Vào ngày hôm qua (23/5), theo Quyết định số 1821/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, tượng Phật nghìn mắt nghìn tay (Quan Âm Thiên Thủ Thiên Nhãn) tại chùa Mễ Sở, huyện Văn Giang, tỉnh Hưng Yên được công nhận bảo vật quốc gia.
Bức tượng Phật nghìn mắt nghìn tay được đánh giá là một trong 3 kiệt tác đỉnh cao của nghệ thuật tạo tác tượng Quan Âm Thiên Thủ Thiên Nhãn cổ ở Việt Nam. Đây là pho tượng quý hiếm, giữ nhiều kỷ lục ấn tượng.
Cụ thể, tượng Quan Âm Thiên Thủ Thiên Nhãn tại chùa Mễ Sở là hiện vật gốc độc bản, có hình thức thể hiện độc đáo. Pho tượng này được các nghệ nhân xưa tạo tác hoàn toàn bằng kỹ thuật điêu khắc thủ công truyền thống hết sức công phu, tiêu biểu cho nền mỹ thuật đầu thế kỷ 19. Tượng Phật nghìn mắt nghìn tay mới được công nhận bảo vật quốc gia là pho tượng có nhiều tay nhất ở Việt Nam khi có tới 1.113 tay và 1.113 mắt.
Các tay nhỏ của pho tượng cổ này được thể hiện với những cánh tay dài thon thả, các mắt tượng được đặt trong lòng bàn tay kết ấn cam-lồ, các cánh tay này dài ngắn khác nhau theo độ mở dần lấy đầu tượng làm trung tâm, giống như kết hợp tạo thành hào quang.
Được làm từ gỗ mít, toàn bộ pho tượng cổ này cao 2,8m. Từ chỏm đầu tượng tới mặt ngồi cao 140cm, bệ cao 53 cm, tòa sen cao 23 cm. Khuôn mặt tượng Phật nghìn mắt nghìn tay thanh thoát và thuần hậu.
Kể từ khi được đặt tại chùa Mễ Sở, tượng Quan Âm Thiên Thủ Thiên Nhãn từng 2 lần bị trộm nhưng đều được tìm thấy. Lần đầu tiên bức tượng bị kẻ gian lấy đi là vào tháng 10/1988. Ngay sau khi phát hiện sự việc, công an các tỉnh Hải Hưng (Hải Dương và Hưng Yên ngày nay), Hải Phòng và Hà Nội phong tỏa toàn bộ các tuyến cảng biển nhằm nhanh chóng tìm ra bức tượng.
Bằng các nghiệp vụ, công an tìm thấy pho tượng Quan Âm Thiên Thủ Thiên Nhãn tại nhà một nghệ nhân ở Hồ Đắc Di, quận Đống Đa, Hà Nội. Người nghệ nhân này cho biết không hay biết về vụ trộm mà chỉ được người thuê phục chế. Theo đó, pho tượng được đưa trở về chùa Mễ Sở.
Lần thứ hai tượng Quan Âm Thiên Thủ Thiên Nhãn bị đánh cắp là vào rạng sáng 29/9/2016. Theo camera an ninh, một nhóm trộm hoạt động rất chuyên nghiệp đã đột nhập vào bên trong chùa và lấy đi pho tượng. Bên cạnh pho tượng cổ, nhóm trộm còn lấy đi đôi nến thờ bằng đồng.
Ngay sau khi phát giác vụ việc, công an vào cuộc điều tra, truy lùng những kẻ trộm nhằm sớm tìm ra pho tượng Quan Âm Thiên Thủ Thiên Nhãn. Phải tới sáng ngày 8/10/2016, 2 vợ chồng nông dân tìm thấy tượng Quan Âm Thiên Thủ Thiên Nhãn ở dưới ruộng ven đường 378 thuộc xã Tân Tiến, huyện Văn Giang. Tuy nhiên, pho tượng không còn nguyên vẹn do bị kẻ trộm tháo rời.
Theo đó, sau khi tìm được, các chuyên gia đã tiến hành phục chế bức tượng Quan Âm Thiên Thủ Thiên Nhãn. Để đề phòng kẻ gian đột nhập ăn cắp các cổ vật trong đó có pho tượng cổ trên, xung quanh chùa Mễ Sở lắp thêm camera, chuông báo động và tăng cường an ninh.
