Theo tìm hiểu của Báo Tri thức và Cuộc sống, gói thầu Xây dựng + thiết bị thuộc dự án Nâng cấp và lắp đặt thiết bị thể dục thể thao tại ấp 4B, xã Tân Lâm vừa chính thức tìm được chủ nhân. Đây là dự án nhằm cải thiện hạ tầng thể chất cho người dân địa phương, tuy nhiên, diễn biến trong quá trình lựa chọn nhà thầu lại cho thấy những điểm đáng chú ý về tính cạnh tranh thực tế trên hệ thống đấu thầu qua mạng.

Màn "loại sân" kỹ thuật tại dự án Tân Lâm

Dựa trên biên bản mở thầu ngày 05/07/2025, gói thầu thu hút 2 nhà thầu tham gia là Công ty TNHH Tư vấn Xây dựng Phúc Thịnh và Công ty Cổ phần Tư vấn và Giám sát Môi trường Phố Xanh. Tuy nhiên, tại báo cáo đánh giá hồ sơ dự thầu số 135/BC-TP ngày 21/08/2025 của đơn vị tư vấn Thiện Phúc, chỉ có nhà thầu Phúc Thịnh vượt qua bước đánh giá kỹ thuật.

Đáng chú ý, nhà thầu Phố Xanh bị đánh giá "không đạt" tại hàng loạt tiêu chí quan trọng. Cụ thể, tại Mục 1.3, nhà thầu này không có thuyết minh đề xuất lịch nhập vật tư và quy trình chi tiết cấp phát. Tại các Mục 3.1 và 3.2, Phố Xanh thiếu thuyết minh nội dung và trình tự quản lý thi công. Thậm chí, tại Mục 4.2, đơn vị này còn không có kế hoạch tổ chức thí nghiệm theo yêu cầu của hồ sơ mời thầu. Việc một nhà thầu dày dạn kinh nghiệm trượt ở những lỗi sơ đẳng như thiếu biểu mẫu, nhật ký hay thuyết minh quy trình đã khiến dư luận đặt nghi vấn về "vai trò" thực sự của đối thủ này trong gói thầu.

Chân dung nhà thầu "quen mặt" Phúc Thịnh

Theo tài liệu thu thập của PV, Công ty TNHH Tư vấn Xây dựng Phúc Thịnh (MST: 3502271175) là một cái tên không hề xa lạ trong giới đấu thầu tại khu vực Xuyên Mộc và các địa bàn lân cận. Tính đến cuối năm 2025, doanh nghiệp này đã tham gia 21 gói thầu, trong đó trúng tới 14 gói.

Đặc biệt, năm 2025 được coi là năm "vàng" của Phúc Thịnh khi nhà thầu này tham gia 14 gói và đã được công bố trúng thầu 11 gói. Tỷ lệ trúng thầu lên đến gần 80% là con số đáng mơ ước đối với bất kỳ doanh nghiệp xây lắp nào. Tổng giá trị trúng thầu độc lập của doanh nghiệp đạt hơn 18,9 tỷ đồng. Với việc trụ sở đặt tại xã Xuyên Mộc (nay thuộc TP HCM sau sắp xếp hành chính), Phúc Thịnh dường như đang tận dụng tối đa lợi thế "sân nhà".

Mối quan hệ giữa Nhà thầu và Đơn vị tư vấn

Một chi tiết quan trọng không thể bỏ qua là mối quan hệ giữa nhà thầu trúng thầu và đơn vị tư vấn đánh giá hồ sơ, Công ty TNHH Thương mại Đầu tư và Phát triển Xây dựng Thiện Phúc. Theo phân tích dữ liệu đấu thầu, Phúc Thịnh đã tham gia 12 gói thầu do Thiện Phúc làm bên mời thầu và đã trúng tới 7 gói.

Tại gói thầu thể dục thể thao này, chính Thiện Phúc là đơn vị đề xuất loại nhà thầu Phố Xanh và kiến nghị Phúc Thịnh trúng thầu. Mặc dù quá trình đánh giá được khẳng định là "đảm bảo tính cạnh tranh, công bằng, minh bạch", nhưng việc các đối tác quen thuộc thường xuyên gặp nhau trong các kịch bản "đối thủ tự trượt kỹ thuật" luôn là chủ đề nhạy cảm trong lĩnh vực đầu tư công.

Tỷ lệ tiết kiệm và hiệu quả đầu tư

Dưới góc độ tài chính, gói thầu có giá dự toán 1.414.249.798 đồng, Phúc Thịnh trúng với giá 1.198.747.757 đồng, tiết kiệm cho ngân sách hơn 215 triệu đồng (tỷ lệ 15,2%). Đây được xem là mức tiết kiệm khá cao so với mặt bằng chung các gói thầu xây lắp.

Tuy nhiên, trao đổi về vấn đề này, Luật sư Nguyễn Văn Lập (Đoàn Luật sư TP HCM) cho biết: "Mức tiết kiệm cao là tín hiệu tốt, nhưng nếu mức tiết kiệm đó đến từ việc chỉ có duy nhất một nhà thầu vượt qua hàng rào kỹ thuật thì cơ quan chức năng cần xem xét liệu các tiêu chí trong HSMT có gây hạn chế nhà thầu hay không. Theo Luật Đấu thầu 2023, mục tiêu cao nhất là hiệu quả kinh tế đi đôi với cạnh tranh công bằng".

Đồng quan điểm, Chuyên gia Đỗ Phạm Giang nhận định: "Việc nhà thầu đối thủ sai sót hàng loạt lỗi cơ bản trong thuyết minh kỹ thuật thường dẫn đến hai giả thuyết: hoặc nhà thầu đó quá thiếu năng lực, hoặc đây là hồ sơ được lập ra để đảm bảo đủ số lượng nhà thầu tối thiểu theo quy định".

Gói thầu hiện đã được phê duyệt và bước vào giai đoạn thực hiện hợp đồng. Tuy nhiên, câu chuyện về "năng lực thực sự" của các đối thủ tham gia đấu thầu tại Xuyên Mộc vẫn cần những câu trả lời thỏa đáng từ các đơn vị liên quan để đảm bảo niềm tin của dư luận vào tính minh bạch của hệ thống e-GP.