Thực phẩm chức năng thường được quảng cáo là có tác dụng "thần kỳ", từ tăng cường khả năng miễn dịch đến cải thiện năng suất làm việc của các cơ quan trong cơ thể. Tuy nhiên, không phải lúc nào chúng cũng an toàn khi bạn tự ý bổ sung, đặc biệt là đối với chức năng của thận.
Đặc biệt, nếu bạn gặp có triệu chứng thận bị tổn thương, tuyệt đối không được tự ý bổ sung thực phẩm chức năng và cần liệt kê chi tiết sản phẩm đang dùng với bác sĩ điều trị. Các bác sĩ là người quyết định sản phẩm nào là phù hợp và không phù hợp với sức khỏe hiện tại của bạn.
1. Nghệ
Nghệ, còn được gọi là curcumin, thường được sử dụng nhờ đặc tính chống viêm. Tuy nhiên, nếu có tiền sử bệnh thận, bao gồm cả sỏi thận, bạn nên tránh dùng nhiều nghệ.
Nghệ có chứa oxalate, có thể liên kết với các khoáng chất và làm tăng nguy cơ sỏi thận.
2. Vitamin C
Mặc dù lượng vitamin C được khuyến nghị hằng ngày là 75mg đối với phụ nữ và 90mg đối với nam giới, nhưng nhiều người dùng thực phẩm bổ sung với liều lượng 1.000mg - vượt xa nhu cầu của cơ thể.
Vitamin C dư thừa sẽ được bài tiết dưới dạng oxalate, có thể hình thành sỏi thận.
Một nghiên cứu năm 2023 cũng liên hệ việc bổ sung vitamin C với suy thận. Liều lượng vitamin C quá cao đã được chứng minh là gây tăng oxalat niệu và các biến chứng như tổn thương thận cấp tính.
Theo Mayo Clinic, trong hầu hết các trường hợp, bạn có thể nhận đủ vitamin C qua đường ăn uống mà không cần bổ sung thông qua thực phẩm chức năng. Các loại thực phẩm nguyên hạt, ớt chuông đỏ, cải Brussels, bắp cải, bông cải xanh hoặc rau bina đều có hàm lượng vitamin C rất dồi dào.
3. Vitamin D
Uống vitamin D quá liều cũng có thể gây ra tác dụng phụ cho thận.
Thực phẩm bổ sung vitamin D có thể tương tác với chất kết dính phosphate chứa nhôm thường được sử dụng cho bệnh nhân mắc bệnh thận mãn tính để giảm nồng độ phosphate trong máu. Do đó, vitamin D có thể dẫn đến nồng độ nhôm có hại ở những người mắc bệnh thận mãn tính.
Tuy nhiên, điều này không nhất thiết có nghĩa là những người mắc bệnh thận không nên dùng thực phẩm bổ sung vitamin D. Miễn là bạn uống theo chỉ dẫn của bác sĩ bên cạnh việc xét nghiệm máu định kỳ để theo dõi nồng độ các khoáng chất khác nhau trong máu.
4. Canxi
Bạn nên tránh dùng canxi liều cao, đặc biệt là khi dùng cùng với vitamin C. Canxi được bài tiết qua nước tiểu và hầu hết sỏi thận đều được tạo thành từ canxi và oxalat.
Theo chỉ định của bác sĩ, việc bổ sung magie và vitamin B6 có thể giúp bù đắp tác dụng của thuốc bổ sung canxi.
5. Kali
Theo Harvard Health Publishing khuyến cáo, bạn không nên dùng thực phẩm bổ sung kali hằng ngày trừ khi có chỉ định của bác sĩ. Nó có thể gây tổn thương thận và tăng kali máu, tình trạng nồng độ kali trong huyết thanh hoặc huyết tương cao không an toàn.
Những người mắc bệnh thận mãn tính, bao gồm cả những người đang chạy thận nhân tạo, cần theo dõi lượng kali hấp thụ để ngăn ngừa tình trạng tích tụ kali trong máu.
Tăng kali máu gây buồn nôn, nôn, chuột rút, yếu cơ và mệt mỏi. Tăng kali máu nghiêm trọng có thể gây ra các vấn đề về nhịp tim và thậm chí tử vong. Việc vô tình sử dụng các loại thực phẩm bổ sung thảo dược có chứa kali có thể làm tăng thêm nguy cơ tăng kali máu.
6. Vitamin A
Vitamin A liều thấp từ thực phẩm hỗ trợ thị lực và khả năng miễn dịch. Tuy nhiên, vitamin A liều cao từ thực phẩm bổ sung lại tan trong chất béo và có thể tích tụ, gây ra tình trạng thừa vitamin A.
Điều này làm tăng gánh nặng cho thận và nguy cơ tổn thương gan.
7. Creatine
Nhiều người tập gym sử dụng creatine để giúp phát triển cơ bắp và tăng hiệu suất tập luyện, nhưng các chuyên gia cho biết, thực phẩm bổ sung này có thể gây áp lực quá mức lên thận, đặc biệt nếu bạn bị bệnh thận .
Nó có thể làm tăng nồng độ creatinine trong máu, khiến chức năng thận suy yếu. Những người mắc bệnh thận nên tránh sử dụng creatine trừ khi bác sĩ khẳng định là an toàn.
8. Rễ cam thảo
Nghiên cứu cho thấy, việc tiêu thụ rễ cam thảo, đặc biệt là với số lượng lớn hoặc trong thời gian dài, có khả năng gây tổn thương thận.
Theo một nghiên cứu năm 2019, cam thảo chủ yếu được sử dụng làm chất phụ gia tạo hương vị trong trà, thuốc lá và kẹo chứa tới 300 hợp chất hoạt tính.
Hợp chất chính của nó, glycyrrhizin, có khả năng làm tăng huyết áp, do đó ảnh hưởng đến sức khỏe thận của người dùng. Bất kỳ ai bị tăng huyết áp, bệnh tim hoặc bệnh thận, cũng như phụ nữ mang thai hoặc đang cho con bú, không nên sử dụng rễ cam thảo một cách bừa bãi.
