Sự kiện khởi công, khánh thành, thông xe kỹ thuật cùng lúc 234 công trình, dự án tiêu biểu ngày 19/12 vừa qua không chỉ ghi nhận nỗ lực thúc đẩy đầu tư, phát triển hạ tầng quy mô lớn của Nhà nước mà còn cho thấy sự tham gia ngày càng rõ nét của khối doanh nghiệp tư nhân lớn vào các dự án hạ tầng trọng điểm quốc gia.

Đáng chú ý, làn sóng đầu tư này còn xuất hiện những chuyển động mới từ các tập đoàn tư nhân hàng đầu, khi nhiều doanh nghiệp bắt đầu mở rộng sang các lĩnh vực vốn không phải thế mạnh truyền thống.

Vingroup đi làm thép

Trong cùng một ngày (19/12), Tập đoàn Vingroup của tỷ phú Phạm Nhật Vượng đã khởi công và đưa vào vận hành 11 dự án quy mô lớn trên nhiều lĩnh vực, gồm phát triển đô thị, hạ tầng giao thông, năng lượng tái tạo và công nghiệp nặng.

Đáng chú ý, tại Hà Tĩnh, doanh nghiệp tư nhân lớn nhất Việt Nam đã khởi công dự án Nhà máy sản xuất thép VinMetal với tổng mức đầu tư gần 89.000 tỷ đồng tại Khu công nghiệp Vinhomes Vũng Áng.

Ông Phạm Nhật Quân Anh (con trai cả ông Phạm Nhật Vượng), Tổng giám đốc VinMetal cho biết nhà máy thép này là “dấu ấn đầu tiên” trong lĩnh vực công nghệ luyện kim của Vingroup, có quy mô hơn 461 ha, công suất giai đoạn 1 đạt 5-6 triệu tấn/năm và quy hoạch 3 giai đoạn lên đến 20 triệu tấn/năm.

Nhà máy dự kiến vận hành từ năm 2027, hướng tới phát triển thành tổ hợp thép công nghệ cao hàng đầu của khu vực, nơi sản xuất những vật liệu chiến lược phục vụ quá trình công nghiệp hóa của Việt Nam như thép cán nóng, thép tấm, thép hợp kim đặc chủng, thép ray và thép kết cấu đạt chuẩn quốc tế. Toàn bộ hoạt động sản xuất sẽ vận hành theo quy trình sản xuất bằng lò cao - lò oxy cơ bản (BF-BOF), bảo đảm tiêu chuẩn luyện thép quy mô lớn và hiện đại.

Thực tế, Vingroup chỉ mới thể hiện tham vọng trong ngành công nghiệp nặng từ giữa tháng 10, khi thành lập CTCP VinMetal với vốn điều lệ ban đầu 10.000 tỷ đồng.

Ngay sau đó, VinMetal công bố hợp tác với Thép Pomina, nhà sản xuất thép từng dẫn đầu thị trường thép xây dựng, sở hữu 3 nhà máy luyện phôi và cán thép với tổng công suất khoảng 1,1 triệu tấn thép thành phẩm và 1,5 triệu tấn phôi mỗi năm.

Pomina từng là doanh nghiệp nắm gần 30% thị phần thép xây dựng trong nước, tuy nhiên những khó khăn tài chính và hoạt động kinh doanh đã đẩy doanh nghiệp này vào tình trạng khó khăn những năm gần đây.

Trong hợp tác giữa hai bên, VinMetal sẽ là cầu nối để Vingroup cho Pomina vay vốn lưu động với lãi suất 0% tối đa trong 2 năm. Tập đoàn của tỷ phú Phạm Nhật Vượng đồng thời chọn Pomina là nhà cung cấp ưu tiên cho toàn bộ hệ sinh thái Vingroup.

Theo báo cáo phân tích mới của Công ty Chứng khoán KB (KBSV), hợp tác giữa Vingroup và Pomina mang lại giá trị cộng hưởng cho cả 2 bên, đồng thời tạo ra áp lực cạnh tranh nhất định đối với các nhà sản xuất thép khác.

Từ phía Pomina, sự hỗ trợ về vốn lưu động và kinh nghiệm quản lý, vận hành sẽ giúp tối ưu công suất sản xuất mảng thép xây dựng và sản lượng tiêu thụ nếu Vingroup bao tiêu 100% sản lượng thép. Qua đó, EBITDA có thể từng bước được cải thiện, góp phần giảm áp lực nợ vay trong trung hạn.

Với hệ sinh thái Vingroup, đặc biệt là các đơn vị như Vinhomes và Vincons, hợp tác sẽ giúp các doanh nghiệp ổn định nguồn cung và giá thép xây dựng. Với sản lượng khoảng 1,5 triệu tấn thép xây dựng mỗi năm của Pomina, lượng tiêu thụ này ước tính chiếm khoảng 15% tổng nhu cầu toàn ngành trong năm 2024.

Dù vậy, KBSV cho biết thị phần thép xây dựng hiện tại của Pomina chỉ còn xấp xỉ 1%, trong khi giá bán trung bình cao hơn khoảng 2% so với các đối thủ. Do đó, Vingroup sẽ cần thêm thời gian để đầu tư, nâng cấp dây chuyền sản xuất nhằm cải thiện năng lực cạnh tranh và cắt giảm chi phí, qua đó tối ưu hiệu quả từ mối quan hệ hợp tác này.

“Vua thép” tham vọng với siêu dự án 855.000 tỷ

Trong khi Tập đoàn Vingroup và tỷ phú Phạm Nhật Vượng thể hiện tham vọng lớn với lĩnh vực thép - ngành công nghiệp gắn liền với tên tuổi của "vua thép" Trần Đình Long. Tập đoàn Hòa Phát cũng thể hiện tham vọng lớn không kém trong lĩnh vực bất động sản khi tham gia liên danh 6 tập đoàn lớn triển khai siêu dự án Trục đại lộ cảnh quan sông Hồng tại Hà Nội.

Cụ thể, cũng trong dịp khởi công, khánh thành các dự án lớn vừa qua, Hòa Phát bất ngờ xuất hiện trong liên danh 6 tập đoàn lớn cùng với Đại Quang Minh, Văn Phú, MIK Group, Thaco và T&T Group tham gia triển khai dự án Trục đại lộ cảnh quan sông Hồng quy mô khoảng 855.000 tỷ đồng. Đây là dự án có quy mô vốn lớn thứ 2 khởi công dịp này, chỉ sau Khu đô thị Olympic (hơn 925.000 tỷ đồng).

Dự án được triển khai theo phương thức đối tác công tư (PPP), có quy mô nghiên cứu khoảng 11.000 ha, kéo dài từ cầu Hồng Hà đến cầu Mễ Sở, thuộc địa giới hành chính 19 xã, phường của thành phố Hà Nội.

Dù chỉ tham gia với vai trò thành viên liên danh, đây vẫn là dự án hạ tầng bất động sản quy mô lớn nhất mà Tập đoàn Hòa Phát từng tham gia.

Dù vậy, tỷ lệ đóng góp của mảng bất động sản vào kết quả kinh doanh của "vua thép" vẫn khá hạn chế. Trong 9 tháng đầu năm này, Hòa Phát ghi nhận doanh thu thuần hợp nhất 109.939 tỷ đồng và lợi nhuận sau thuế 11.627 tỷ đồng. Trong đó, mảng bất động sản chỉ đóng góp khoảng 1% doanh thu và 6% lợi nhuận, thấp hơn đáng kể so với các trụ cột chính như thép và nông nghiệp.

Năm ngoái, mảng bất động sản cũng chỉ đóng góp cho Hòa Phát 2% doanh thu.

Dù vậy, tỷ lệ đóng góp của mảng bất động sản vào kết quả kinh doanh của "vua thép" vẫn khá hạn chế. Trong 9 tháng đầu năm này, Hòa Phát ghi nhận doanh thu thuần hợp nhất 109.939 tỷ đồng và lợi nhuận sau thuế 11.627 tỷ đồng. Trong đó, mảng bất động sản chỉ đóng góp khoảng 1% doanh thu và 6% lợi nhuận, thấp hơn đáng kể so với các trụ cột chính như thép và nông nghiệp. Năm ngoái, mảng bất động sản cũng chỉ đóng góp cho Hòa Phát 2% doanh thu.

Do đó, việc tham gia siêu dự án 855.000 tỷ đồng cùng những nhà phát triển bất động sản hàng đầu thị trường như Đại Quang Minh, Văn Phú, MIK Group được xem là bước đi chiến lược của Tập đoàn Hòa Phát và tỷ phú Trần Đình Long trong việc gia tăng đóng góp của mảng bất động sản vào hoạt động kinh doanh chung.