Quyết định này được Bộ Tài chính Trung Quốc đưa ra vào ngày 22/5 vừa qua với công bố giảm thuế nhập khẩu ôtô nguyên chiếc từ 25% xuống chỉ còn 15% từ ngày 1/7/2018, sau khi Trung Quốc và Mỹ có những động thái thể hiện nỗ lực giải quyết những bất đồng thương mại gây căng thẳng trong thời gian qua.

Theo tuyên bố chung mới đạt được giữa hai nước, Trung Quốc sẽ mua thêm nhiều hàng hóa trong lĩnh vực năng lượng và nông nghiệp của Mỹ nhằm giảm thâm hụt thương mại khổng lồ với Mỹ, theo hãng tin Bloomberg.

Quyết định này của Trung Quốc sẽ góp phần mở cửa thị trường ôtô lớn nhất thế giới này, đặc biệt với việc thuế nhập khẩu trung bình với các xe đáp ứng đủ điều kiện giảm xuống còn 13,8%. Trong khi đó, thuế nhập khẩu một số linh kiện, phụ tùng ôtô, như cản sốc, cánh cửa và dây đai an toàn, sẽ giảm xuống còn 6%. Hiện tại, thuế nhập khẩu linh kiện đang ở mức từ 6% đến 25%, tùy loại, và trung bình ở mức 10%.

Được lợi rõ ràng nhất là các hãng xe sang như BMW, Mercedes-Benz và Porsche, theo ông Bill Russo, nhà sáng lập công ty tư vấn ôtô Automobility ở Thượng Hải. Trong khi đó, các thương hiệu ôtô lớn của Mỹ như GM và Ford có thể sẽ được lợi ít hơn vì hầu hết sản phẩm họ bán ở Trung Quốc được sản xuất ngay tại nước này.

Ngoài việc cắt giảm thuế ôtô, chính phủ Trung Quốc còn hứa hẹn gỡ bỏ các quy định hạn chế các hãng xe ngoại muốn sản xuất xe tại Trung Quốc. “Khách hàng Trung Quốc sẽ có cơ hội mua xe với giá rẻ hơn và bổ sung các trang bị tuỳ chọn khi mua xe dễ dàng hơn,” Porsche cho biết.

Trước đó, hồi tháng 4, chính phủ Trung Quốc đã quyết định từng bước dỡ bỏ quy định các hãng xe ngoại phải lập liên doanh 50:50 với một hãng xe nội địa Trung Quốc nếu muốn sản xuất xe ở nước này để né thuế nhập khẩu ôtô nguyên chiếc cao.

Tuy nhiên, theo trang The New York Times, việc Trung Quốc giảm thuế nhập khẩu ôtô và gỡ bỏ quy định “liên doanh 50:50” nổi tiếng có thể sẽ chẳng khiến các hãng chuyển nhà máy ra khỏi Trung Quốc, mà ngược lại, sẽ thu hút những hãng còn chưa có nhà máy tính chuyện sản xuất ở Trung Quốc, hoặc các hãng còn nhập một số dòng xe sẽ thay đổi chiến lược. Thực tế là cuối tuần trước, chính quyền Thượng Hải cho biết hãng xe điện Tesla của Mỹ đã đăng ký mở công ty 100% vốn sở hữu nước ngoài tại thành phố này.

Công nhân ngành ôtô Mỹ có thể cũng không cảm thấy tương lai được lợi gì, bởi hiện nay, ngoại trừ mức thuế cao - 25% áp với xe bán tải nhập khẩu, Mỹ chỉ áp thuế nhập khẩu 2,5% với xe con, minivan và SUV. Các hãng xe cũng đã thấy thoải mái với việc sản xuất xe tại Trung Quốc - một thị trường đang tăng trưởng mạnh và còn nhiều tiềm năng.

Như vậy, đây có thể coi là nước cờ khôn ngoan của Trung Quốc; bởi một mặt, thuế nhập khẩu linh kiện hấp dẫn sẽ khuyến khích các hãng lắp ráp xe tại Trung Quốc, thay vì nhập khẩu; mặt khác việc giảm thuế sẽ giúp xoa dịu căng thẳng trong quan hệ thương mại với Mỹ, giúp hàng hoá xuất khẩu của Trung Quốc không phải chịu mức thuế trả đũa của Mỹ.

Ford hiện vẫn nhập khẩu một số mẫu xe Lincoln vào Trung Quốc, còn Tesla đã xuất một lượng lợn xe chạy điện sang Trung Quốc dù thuế nhập khẩu cao. General Motors (GM) cũng đã chuyển nhiều hoạt động sản xuất sang Trung Quốc, trong đó có dòng xe Cadillac hiện đang được sản xuất ở Thượng Hải.