Chọn giá thầu thấp, trang thiết bị y tế không đảm bảo: Các bệnh viện kiến nghị gì?

Tình trạng trang thiết bị, vật tư tiêu hao không đảm bảo, không đạt yêu cầu sử dụng đang xảy ra hằng ngày tại nhiều bệnh viện, do tiêu chí thầu lựa chọn giá thấp.

Theo một lãnh đạo Bệnh viện Đa khoa Cần Thơ, hiện tại bệnh viện chưa đấu thầu xong gói thầu 2022 nên những loại trang bị vật tư tiêu hao đều phải mua tạm (theo quy định những mua sắm dưới 50 triệu có thể mua trực tiếp).

Để an toàn, bệnh viện chọn mua loại đã sử dụng trước đó theo kiểu "trúng thầu tập trung". Dù vậy, chất lượng sản phẩm là... hên xui, vì có loại kim khâu da, ống tiêm đâm vô da ngọt xớt, sử dụng rất êm cho người bệnh; còn có loại thì "lụi" mấy lần trầy trật mới vô da; hay chỉ phẫu thuật có loại rất dễ bị bục, đứt...

Chon gia thau thap, trang thiet bi y te khong dam bao: Cac benh vien kien nghi gi?
Thiếu thiết bị y tế hoặc thiết bị chất lượng kém đang trực tiếp ảnh hưởng lớn đến chất lượng chăm sóc, điều trị người bệnh. 

Về vấn đề chất lượng thuốc, bất cập ở chỗ quy định theo nhóm, các thuốc cùng nhóm dược chất kháng sinh bất kể có xuất xứ Âu, Mỹ hay Trung Quốc, Việt Nam… đều đưa vào cùng nhóm đấu thầu.

Tất nhiên, bệnh viện phải chọn loại giá thấp trong cùng nhóm cho trúng thầu (vì nếu chọn loại giá cao sẽ bị thanh tra ngay). Vật tư y tế cũng vậy, chỉ phẫu thuật, ống sonde, dao mổ tuy có cùng công dụng đấy, nhưng xuất xứ khác nhau thì chất lượng sẽ rất khác, Mỗi nước sản xuất họ có quy định bộ tiêu chuẩn chất lượng cao thấp khác nhau.

Đấu thầu muốn chọn loại tốt để sử dụng cho người bệnh, không thể dựa vào tiêu chí giá thấp để chọn. Bất cập này các bệnh viện đã nhiều lần kiến nghị, nhưng đến nay vẫn chưa thay đổi.

Theo lãnh đạo một số bệnh viện tại Cần Thơ, khi thực hiện đấu thầu nên chia nhỏ các gói ra căn cứ theo xuất xứ, nguồn gốc mặt hàng. Đối với loại mặt hàng chỉ phẫu thuật hay thuốc, tiêu chuẩn của châu Âu khác tiêu chuẩn của Ấn Độ hay Trung Quốc. Vì vậy giá cả không thể đánh đồng để chọn loại giá thấp.

"Đã có bác sĩ ngoại khoa đến gặp tôi bức xúc vì trước đây dùng dao mổ tốt không có vấn đề gì, nay mua dao rẻ… phải rạch 3 lần mới qua da người bệnh,” TS.BSCKII Nguyễn Tri Thức, Giám đốc Bệnh viện Chợ Rẫy, trong buổi làm việc với Bộ Y tế hôm 21/8.

Chon gia thau thap, trang thiet bi y te khong dam bao: Cac benh vien kien nghi gi?-Hinh-2
TS.BSCKII Nguyễn Tri Thức, Giám đốc Bệnh viện Chợ Rẫy, kiến nghị về giá hàng hóa mua sắm thuốc, trang thiết bị hay vật tư y tế không nên là "giá thấp nhất". 

Vì vậy, theo BS Nguyễn Tri Thức, cần quy định rõ là giá "hợp lý nhất" dựa trên nhu cầu điều trị thực tế của từng cơ sở y tế, từng chuyên khoa, từng hạng bệnh viện. Bên cạnh đó cần quy định rõ các bước, các hội đồng có thẩm quyền xác định nhu cầu điều trị thực tế là phù hợp với đơn vị.

BSCKII Võ Đức Chiến, Giám đốc Bệnh viện Nguyễn Tri Phương (TPHCM) nhớ lại, trong đợt dịch Covid-19 lần thứ tư, tại thời điểm người dân TPHCM chưa được chích ngừa phòng Covid-19, Bệnh viện Nguyễn Tri Phương phải tiếp nhận một lượng lớn bệnh nhân chạy thận nhân tạo.

“Nếu để "lọt lưới" Covid-19, nguy cơ bệnh nhân tử vong hàng loạt là điều khó tránh khỏi. Vì vậy, ngay từ đầu tôi xây dựng nguyên tắc phải mua kit test COVID-19 được Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và Cục Quản lý Thực - Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) chứng nhận, cho dù giá cả có cao hơn một số loại khác. Lúc ấy chỉ có kit test của Mỹ đạt yêu cầu và chúng tôi nghiêm khắc với chất lượng đó nhằm tạo hàng rào bảo vệ tối đa cho người bệnh,” BSCKII Võ Đức Chiến nói.

Liệu rằng, sau này hồi cứu lại, ông đành chịu trách nhiệm bởi bảo vệ bệnh nhân là quan trọng trong tình huống cấp bách, BSCKII Võ Đức Chiến thẳng thắn.

Và để đáp ứng nhu cầu và đảm bảo chất lượng điều trị, lãnh đạo Bệnh viện Chợ Rẫy kiến nghị cho phép các bệnh viện hạng I trở lên được lựa chọn "thương hiệu nhà sản xuất" trong việc mua sắm các thiết bị điều trị kỹ thuật cao, có tính chuyên sâu, phù hợp với mô hình bệnh tật và nhân lực được đào tạo của cơ sở y tế đó.

Chon gia thau thap, trang thiet bi y te khong dam bao: Cac benh vien kien nghi gi?-Hinh-3
Nhiều bệnh viện kiến nghị các cơ quan quản lý cần thay đổi quy định đấu thầu theo kiểu "giá mua sắm là giá thấp nhất", bởi điều này tác động rất lớn đến chất lượng điều trị. Ảnh tư liệu 

Nhiều bệnh viện kiến nghị các cơ quan quản lý cần thay đổi quy định đấu thầu theo kiểu "giá mua sắm là giá thấp nhất", bởi điều này tác động rất lớn đến chất lượng điều trị. Một stent giá bèo của một nhà sản xuất đại trà "giá nào cũng có’", liệu mấy ai dám sử dụng. Khi mua giá rẻ, hai vấn đề sẽ nảy sinh chất lượng điều trị kém và phát sinh tiêu cực…

Các bệnh viện cho biết họ đang gặp rất nhiều khó khăn trong quá trình lập và xác định giá gói thầu.

Các trang thiết bị y tế, vật tư y tế, hóa chất, sinh phẩm xét nghiệm là loại hàng hóa mang tính đặc thù của ngành, một số loại được phân phối độc quyền từ các nhà cung cấp hoặc chỉ có 1 nhà cung cấp trên địa bàn.

Do đó yêu cầu thu thập đủ 3 bảng báo giá theo quy định để xác lập giá kế hoạch khó thực hiện được.

Theo BSCKII Trần Văn Sóng, Phó Giám đốc Bệnh viện Nhân dân 115, thời gian qua có một số trang thiết bị y tế, vật tư tiêu hao bệnh viện đăng công khai thông tin mời chào giá nhiều lần nhưng vẫn không có đủ 3 báo giá, có loại chỉ có 2 báo giá, có loại thì chỉ có 1 báo giá và thậm chí không có báo giá nào.

Một số lãnh đạo bệnh viện đã gợi ý dựa theo quy định đấu thầu sẽ có các tiêu chí kỹ thuật, nếu sản phẩm nào dự thầu đạt các tiêu chí kỹ thuật sẽ tiếp tục xét đến giá thành và cuối cùng chọn sản phẩm có giá thành thấp nhất.

An Quý

ĐỘC GIẢ BÌNH LUẬN