Ấn Độ gấp rút tìm nguồn dầu thay thế trước thượng đỉnh Trump - Putin

Trước sức ép từ Mỹ yêu cầu dừng mua dầu giá rẻ của Nga, các nhà máy lọc dầu quốc doanh Ấn Độ đang ráo riết tìm nguồn cung từ nhiều quốc gia khác. Động thái này diễn ra ngay trước thềm cuộc gặp quan trọng giữa Tổng thống Mỹ Donald Trump và Tổng thống Nga Vladimir Putin, có thể quyết định tương lai nguồn cung dầu Nga cho Ấn Độ.

Mỹ đã yêu cầu Ấn Độ ngừng nhập khẩu dầu thô giá rẻ từ Nga, cáo buộc nguồn thu này giúp Moscow duy trì “cỗ máy chiến tranh”. Tuần trước, Washington còn tăng gấp đôi thuế nhập khẩu hàng hóa từ Ấn Độ để gây áp lực. Điều này buộc các nhà máy lọc dầu quốc doanh của quốc gia tiêu thụ dầu lớn thứ ba thế giới phải thay đổi kế hoạch mua hàng.

Trong tuần qua, các tập đoàn dầu khí nhà nước như Indian Oil Corp. và Bharat Petroleum Corp. đã đặt mua lượng lớn dầu không phải từ Nga, giao ngay cho tháng 9 – 10, bao gồm cả nguồn từ Mỹ, Brazil và Trung Đông. Song song đó, các hợp đồng dài hạn với Ả Rập Xê Út vẫn duy trì, với mức giao hàng tháng 9 lên tới 22,5 triệu thùng - cao nhất kể từ tháng 9/2024.

Cuộc gặp giữa ông Trump - Tổng thống Nga Putin tại Alaska vào thứ Sáu này được ngành dầu mỏ theo dõi sát sao, bởi kết quả có thể khiến Mỹ nới lỏng hoặc siết chặt hơn áp lực với dầu Nga.

Ảnh minh họa

Quan hệ dầu mỏ Ấn Độ – Nga thay đổi thế nào từ 2022?

Trước năm 2022, Nga không phải nguồn cung dầu lớn cho Ấn Độ, khi nước này chủ yếu nhập từ Trung Đông. Nhưng sau khi Nga tấn công Ukraine và nhóm G7 áp giá trần 60 USD/thùng, Ấn Độ đã tận dụng cơ hội mua dầu Urals giá rẻ.

Đến giữa năm 2025, dầu Nga chiếm gần 37% lượng nhập khẩu của Ấn Độ, tương đương 1,7 triệu thùng/ngày. Urals, loại dầu có thể thay thế dễ dàng bằng dầu từ Trung Đông đã trở thành mặt hàng chủ lực. Dù khối lượng cần thay thế là đáng kể, thị trường dầu hiện dư cung nhờ OPEC+ tăng sản lượng và nhu cầu giảm từ các nền kinh tế lớn như Trung Quốc, giúp Ấn Độ dễ xoay xở hơn.

Các công ty Ấn Độ và Nga phản ứng ra sao trước sức ép Mỹ?

Các nhà máy lọc dầu tư nhân như Reliance Industries và Nayara Energy dự kiến vẫn mua dầu Nga theo hợp đồng dài hạn, trong khi các công ty quốc doanh hạn chế mua giao ngay cho tháng 10.

Đáp lại, Nga đã tăng chào bán Urals cho Trung Quốc, giảm giá cho các đơn hàng giao tháng 9-10, cho thấy một phần nguồn hàng đã được chuyển hướng khỏi Ấn Độ. Tuy nhiên, các ngân hàng và đối tác logistics của Ấn Độ tỏ ra dè dặt do lo ngại các lệnh trừng phạt thứ cấp mà ông Trump đe dọa áp đặt. Một số doanh nghiệp tư nhân có thể tìm cách thanh toán bằng nhân dân tệ, qua các ngân hàng nhỏ hoặc dùng tàu “hạm đội bóng tối” để né rủi ro.

Ông Trump cảnh báo sẽ có “hậu quả rất nghiêm trọng” nếu ông Putin không đạt được thỏa thuận trong tuần này, khiến thị trường dầu khó dự đoán và chuẩn bị. Trong khi đó, Trung Quốc, vốn đã được Iran cung cấp dầu dồi dào cũng có thể không muốn tăng mua dầu Nga để tránh đụng độ với Washington.