Sáng 21/11, đại diện TAND cấp cao tại Hà Nội cho biết, đơn vị đã mở phiên xét xử theo thủ tục Giám đốc thẩm và chấp nhận toàn bộ kháng nghị của VKSND cấp cao tại Hà Nội liên quan quyết định tha tù trước thời hạn đối với Phan Sào Nam – một trong hai “trùm” cầm đầu đường dây đánh bạc nghìn tỷ Rikvip.
Hội đồng xét xử Giám đốc thẩm đã ra quyết định chấp nhận toàn bộ kháng nghị của VKS. Cơ quan tố tụng xác định TAND tỉnh Quảng Ninh ra quyết định giảm thời gian chấp hành án với phạm nhân Phan Sào Nam là không đủ điều kiện và không có căn cứ pháp luật. Do đó, TAND cấp cao đã tuyên hủy các quyết định giảm thời hạn chấp hành án phạt tù số 587 và số 80 của TAND tỉnh Quảng Ninh đối với Phan Sào Nam. Đồng thời quyết định giám đốc thẩm cũng tuyên Phan Sào Nam phải chấp hành bản án trở lại.
Theo bản án phúc thẩm, Phan Sào Nam bị kết án 5 năm tù về các tội tổ chức đánh bạc và rửa tiền, buộc nộp lại số tiền hơn 929 tỷ đồng, tịch thu, sung công quỹ số tiền hơn 548 tỷ đồng.
Tuy nhiên, chỉ 1 năm sau khi bản án có hiệu lực, ngày 29/4/2020, TAND tỉnh Quảng Ninh chấp nhận đề nghị của trại giam Quảng Ninh về việc giảm thời hạn chấp hành án phạt tù 19 tháng cho Phan Sào Nam. Gần 1 năm sau, TAND tỉnh Quảng Ninh chấp nhận đề nghị của trại giam Quảng Ninh, giảm hết thời hạn chấp hành án phạt tù còn lại (3 tháng 7 ngày) cho Phan Sào Nam. Phan Sào Nam ra trại ngày 6/2/2021. Như vậy, chỉ trong một thời gian ngắn, cơ quan tố tụng Quảng Ninh đã liên tiếp có các quyết định giảm án cho Phan Sào Nam, tạo điều kiện cho ông trùm này ra tù trước hạn đến 22 tháng.
Ngay sau đó, VKSND cấp cao tại Hà Nội đã ra kháng nghị cho rằng, hai quyết định giảm thời hạn chấp hành án phạt tù của TAND tỉnh Quảng Ninh không đủ điều kiện và không có căn cứ pháp luật.
Kháng nghị nêu rõ, đối với việc TAND tỉnh Quảng Ninh giảm thời hạn chấp hành án phạt tù 19 tháng cho phạm nhân Phan Sào Nam, luật quy định phạm nhân có mức án 5 năm, ngoài điều kiện đã chấp hành được 1/3 thời hạn phạt tù và phải có ít nhất sáu tháng hoặc hai quý liền kề thời điểm xét giảm được xếp loại từ khá trở lên. Phan Sào Nam chỉ xếp loại khá quý III/2019, còn quý IV/2019 xếp loại trung bình.
Ngoài ra, văn bản xác nhận Nam lập công khi đang bị giam giữ là không có căn cứ. Phan Sào Nam cũng không đủ điều kiện để được xếp loại khá vì không tích cực khắc phục hậu quả. Quá trình thi hành án, TAND Quảng Ninh ban hành 2 quyết định giảm thời hạn chấp hành án phạt tù tổng cộng 22 tháng 7 ngày đối với phạm nhân Phan Sào Nam.
VKS lập luận phạm nhân lĩnh án 5 năm được giảm án khi chấp hành được 1/3 thời hạn phạt tù và phải có ít nhất 6 tháng hoặc 2 quý liền kề xếp loại thi đua từ khá trở lên. Tuy nhiên, Phan Sào Nam chỉ được xếp loại khá quý III/2019, còn quý IV/2019 xếp loại trung bình.
Ngoài ra, VKS xác định trong khi giam giữ, không có việc Phan Sào Nam viết thư động viên Lê Văn Kiên về nước đầu thú như văn bản của Công an tỉnh Phú Thọ. Do đó, văn bản xác nhận Phan Sào Nam lập công là không có căn cứ. Vì vậy, Trại giam Quảng Ninh đề nghị Hội đồng xét duyệt giảm thời hạn chấp hành án phạt tù cho Phan Sào Nam với tình tiết đặc biệt “lập công” là không đúng quy định của pháp luật.
Về việc xếp loại thi đua chấp hành án phạt tù năm 2020, Quyết định giám đốc thẩm nêu, để được xếp loại thi đua chấp hành án phạt tù quý I/2020 đạt loại “khá”, Phan Sào Nam phải “tích cực khắc phục hậu quả do hành vi phạm tội của mình gây ra”. Tuy nhiên, theo tài liệu điều tra, xác minh thể hiện, Phan Sào Nam đã không tích cực khắc phục hậu quả do hành vi phạm tội của mình gây ra.
Liên quan việc tha tù trước thời hạn cho Phan Sào Nam, tại kỳ họp thứ 6 diễn ra từ ngày 6 đến 8/9, Ủy ban Kiểm tra Trung ương quyết định thi hành kỷ luật cảnh cáo Ban cán sự đảng TAND tỉnh Quảng Ninh các nhiệm kỳ 2015-2020 và 2020-2025 do liên quan việc xét, quyết định giảm thời hạn chấp hành án phạt tù đối với Phan Sào Nam. Các ông, bà: Hoàng Văn Tiền (Chánh án TAND tỉnh); Phạm Thị Hương Giang (Phó chánh án TAND tỉnh); Nguyễn Trí Chinh (Phó chánh án TAND tỉnh); Nguyễn Thúy Hằng (Chánh tòa Dân sự) và Nguyễn Thị Thu Hiền (Phó phòng Kiểm tra nghiệp vụ và Thi hành án, TAND tỉnh Quảng Ninh) nhận hình thức kỷ luật cảnh cáo.
Mới đây, Ban Chỉ đạo trung ương về phòng chống tham nhũng, tiêu cực vừa thống nhất đưa vụ việc xử lý cán bộ, đảng viên tiêu cực trong việc giảm thời hạn chấp hành hình phạt tù với Phan Sào Nam vào diện Ban chỉ đạo theo dõi, chỉ đạo. Liên quan việc giảm chấp hành hình phạt tù trước thời hạn cho Phan Sào Nam có đến 9 tập thể và 29 cá nhân bị xác định sai phạm, tiêu cực bị xử lý và yêu cầu xử lý trách nhiệm.
