì rất khó để bổ sung. Vì lý do chi phí, F-22 đã đóng cửa dây chuyền sản xuất sớm và quá trình nâng cấp quy mô lớn F-22, gặp nhiều khó khăn và trục trặc.
Tất nhiên, khuyết điểm của F-22 chỉ là nhỏ, ưu điểm mới là chủ đạo; không thể phủ nhận, F-22 của Mỹ vẫn là loại máy bay chiến đấu tàng hình có tính năng kỹ chiến thuật tốt nhất hiện nay.
Suy cho cùng, thời thế đã thay đổi, F-22 đã thống trị thế giới hơn 10 năm, và việc F-22 giải nghệ là điều tất yếu. Nhưng điều đáng buồn là các chiến đấu cơ thế hệ 4 trước kia của Mỹ như F-15 và F-16 vẫn giữ vai trò nòng cốt, thậm chí máy bay F-15 vẫn tiếp tục được sản xuất; vậy có phải F-22 là một thiết kế thất bại?
