Nằm trong quần thể Di sản thiên nhiên thế giới Phong Nha - Kẻ Bàng, động Phong Nha được đánh giá là hang động xuyên thủy đẹp bậc nhất thế giới.
Từ sông Son, du khách phải đi thuyền hơn 30 phút để tới cửa động. Chỉ cần qua vòm cửa này, sự ngột ngạt của khí hậu nhiệt đới sẽ biến mất, thay vào đó là sự mát mẻ thấm đẫm da thịt.
Càng vào sâu trong hang, ánh sáng mặt trời càng nhạt dần rồi mất hẳn, một thế kỳ thú sẽ hiện ra trước mắt...
Theo các nhà khoa học, động Phong Nha được hình thành từ quá trình phong hóa diễn ra từ cách đây 250 triệu năm.
Dạng địa hình chính của Phong Nha - Kẻ Bàng là núi đá vôi và núi đất, độ cao trung bình 600 mét, thành hẹp, vách đứng. Động Phong Nha nằm ở phần Đông Nam khối núi đá vôi Kẻ Bàng trong một vùng đá vôi bị phong hóa mạnh, diện tích khoảng 10.000 km2, kéo dài 200 km trên phía bắc dãy Trường Sơn, thông cả sang Lào.
Ở khối núi đá vôi này có hiện tượng nước chảy ngầm. Dòng chảy trên mặt có thể nhìn thấy là các con sông Son, Troóc, Chày, Rào Thương bắt nguồn từ các con suối nhỏ, đến hang Én thì suối lớn chảy ngầm vào lòng núi đá vôi để tạo thành các hang động.
Vể tổng thể, động Phong Nha có chiều dài 7.729m, sâu 83m, cao 50m với rất nhiều nhánh hang phụ lớn nhỏ bao gồm cả hang Bi Kí, hang Tiên và hang Cung Đình.
Đây là loại hình động nước chảy ngầm trong lòng núi với nhiều thạch nhũ đặc trưng.
Tương truyền rằng, chính những măng đá rũ xuống ở khu vực cửa hang đã góp phần tạo nên cái tên đầy thi vị "Phong Nha", tức là "Gió luồn qua kẽ răng".
Phong Nha nổi tiếng với những khối đá độc đáo được đặt tên theo các hình dạng tự nhiên như "Sư tử", "Kỳ lân", "Vô chầu", "Cung đình" hay "Tượng Phật"...
So với các hang động khác ở Phong Nha - Kẻ Bàng, cái "thú" của động Phong Nha là du khách có thể nhàn tản trên thuyền để cảm nhận vẻ đẹp của tạo hóa, thay vì phải cuốc bộ hay leo núi những chặng dài.
Các chuyên gia quốc tê đánh giá Phong Nha là hang động tiêu biểu nhất về giá trị thẩm mỹ và sự độc đáo tại Di sản Phong Nha - Kẻ Bàng.
Hang động này đã được Hiệp hội Hoàng gia Anh bình chọn là một trong những hang động đẹp nhất thế giới với 7 tiêu chí: Hang động có cửa hang cao và rộng; có bãi cát, bãi đá ngầm đẹp nhất; có sông ngầm đẹp nhất; có hệ thống thạch nhũ kỳ ảo và tráng lệ nhất; có các hang khô cao và rộng; có Hồ nước ngầm sâu và đẹp; hang có nước dài nhất.
Cho đến nay, sau hàng chục cuộc thám sát khoa học của người Việt, người Pháp, người Anh... động Phong Nha vẫn còn nhiều điều bí ẩn chờ được khám phá.
Một số hình ảnh khác về kỳ quan động xuyên thủy Phong Nha.
