Tết Đoan Ngọ, hay còn gọi là Tết Đoan Dương, Tết diệt sâu bọ được tổ chức vào ngày mùng 5 tháng 5 âm lịch hằng năm, là một trong những ngày lễ truyền thống của người Việt Nam. Trong đó cơm rượu nếp là một trong những món ăn không thể thiếu trong ngày này.
Cơm rượu nếp được làm từ gạo nếp lên men với men rượu, tạo nên vị ngọt nhẹ, thơm nồng đặc trưng. Theo truyền thống, người Việt tin rằng ăn cơm rượu nếp vào Tết Đoan Ngọ giúp đẩy lùi bệnh tật, đem lại sự khỏe khoắn cho cơ thể. Ngoài ra, món ăn này còn mang ý nghĩa tâm linh, giúp con người khởi đầu một chu kỳ mới với năng lượng tích cực.
Ăn cơm rượu nếp vào Tết Đoan Ngọ với mục đích diệt trừ sâu bọ, xua đuổi hết bệnh tật. (Ảnh minh họa).
Về mặt khoa học, cơm rượu nếp cũng mang lại một số lợi ích sức khỏe nếu ăn đúng cách. Gạo nếp chứa nhiều carbohydrate phức hợp, cung cấp năng lượng nhanh chóng và bền vững. Quá trình lên men tạo ra các vi khuẩn có lợi (probiotics), hỗ trợ tiêu hóa, tăng cường sức khỏe đường ruột và cải thiện hệ miễn dịch. Ngoài ra, cơm rượu nếp còn chứa một lượng nhỏ rượu tự nhiên, giúp kích thích tuần hoàn máu và tạo cảm giác thư giãn nếu ăn vừa phải. Tuy nhiên, do hàm lượng rượu dù thấp nhưng vẫn có, món ăn này cần được sử dụng cẩn thận để tránh tác dụng ngược.
Những người không nên ăn cơm rượu nếp
Mặc dù cơm rượu nếp là món ăn truyền thống với nhiều lợi ích, không phải ai cũng phù hợp để thưởng thức. Dưới đây là những nhóm người cần tránh hoặc hạn chế ăn cơm rượu nếp để bảo vệ sức khỏe:
- Người bị dị ứng với rượu hoặc men: Cơm rượu nếp chứa một lượng nhỏ ethanol do quá trình lên men, có thể gây ra các phản ứng dị ứng như mẩn ngứa, khó thở hoặc đau đầu ở những người nhạy cảm với rượu. Những người có tiền sử dị ứng cần kiểm tra kỹ trước khi ăn.
- Phụ nữ mang thai và cho con bú: Ethanol trong cơm rượu nếp, dù ở hàm lượng thấp, có thể ảnh hưởng đến thai nhi hoặc trẻ sơ sinh qua sữa mẹ. Các bác sĩ khuyến cáo phụ nữ trong giai đoạn này nên tránh hoàn toàn các thực phẩm chứa cồn để đảm bảo an toàn.
Dù tốt cho sức khỏe, nhưng cơm rượu nếp không dành cho tất cả mọi người.(Ảnh minh họa).
- Người mắc bệnh tiêu hóa: Những người bị viêm loét dạ dày, trào ngược dạ dày thực quản hoặc hội chứng ruột kích thích có thể gặp khó khăn khi tiêu thụ cơm rượu nếp. Hàm lượng cồn và tính axit trong món ăn này có thể làm trầm trọng thêm các triệu chứng như đau bụng, ợ nóng hoặc tiêu chảy.
- Người bị tiểu đường: Cơm rượu nếp chứa lượng đường tự nhiên khá cao từ gạo nếp và quá trình lên men. Điều này có thể làm tăng đường huyết đột ngột, không an toàn cho những người đang kiểm soát bệnh tiểu đường.
- Trẻ em dưới 5 tuổi: Hệ tiêu hóa của trẻ nhỏ chưa phát triển hoàn thiện, dễ bị ảnh hưởng bởi cồn hoặc vi khuẩn trong thực phẩm lên men. Cha mẹ nên cẩn trọng, tránh cho trẻ ăn cơm rượu nếp để ngăn ngừa nguy cơ rối loạn tiêu hóa.
- Người đang dùng thuốc đặc trị: Một số loại thuốc, đặc biệt là thuốc kháng sinh hoặc thuốc điều trị tâm thần, có thể tương tác với ethanol trong cơm rượu nếp, gây ra tác dụng phụ nguy hiểm. Nếu bạn đang dùng thuốc, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi ăn.
Tết Đoan Ngọ là dịp để mọi người cầu mong sức khỏe, may mắn. Tuy nhiên, việc thưởng thức món ăn cơm rượu nếp cần đi đôi với sự hiểu biết về sức khỏe cá nhân. Nếu bạn thuộc một trong những nhóm người trên, hãy cân nhắc thay thế bằng các món ăn khác như trái cây hoặc bánh giò để vẫn giữ được tinh thần ngày lễ mà không gây hại cho cơ thể. Hãy ăn uống khoa học để Tết Đoan Ngọ thực sự là dịp mang lại niềm vui và bình an!