Theo đó, thực hiện theo hướng dẫn của Bộ Kế hoạch - Đầu tư, UBND TP, Ban Quản lý Đường sắt đô thị (chủ đầu tư) và các cơ quan, đơn vị liên quan đã hoàn thành nhiều nội dung.
Cụ thể là đã thành lập Hội đồng thẩm định điều chỉnh 2 dự án và hoàn thành đánh giá toàn bộ tình hình thực hiện dự án, bao gồm cả thẩm định nguồn vốn và khả năng cân đối vốn. Nội dung này đã gửi Bộ Kế hoạch - Đầu tư, Bộ Tài chính xem xét, có ý kiến thẩm định.
UBND TP cũng cho biết căn cứ theo kế hoạch thẩm định, phê duyệt điều chỉnh 2 dự án, thời hạn hoàn tất hồ sơ dự kiến phải kết thúc trước ngày 31/10/2019, nhằm đảm bảo kịp thời gian trình HĐND TP vào kỳ họp cuối năm. Tuy nhiên, tính đến ngày 7/10, TP HCM vẫn chưa nhận được ý kiến thẩm định nguồn vốn và khả năng cân đối vốn từ Bộ Kế hoạch - Đầu tư cùng Bộ Tài chính.
UBND TP HCM đánh giá, nếu tiến độ thực hiện các thủ tục thẩm định, phê duyệt điều chỉnh cho 2 dự án tiếp tục kéo dài, chậm trễ, sẽ ảnh hưởng tiêu cực đến mối quan hệ ngoại giao giữa Việt Nam và các quốc gia tài trợ cho dự án; ảnh hưởng đến khả năng tài trợ tiếp theo cho các dự án đầu tư nói chung và dự án đường sắt đô thị nói riêng trong tương lai.
Dư luận trong và ngoài nước sẽ có nhận định, đánh giá không tốt vai trò trong công tác quản lí điều hành thực hiện các dự án vay vốn nước ngoài trong lĩnh vực đường sắt đô thị.
 |
| Một đoạn tuyến metro số 1 (Bến Thành - Suối Tiên) nhìn từ trên cao. |
Theo UBND TP HCM, tuyến metro số 1 hiện đã đạt 67% khối lượng tổng thể và đang ở giai đoạn tập trung toàn bộ mọi nguồn lực nhằm đảm bảo tiến độ hoàn thành công trình đưa vào khai thác quý 4/2021. Nếu các thủ tục phê duyệt điều chỉnh không kịp hoàn thành trong tháng 11, việc chậm trễ thanh toán cho các nhà thầu chắc chắn dẫn đến nguy cơ ngừng, giãn tiến độ thi công, thậm chí dẫn đến tranh chấp, kiện tụng với các nhà thầu nước ngoài.
Tương tự, tuyến metro số 2 đang ở giai đoạn đấu thầu tuyển chọn nhà thầu xây dựng song song với quá trình điều chỉnh dự án. Nếu không được thông qua điều chỉnh tổng mức đầu tư trong tháng 11, kế hoạch trao thầu, giải ngân các hiệp định vay của nhà tài trợ sẽ không kịp thực hiện trước hạn cuối vào tháng 12/2020, dẫn đến nguy cơ hết hiệu lực hiệp định vay, dự án mất nguồn vốn và ngưng trệ.
Do đó, UBND TP kiến nghị Bộ trưởng Bộ Kế hoạch - Đầu tư đặc biệt quan tâm, thu xếp chủ trì một buổi làm việc với Bộ trưởng Bộ Tài chính, Chủ tịch UBND TP cùng với đại diện các cơ quan liên quan trong thời gian từ 7 đến 11/10 để lắng nghe, trao đổi, tháo gỡ kịp thời những khó khăn, vướng mắc trong công tác thẩm định nguồn vốn và khả năng cân đối vốn điều chỉnh của 2 dự án.
Trước đó, trong tờ trình gửi Bộ Kế hoạch Đầu tư, Bộ Tài chính về việc thẩm định nguồn vốn và khả năng cân đối vốn điều chỉnh cho dự án xây dựng tuyến đường sắt đô thị số 1, UBND TP thông tin dự án này sẽ đưa vào khai thác từ quý 4/2021, lùi lại so với kế hoạch trước đó là năm 2020.
Dự án tuyến Metro Số 1 (dài gần 20 km) được UBND TP HCM phê duyệt từ năm 2007 với tổng mức đầu tư 17.400 tỷ đồng, đến năm 2010 được phê duyệt lại trên cơ sở điều chỉnh thiết kế cộng với sự thay đổi tỷ giá đồng yen Nhật, nâng tổng mức đầu tư lên 47.000 tỷ đồng, song vẫn chưa được cơ quan có thẩm quyền thông qua. Hiện dự án này đạt khoảng 67% khối lượng và dự kiến hoàn thành vào cuối năm 2021, sau nhiều lần điều chỉnh ngày về đích.
Tuyến Metro Số 2 (dài 11,3 km) có tổng mức đầu tư thay đổi từ 26.000 tỷ đồng lên 48.000 tỷ đồng sau khi tính toán. Dự án hiện mới xây dựng tòa nhà điều hành và đã phải xin lùi thời gian hoàn thành từ năm 2024 đến năm 2026 vì thủ tục điều chỉnh tổng mức đầu tư chưa xong.