Các nhà quan sát quân sự đánh giá cuộc tấn công xuyên biên giới của Ukraine vào Kursk là "phiêu lưu không bền vững" và cho rằng điều này khiến Quân đội Ukraine rơi vào tình thế "tiến thoái lưỡng nan", khi họ muốn rút lui nhưng không thể thực hiện được. Họ chỉ biết cố gắng tiếp tục chiến đấu.
Truyền thông phương Tây cho biết, Quân đội Ukraine đã tung 20.000 đến 30.000 quân vào ở khu vực Kursk. Nhưng họ đã thiệt hại hơn 11.000 quân và hàng trăm xe tăng, xe bọc thép kể từ khi chiến dịch bắt đầu vào ngày 6/8.
Tỷ lệ tổn thất của chiến dịch Kursk, chắc chắn đặt ra thách thức nghiêm trọng đối với khả năng chiến đấu bền vững của Quân đội Ukraine. Tối 31/8, Quân đội Nga đánh bại quân Ukraine đang tiến về khu vực biên giới Sumy-Kursk. Hành động này một lần nữa cho thấy Kiev vẫn đang đưa thêm quân tới khu vực Kursk, nhưng hiệu quả chiến lược của chiến dịch đang bị nghi ngờ.
Các nhà quan sát quân sự Mỹ và châu Âu coi chiến dịch “Đột kích Kursk”, là một phần quan trọng trong kế hoạch phản công của Ukraine vào mùa hè năm 2024. Ngoài việc tạo dư luận quốc tế tích cực, động thái này còn nhằm mục đích buộc Nga phải rút quân khỏi chiến trường Donbass, để tiếp viện cho mặt trận Kursk.
Tuy nhiên, ý định chiến lược này đã không diễn ra như mong đợi của Ukraine và NATO. Moscow không những không rút quân khỏi tiền tuyến Donbass, mà thay vào đó, họ ổn định tình hình ở Kursk bằng cách triển khai quân từ trong nước và sử dụng hỏa lực tầm xa, gây thương vong nặng nề cho quân Ukraine vượt qua biên giới.
Phản ứng này của Nga buộc Ukraine phải điều thêm quân tinh nhuệ ra tiền tuyến để tăng viện cho mặt trận Kursk, từ đó làm suy yếu thêm khả năng chiến đấu của họ ở các chiến trường khác, đặc biệt là chiến trường trung tâm Donbass.
Theo các nhà phân tích, tình hình giao tranh ở khu vực Kursk cuối cùng đã vượt quá khả năng dự đoán và kiểm soát của Quân đội Ukraine. Để bảo toàn cái gọi là chiến thắng ở Kursk, Quân đội Ukraine đã phải "hy sinh" tuyến phòng thủ kiên cố ở vùng Donbass.
Việc mất thành phố Pokrovsk có tầm quan trọng chiến lược được phương Tây coi là dấu hiệu cho thấy, tuyến phòng thủ Donbass của Ukraine đã sụp đổ. Sai lầm này không chỉ khiến tuyến phòng thủ quân sự của Ukraine ở khu vực Donbass dễ bị sụp đổ hơn, mà còn có thể tác động sâu sắc đến toàn bộ tình hình cuộc xung đột.
Tình báo Anh đưa ra cảnh báo hiếm hoi rằng, thành phố Pokrovsk, trung tâm hậu cần quan trọng cuối cùng của Ukraine ở khu vực Donbass, có thể sớm bị đe dọa. Nếu dự đoán này thành hiện thực, chiến trường Donbass sẽ sớm bước vào bước ngoặt quyết định.
Theo cơ quan tình báo Anh, cuộc tiến công của Quân đội Nga vào thành phố Pokrovsk, một vị trí chiến lược phía tây Donetsk ở miền đông Ukraine, đã tăng tốc đáng kể trong tuần qua.
Quân đội Nga đã tiếp cận phạm vi 5 km từ ngoại vi thành phố Pokrovsk. Sự phát triển này đánh dấu một thời điểm quan trọng trong cuộc chiến giành quyền kiểm soát Donetsk. Quân đội Ukraine đang tăng cường các vị trí phòng thủ ở trung tâm, để chuẩn bị bảo vệ thành phố.
Trước tình hình nghiêm trọng nêu trên, Tổng tư lệnh Quân đội Ukraine, Tướng Syrsky đã phải thừa nhận rằng, tình hình trên chiến tuyến Donetsk là rất khó khăn đối với Ukraine. Ông nói: "Tình hình ở hướng tấn công chính của quân Nga là rất nghiêm trọng, nhưng bằng cách nào đó chúng ta đã phạm sai lầm". Câu nói này chắc chắn đã vạch trần những sai lầm và khó khăn của Quân đội Ukraine ở cấp độ chiến lược.
Những sai lầm nối tiếp nhau, hành động phiêu lưu mạo hiểm của Quân đội Ukraine ở khu vực Kursk không những không đạt được kết quả như mong đợi, mà còn làm trầm trọng thêm tình thế khó khăn của họ ở khu vực Donbass.
Bộ Quốc phòng Nga ngày 8/9 thông báo, một tháng sau khi quân Kiev mở chiến dịch tấn công ở khu vực Kursk, Ukraine đã thiệt hại hơn 11.220 binh sĩ, cùng 87 xe tăng, 74 xe bọc thép chở quân và một số lượng lớn vũ khí, trang bị khác.
Các nhà bình luận liên quan cho rằng, bất chấp sự khác biệt trong báo cáo nêu trên của Bộ Quốc phòng Nga, nhưng trên thực tế, mục tiêu mà Ukraine muốn đạt được bằng cách tấn công lãnh thổ Nga về cơ bản là không thể đạt được.
Nói một cách thẳng thắn, Ukraine ban đầu muốn giành được lợi thế thương lượng bằng cách tấn công lãnh thổ Nga, với hy vọng phá vỡ thế bế tắc trên chiến trường và giảm áp lực cho quân đội của mình, bằng cách đưa chiến trường về lãnh thổ Nga. Nhưng giờ đây, hàng nghìn quân tinh nhuệ Ukraine đã thiệt mạng khi tấn công vào Kursk. Đương nhiên, mục tiêu của Tổng thống Ukraine Zelensky cũng chẳng đạt được gì.
Ngoài ra, theo tờ Financial Times của Anh cho biết, Quân đội Ukraine ở khu vực Donetsk đang phải đối mặt với tình trạng thiếu quân, do số lượng quân được huy động quá lớn để tấn công lãnh thổ Nga. Quân đội Nga nhân cơ hội này tăng tốc độ tấn công và xé nát tuyến phòng thủ phía đông Ukraine.
Rõ ràng, chiến lược tấn công “đánh phủ đầu” của Tổng thống Zelensky và bộ tham mưu của ông nhắm vào Kursk ban đầu hy vọng sẽ “gây chấn động thế giới”, nhưng cuối cùng lại trở thành sự lãng phí tiền bạc, quân số, vũ khí… Đồng thời đẩy họ vào thế bị động hơn.
Nếu Kiev quyết định rút khỏi lãnh thổ Nga mà họ đã chiếm được, điều đó đồng nghĩa với việc thừa nhận trực tiếp rằng chiến dịch đã thất bại. Nhưng ai chịu trách nhiệm về cái giá mà Quân đội Ukraine phải trả cả ở chiến trường Kursk và chiến trường trong nước?
Rõ ràng, Quân đội Ukraine không thể tiếp tục giành được nhiều kết quả hơn nữa, bởi Nga đã phản ứng và điều chỉnh lại hệ thống phòng thủ ở Kursk và bắt đầu phản công cục bộ. Nói cách khác, Ukraine một lần nữa đặt mình vào tình thế nguy hiểm, dù họ đang phải đối mặt với những khó khăn lớn. (Nguồn ảnh: Topwar, RVvoenkory, Ukrinform, CNN).
