Chiều 10/6, hàng loạt người dùng trên khắp thế giới ghi nhận sự cố nghiêm trọng với ChatGPT khiến việc truy cập và sử dụng chatbot AI của OpenAI bị gián đoạn. Nhiều người cho biết họ không thể truy cập nền tảng, cửa sổ trò chuyện chỉ hiển thị trống hoặc dừng lại giữa chừng với thông báo lỗi “Network error occurred”. Một số trường hợp khác ghi nhận lỗi tải trang hoặc mất kết nối với máy chủ.
Đây không phải lần đầu ChatGPT gặp gián đoạn. Hồi tháng 4, nền tảng này từng rơi vào tình trạng quá tải khi tính năng tạo hình ảnh theo phong cách Ghibli thu hút lượng lớn người truy cập chỉ trong thời gian ngắn.
Cuộc săn lùng "người thay thế" trong hoảng loạn
Khi ChatGPT "biến mất" khỏi màn hình, nhiều người lập tức bày tỏ sự lo lắng. Trên Twitter (X), hashtag #ChatGPTDown nhanh chóng trở thành xu hướng với hàng nghìn tweet được đăng tải chỉ trong vòng vài giờ đầu.
"Tôi đang làm bài tập lớn deadline hôm nay mà ChatGPT sập rồi. Ai biết app nào thay thế được không?" - một sinh viên đại học chia sẻ với sự lo lắng. Tương tự, một nhân viên marketing tại TP.HCM cho biết: "Công ty đang cần hoàn thành chiến dịch quảng cáo, hôm nay là deadline cho kế hoạch mình phụ trách rồi, không có ChatGPT thì mình như mất phương hướng vậy."
Các diễn đàn công nghệ như Reddit, Facebook exploded với những bài đăng tìm kiếm giải pháp thay thế. Google Gemini, Microsoft Copilot, và Perplexity AI đều được nhắc đến như những "cứu tinh" tiềm năng. Nhiều người dùng cho biết họ đã chuyển sang sử dụng các nền tảng AI thay thế trong thời gian ChatGPT gián đoạn.
Khi con người "nghiện" trí tuệ nhân tạo
Sự cố này như một tấm gương phản chiếu, cho thấy mức độ phụ thuộc ngày càng sâu sắc của con người vào trí tuệ nhân tạo. ChatGPT không chỉ đơn thuần là một công cụ hỗ trợ mà đã trở thành "cộng sự" không thể thiếu trong công việc, học tập và thậm chí là cuộc sống hàng ngày.
Theo khảo sát đầu năm nay của Pew Research Center, đối với thanh thiếu niên Hoa Kỳ từ 13 đến 17 tuổi, tỷ lệ thanh thiếu niên cho biết họ sử dụng ChatGPT để làm bài tập ở trường đã tăng lên 26%. Con số này tăng so với mức 13% vào năm 2023. Từ việc soạn thảo email, viết báo cáo, lập kế hoạch đến giải quyết các bài toán phức tạp - ChatGPT đã len lỏi vào mọi khía cạnh của cuộc sống số.
Anh Nguyễn Hoàng Anh - kỹ sư công nghệ thông tin bày tỏ: "Hiện tượng này phản ánh xu hướng "kỹ thuật số hóa tư duy" - khi con người dần chuyển giao các tác vụ tư duy cơ bản cho máy móc. Điều này có thể tiện lợi nhưng cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro về khả năng tự chủ trong suy nghĩ và giải quyết vấn đề."
"Nếu con người liên tục dựa vào ChatGPT để giải quyết vấn đề, họ có thể mất đi khả năng giải quyết vấn đề và phát triển kỹ năng xử lý vấn đề. Trong khi không phải mọi câu trả lời của ChatGPT đều chính xác. Và điều này gây ra những hậu quả tiêu cực cho việc học cũng như sự nghiệp tương lai", TS Lê Duy Tân - giảng viên khoa công nghệ thông tin Trường đại học Quốc tế (Đại học Quốc gia TP.HCM) từng chia sẻ.
Đa dạng hóa và "kế hoạch B" cho kỷ nguyên AI
Sự cố ChatGPT lần này đã trở thành bài học quý giá về tầm quan trọng của việc có "kế hoạch dự phòng" trong thời đại AI. Thay vì phụ thuộc hoàn toàn vào một nền tảng duy nhất, người dùng cần học cách đa dạng hóa công cụ hỗ trợ.
Xây dựng hệ sinh thái AI đa dạng: Thay vì chỉ dựa vào ChatGPT, người dùng nên làm quen với nhiều nền tảng khác nhau. Mỗi công cụ có điểm mạnh riêng và có thể bổ sung cho nhau.
Duy trì kỹ năng "truyền thống": Dù AI mạnh mẽ đến đâu, việc duy trì các kỹ năng tư duy độc lập, viết lách và giải quyết vấn đề mà không cần hỗ trợ vẫn là điều cần thiết. Đây không chỉ là "phương án dự phòng" mà còn giúp con người không bị "thoái hóa" khả năng nhận thức.
Hiểu rõ giới hạn của AI: Người dùng cần nhận thức rằng AI là công cụ hỗ trợ chứ không phải giải pháp toàn năng. Việc phát triển khả năng phân biệt khi nào nên sử dụng AI và khi nào nên tự làm sẽ giúp tránh tình trạng phụ thuộc quá mức.
Sự cố ChatGPT ngày 10/6 có thể chỉ kéo dài vài giờ, nhưng những bài học rút ra từ đó sẽ còn có giá trị lâu dài. Trong kỷ nguyên AI, sự chuẩn bị và đa dạng hóa không chỉ là chiến lược thông minh mà còn là yếu tố then chốt để đảm bảo hiệu quả công việc và học tập bền vững.
