Đêm 23 rạng sáng 24/8, hệ thống phòng không Nga đã chặn đứng đợt tập kích bằng máy bay không người lái quy mô lớn của Ukraine. Bộ Quốc phòng Nga cho biết có tới 95 UAV bị bắn hạ trên khắp lãnh thổ, trải dài từ vùng Bryansk đến Crimea và Cộng hòa Tatarstan.
Đây được xem là một trong những đợt tấn công bằng UAV lớn nhất của Ukraine nhằm vào lãnh thổ Nga kể từ đầu xung đột. Các khu vực bị ảnh hưởng gồm ít nhất 13 khu vực, cho thấy nỗ lực mở rộng phạm vi tấn công của Kiev.
Theo thông báo chính thức, toàn bộ số UAV bị bắn hạ là loại cánh cố định, vốn được Ukraine sử dụng nhiều trong các chiến dịch đánh sâu vào lãnh thổ Nga. Loại UAV này có ưu điểm giá thành rẻ, tầm bay xa và khả năng mang thuốc nổ tương đối lớn, đủ để gây ra thiệt hại cho cơ sở hạ tầng hoặc dân sự nếu lọt qua lưới phòng không.
Các địa phương ghi nhận đợt tấn công đêm qua trải dài trên một khu vực rộng lớn, từ miền Trung Nga đến tận bán đảo Crimea. Danh sách bao gồm Bryansk, Tver, Kaluga, Oryol, Tambov, Novgorod, Belgorod, Rostov, Kursk, Smolensk, Samara, Leningrad cùng hai nước cộng hòa Crimea và Tatarstan. Đây đều là những nơi quan trọng về hạ tầng công nghiệp hoặc có vị trí chiến lược.
Nga khẳng định không có thiệt hại đáng kể về người và cơ sở vật chất. Tuy nhiên, giới quan sát nhận định số lượng UAV bị bắn hạ cao bất thường cho thấy Ukraine đang tăng tốc các hoạt động tấn công xuyên biên giới, bất chấp rủi ro tổn thất lớn.
Trong thời gian qua, Ukraine liên tục mở rộng việc sử dụng UAV như một “vũ khí nghèo nhưng hiệu quả”. Nếu như trước kia UAV chủ yếu được dùng cho trinh sát và hỗ trợ pháo binh, thì nay Kiev coi đây là công cụ để bù đắp cho hạn chế về tên lửa tầm xa và máy bay chiến đấu.
Về phía Nga, hệ thống phòng không tiếp tục chứng minh vai trò trung tâm trong việc bảo vệ không phận. Mạng lưới radar, tổ hợp S-400, Pantsir-S1 và lực lượng tác chiến điện tử đã nhiều lần được huy động để ngăn chặn các đòn UAV. Tuy vậy, số lượng UAV liên tục tăng buộc Nga phải duy trì trạng thái cảnh giác cao độ, tiêu tốn nguồn lực đáng kể.
Các nhà phân tích phương Tây đánh giá rằng ngay cả khi bị bắn hạ, UAV giá rẻ vẫn có giá trị chiến lược đối với Ukraine. Mỗi chiếc UAV chỉ tốn vài chục nghìn USD nhưng buộc Nga phải sử dụng tên lửa phòng không đắt tiền hoặc duy trì hệ thống phòng thủ tốn kém, tạo ra sự bất cân xứng trong chi phí xung đột.
Ngoài ra, những cuộc tấn công bằng UAV cũng nhằm mục đích tâm lý, gửi thông điệp rằng chiến sự không chỉ giới hạn ở Donbass hay các khu vực tiền tuyến. Việc các vùng sâu trong lãnh thổ Nga như Tatarstan hay Samara phải đối phó với UAV cho thấy cuộc xung đột ngày càng lan rộng và khó kiểm soát.
Kiev hiện chưa đưa ra bình luận về thông tin 95 UAV bị bắn hạ. Tuy nhiên, truyền thông Ukraine thường nhấn mạnh rằng những đòn tập kích nhằm “làm suy yếu hậu cần và sản xuất quốc phòng của Nga”, đồng thời gây áp lực lên tinh thần dân chúng Nga.
Sự kiện lần này một lần nữa phản ánh tính chất ngày càng phức tạp của chiến tranh hiện đại, nơi UAV giá rẻ có thể tạo ra tác động lớn trên chiến trường. Nga có thể ngăn chặn nhiều đợt tập kích, nhưng để loại bỏ hoàn toàn mối đe dọa từ UAV là một nhiệm vụ gần như bất khả thi trong bối cảnh hiện tại.
Với việc cả hai bên đều đang đầu tư mạnh mẽ vào UAV, các chuyên gia dự đoán rằng “cuộc chiến trên không tầm thấp” sẽ tiếp tục leo thang. Số lượng UAV bị bắn hạ kỷ lục trong đêm 23-24/8 có thể chỉ là dấu hiệu cho một giai đoạn mới khốc liệt hơn của cuộc xung đột.
