Ngày 21/10, Thủ tướng Tây Ban Nha Mariano Rajoy tuyên bố sẽ kiểm soát quyền lực của cơ quan lập pháp vùng Catalonia, giải tán chính quyền Catalonia và tiến hành bầu cử sớm trong 6 tháng tại đây nhằm ngăn chặn kế hoạch tách khỏi Tây Ban Nha của khu vực tự trị này.

Thủ tướng Tây Ban Nha Mariano Rajoy tiến hành triệu tập một cuộc họp nội các đặc biệt trong ngày để đưa ra các quyết định về vấn đề Catalunya. Đây sẽ là lần đầu tiên trong 4 thập kỷ, chính quyền Madrid sử dụng hiến pháp để giải tán chính quyền khu vực và kêu gọi tổ chức bầu cử sớm.

Thủ tướng nhấn mạnh rằng, Madrid không có sự lựa chọn nào khác bởi chính quyền khu vực tự trị Catalonia đã hành động một cách "đơn phương, đi ngược lại luật pháp và tìm kiếm sự đối đầu" khi tổ chức cuộc trưng cầu ý dân về độc lập cho khu vực tự trị này.

Trong khi đó, người phát ngôn Thượng viện Tây Ban Nha cho biết cơ quan lập pháp này có thể bỏ phiếu thông qua việc áp đặt quyền quản lý trực tiếp đối với vùng Catalonia.

Quan chức này nêu rõ Thượng viện sẽ phải thành lập một ủy ban để tranh luận về biện pháp chưa từng có tiền lệ này. Theo kế hoạch, ủy ban này sẽ nhóm họp vào ngày 23/10 tới trong khi Thủ hiến Catalunya Carles Puigdemont sẽ có cơ hội để phản hồi về vấn đề này.

Tiếp đó, Thượng viện, nơi đảng Nhân dân (PP) cầm quyền của Tây Ban Nha chiếm đa số, sẽ bỏ phiếu về các biện pháp này sớm nhất là vào ngày 27/10.

Trước đó, nhà lãnh đạo Puigdemont cho biết họ chưa tuyên bố độc lập nhưng có thể sẽ làm vậy nếu Madrid đình chỉ cơ chế tự trị của vùng này. Ông nói trong bức thư gửi cho chính phủ Tây Ban Nha hôm 19/10 sau khi kết thúc thời hạn mà Madrid đặt ra để lãnh đạo Catalonia cân nhắc về tuyên bố độc lập.

Hồi giữa tuần trước, Thủ tướng Rajoy tuyên bố đến thời hạn 16/10, nếu ông Puigdemont xác nhận muốn Catalonia tách khỏi Tây Ban Nha, chính quyền trung ương sẽ cho ông đến ngày 19/10 để cân nhắc, trước khi Madrid kích hoạt Điều 155. Điều 155 của Hiến pháp Tây Ban Nha cho phép chính quyền trung ương đình chỉ cơ chế tự trị và giải tán nghị viện của Catalonia.

Tuy nhiên đến thời hạn, nhà lãnh đạo Puigdemont đã không làm rõ việc khu tự trị này sẽ tuyên bố độc lập hay không. Thay vào đó, ông gửi thư cho Thủ tướng Rajoy, đề nghị hai bên nên gặp càng sớm càng tốt để bắt đầu cuộc đối thoại trong 2 tháng tới.

Cuộc trưng cầu ý dân trái phép đòi độc lập của Catalonia ngày 1/10 đã đẩy Tây Ban Nha vào cuộc khủng hoảng chính trị tồi tệ nhất kể từ sau khi nền dân chủ được tái lập năm 1975. Tòa án Hiến pháp Tây Ban Nha ngày 17/10 tuyên bố luật trưng cầu ý dân về độc lập của Catalonia là vô giá trị.