Trang trại cá sấu với khuôn viên rộng 8.000m2 tại phường Thạnh Lộc, quận 12, TP.HCM nhiều năm nay đang nuôi gần 200 con cá sấu từ 20 đến gần 40 tuổi. Số cá này được nuôi tại 5 chuồng lớn, thiết kế đảo như một đầm lầy giống môi trường tự nhiên.
Đây là số cá sấu trại nuôi vừa để cho khách tham quan khu trang trại khép kín vừa cho cá đẻ trứng nhân giống. Đặc biệt, hiện tại trại cá sấu có hơn 70 con gần 40 tuổi được nuôi trong 2 hồ lớn.
Phần lớn thời gian trong ngày, những chú cá được mệnh danh là "vua đầm lầy" thường phơi mình dưới tán cây, trên lớp bùn, khi trời nắng nóng chúng thường nằm dưới nước, chỗ mát mẻ.
Khách tham quan có thể nhìn trực tiếp ở khoảng cách cực gần những chú cá sấu dài trên dưới 3,5m, con lớn nhất dài gần 4, nặng hơn 300kg nằm bên bờ rào cao khoảng 3m, hoặc ẩn mình giữa đảo, bụi cây.
Bà Trần Hồng Nhân, quản lý trại cá sấu cho biết, số cá lớn nuôi lâu năm này mỗi lần đẻ từ 30-40 trứng, tỷ lệ nở cao hơn nhiều so với những con đang tập đẻ. Một tuần mỗi con chỉ cho ăn 3kg cá tươi sống, nếu ăn nhiều cá sẽ bị béo ăn cá thối sẽ ảnh hưởng đến việc sinh sản.
“Số cá lớn tuổi này trang trại đã nuôi gần 40 năm qua, là tài sản vô giá của chúng tôi, chủ yếu để cho khách tham quan. Vì thế nên số cá này thường có chế độ chăm sóc đặc biệt hơn”, quản lý trại chia sẻ.
Những con lớn có bộ da đường nét nổi bật, đặc biệt là những con đực. Khu vực đảo thường là nơi trú ngụ, khẳng định vị trí đầu đàn của con đực. Trong môi trường tự nhiên và nuôi nhốt, loài cá sấu thường có tuổi thọ trung bình 70 năm.
Vào thời điểm giữa trưa nắng, hầu hết cá trong hồ đều đầm mình khuất dưới mặt nước được bao phủ bởi lớp rêu xanh. Quản lý trại cá sấu cho biết nước thường xuyên được cho vào và xả ra theo hệ thống nên luôn giữ được môi trường phù hợp cho cá.
Ba chuồng còn lại là nơi nuôi 160 cá hậu bị (cá tập đẻ) có trọng lượng trên 50kg, tuổi đời từ 5 - gần 20 năm. Mùa đẻ trứng của cá sấu thường từ tháng 2 đến tháng 6 hàng năm.
Hàng trăm chú cá sấu trọng lượng lớn được nuôi nhốt trong môi trường khá tự nhiên, khu nhà dành cho công nhân chăm sóc, chứa thức ăn nằm ngay bên hồ cá.
Trại cá sấu gắn bảng kể về sự tích làng cá sấu Sài Gòn cho khách tìm hiểu thông tin: “Hơn 300 năm trước Sài Gòn là vùng đất rừng rậm, chằng chịt sông rạch, mọi sự đi lại chỉ toàn dùng ghe, thuyền. Bà con đi khai phá, mặc dù được thiên nhiên ưu đãi vô số tôm, cá, ốc dưới sông, nhiều loại thú trên rừng nhưng phải luôn nơm nớp lo sợ đối phó với hiểm hoa cá sấu và cọp. Cá sấu để lại nhiều địa danh và điển tích của Sài Gòn xưa như Bến Nghé, Rạch Cầu Sấu, dữ như Sấu Vũng Gấm… Làng cá sấu ở hai phường Thạnh Lộc, Thạnh Xuân, quận 12 chỉ cách sông Sài Gòn 200m cùng từng là giang sơn lừng lẫy của cá sấu, thủa xưa ở đây chỉ toàn mương rạch, không có đường đi bộ. Cá sấu thường tụ tập dưới sông, cọp trên bờ kiếm mồi”.
“Làng cá sấu Sài Gòn gợi nhớ lại những dĩ vãng hào hùng, những gian khổ, hy sinh của tiền nhân, người đi mở bờ cõi để xây dựng nên một thành phố như ngày nay. Giang sơn cá sấu xưa nay phát triển thành một làng nghề mới độc đáo duy nhất trong cả nước”. Hiện tại trại cá sấu còn lưu giữ, trưng bày những tiêu bản cá sấu tại khu nuôi cá sấu lâu năm cùng những hình ảnh xây dựng, hoạt động của làng cá sấu từ khi mới thành lập cho đến nay.
Hiện nay, tại trang trại này còn nuôi gần 3.000 con cá sấu thương phẩm với mô hình khép kín từ ấp trứng, nuôi lớn lấy thịt và thuộc da. Tại cơ sở thứ hai ở huyên Hóc Môn cũng đang nuôi 4.000 con cá sấu đẻ và cá con. Trước đây, quy mô trại nuôi lên đến gần 20.000 con, nhưng những năm qua đã giảm nhiều do giá cá xuống thấp.
Hàng chục chuồng có diện tích từ 20 - 40m2, có cả sân phơi nắng, nuôi hàng trăm con mỗi chuồng được phân chia theo lứa tuổi, trọng lượng. Thức ăn chủ yếu là cá đồng tươi, thịt được cho ăn hạn chế hơn.
Cá sấu thương phẩm khi cân nặng 20-30kg thịt sẽ được xuất bán, lấy da để phục vụ riêng cho xưởng thủ công tại trại. Da cá sấu sẽ được công nhân thực hiện thủ công tất cả các công đoạn từ thuộc da, thiết kế, may khâu các sản phẩm như túi xách, thắt lưng, ví da, giày dép… bày bán tại trại và xuất khẩu.
