Ukraine vừa tiến hành một cuộc tấn công mới ở mũi phía nam Crimea, sử dụng tàu mặt nước không người lái (USV) để phóng máy bay không người lái FPV nhắm vào các trạm radar chiến lược của Nga. Đây là minh chứng rõ nét cho tốc độ phát triển của chiến tranh máy bay không người lái, đồng thời đe dọa nghiêm trọng đến khả năng giám sát và kiểm soát bầu trời Biển Đen của Moscow.
Đoạn video do Cục Tình báo Quốc phòng Ukraine (GUR) công bố cho thấy các UAV FPV của đơn vị “Phantom” bay thấp, né tránh hỏa lực phòng không và tấn công nhiều trạm radar tại Crimea. Một tàu Hải quân Nga cũng bị tập kích ngoài khơi bán đảo. Phương thức phóng từ USV cho phép UAV tiếp cận mục tiêu mà không bị phát hiện sớm.
Đây là một phần của chiến dịch tấn công từ USV mà Ukraine bắt đầu từ tháng 3. Trong đợt này, UAV FPV đã tránh được ít nhất năm quả tên lửa được cho là phóng từ hệ thống Pantsir-S1. Mặc dù bị đánh chặn quyết liệt, một số UAV vẫn xuyên thủng lưới phòng không và tiến vào đánh trúng mục tiêu.
Cảnh quay cho thấy một UAV lao thẳng vào radar cảnh báo sớm 1L119 Nebo-SVU, gây cháy lớn. Nhiều UAV khác đồng loạt đánh vào các mái vòm bảo vệ radar, sử dụng chiến thuật tấn công nhiều lớp để xuyên qua lớp che chắn và phá hủy thiết bị bên trong. Đây là tổn thất lớn cho mạng lưới cảnh giới của Nga.
GUR cho biết, trước các thiệt hại nghiêm trọng, Nga đã bắt đầu giấu hệ thống radar và phòng không trong các mái vòm kiên cố. Tuy nhiên, chiến thuật tấn công mới của Ukraine cho thấy các công trình này vẫn có thể bị xuyên thủng và phá hủy nếu bị UAV FPV tiếp cận ở cự ly gần.
Khoảng 40 giây trong video, một UAV bị tiêm kích Su-30SM Flanker bắn hạ. Các máy bay chiến đấu này hiện tích cực tuần tra và đánh chặn các mối đe dọa từ USV và UAV gần bờ biển Crimea. Trước đó, vào tháng 5, một USV Ukraine từng bắn hạ hai chiếc Flanker bằng tên lửa AIM-9X Sidewinder.
Mục tiêu tiếp theo là tàu tấn công tốc độ cao Project 02510 (BK-16). Dù GUR tuyên bố con tàu đã bị phá hủy, video không cho thấy rõ thiệt hại. UAV FPV còn tấn công radar Podlyot K-1 và 96L6E Cheese Board; ở một cảnh quay khác cho thấy lính Nga bỏ chạy khi phát hiện UAV đang lao tới.
Cuộc tấn công cuối cùng được thấy trong video diễn ra vào căn cứ phòng không mà Nga thiết lập trên Ai-Petri, một đỉnh núi cao 1.200 m, cách bờ biển Crimea khoảng 1,6 km. Các nhà phân tích nguồn mở cũng phát hiện vị trí tấn công gần Olenivka ở cực tây bán đảo. Hiện tại số lượng chính xác các vụ tập kích trong video vẫn chưa được xác nhận.
Bên cạnh đó, cuộc tấn công nhắm vào radar và phòng không ở mũi Nam Crimea mang ý nghĩa chiến lược cực kỳ quan trọng. Vô hiệu hóa chúng sẽ mở ra lỗ hổng trong mạng lưới phòng không, tạo điều kiện cho tên lửa tầm xa như Storm Shadow, SCALP-EG và UAV cảm tử hoạt động hiệu quả hơn, đánh sâu vào lãnh thổ đối phương.
Hơn thế nữa, việc mất radar tại đây còn ảnh hưởng đến khả năng kiểm soát không phận Biển Đen và bờ biển phía tây của Nga, bao gồm Sochi - nơi gần đây cũng trở thành mục tiêu của UAV Ukraine. Điều này cho thấy chiến dịch có thể tác động trực tiếp đến an ninh vùng duyên hải Nga.
Khác với tiền tuyến, Crimea ít được Nga triển khai hệ thống đối phó UAV FPV, khiến các cuộc tấn công khó bị đánh chặn hoàn toàn. Nhờ tốc độ, khả năng cơ động và chi phí thấp, FPV trở thành vũ khí nguy hiểm trong chiến tranh phi đối xứng, đặc biệt khi được phóng từ các nền tảng cơ động như USV.
Việc kết hợp USV và UAV FPV giúp Ukraine mở rộng đáng kể tầm với, tấn công các mục tiêu vốn cần vũ khí đắt tiền và dễ bị phòng không đánh chặn. Dù tiếp tục mất đất ở miền Đông, Ukraine vẫn chứng minh khả năng gây sức ép mạnh mẽ lên những mục tiêu chiến lược của Nga tại Crimea và Biển Đen.
