Hán Cao Tổ Lưu Bang là hoàng đế sáng lập ra nhà Hán. Ông ngồi trên ngai vàng nắm quyền trị vì đất nước từ năm 202 trước Công nguyên - 195 trước Công nguyên.
Theo các sử gia, hoàng đế Lưu Bang có tài trị quốc và cũng là chỉ huy quân sự xuất sắc. Ông có nhiều kinh nghiệm bày binh bố trận, giúp xây dựng quân đội hùng mạnh và đánh bại nhiều kẻ thù nguy hiểm.
Thế nhưng, Hán Cao Tổ Lưu Bang vẫn không thể tránh khỏi thất bại khi đối đầu với quân Hung Nô hung hãn. Đế chế Hung Nô được hình thành bởi các tộc người du mục phía bắc lãnh thổ Trung Hoa thời xưa. Người Hung Nô nổi tiếng hung hãn, hiếu chiến và từng đánh bại hoặc uy hiếp nhiều quốc gia ở châu Á và châu Âu.
Sau khi thành lập nhà Hán, Lưu Bang cũng nhận thức được mối nguy hiểm tiềm tàng đến từ đế chế Hung Nô. Theo đó, ông hoàng này cử tướng Hàn Vương Tín đóng quân ở Mã Ấp để phòng thủ vùng biên giới phía Bắc.
Dù có sự chuẩn bị từ trước nhưng vào năm 201 trước Công nguyên, người Hung Nô tấn công, vây đánh Mã Ấp. Hàn Vương Tín chỉ huy quân sĩ chống trả quyết liệt nhưng vẫn bị đánh bại. Cuối cùng, ông đầu hàng quân Hung Nô.
Thừa thắng xông lên, quân Hung Nô tiến đánh xuống phía Nam và bao vây Thái Nguyên (nay thuộc tỉnh Sơn Tây, Trung Quốc). Biết được tin này, Lưu Bang đích thân chỉ huy 320.000 binh sĩ đương đầu với kẻ địch.
Theo đó, hai bên giao chiến dữ dội ở gần Phổ Dương. Ban đầu, quân của Lưu Bang giành được thắng lợi nhờ quân số hùng hậu và trang bị tốt. Thế nhưng, Lưu Bang không thể ngờ rằng, người Hung Nô cố tình giả thua khiến quân Hán truy đuổi sâu vào địa bàn của họ đã mai phục từ trước.
Do vậy, khi quân Lưu Bang rơi vào trận địa mai phục, lực lượng Hung Nô xông lên tấn công dữ dội. Bị đánh úp bất ngờ nên quân lính nhà Hán bị thua đau. Về sau, Lưu Bang sai người đem vàng bạc, lụa là gấm vóc để giảng hòa, tránh thương vong nhiều hơn.
Sau thất bại này, Lưu Bang và nhà Hán sợ hãi đế chế Hung Nô và thường xuyên cống nạp châu báu, vàng bạc và mỹ nhân để đổi lấy bình yên ở vùng biên giới.
Thế nhưng, quân Hung Nô vẫn thỉnh thoảng quấy rối vùng biên giới với nhà Hán. Dù rất tức giận nhưng Lưu Bang không dám đánh trả vì biết không thể giành thắng lợi trước kẻ thù hung hãn như vậy.
