Đêm cuối cùng của 80 người thợ dưới đáy lăng mộ Từ Hi Thái hậu

Vào ngày 15/11/1908, Từ Hi Thái hậu qua đời tại Nghi Loan điện ở tuổi 74. Là người phụ nữ quyền lực nhất triều Thanh, tang lễ của bà được tổ chức hoành tráng chưa từng có. Vì đám tang quá dài nên phải mất 5 ngày mới tới được Đông Lăng ở Tuân Hóa, Hà Bắc.

Ngay cả trước khi qua đời, lòng tham của Từ Hi Thái hậu vẫn không giảm bớt. Bà mang theo vô số báu vật xuống lăng mộ và để bảo đảm sự an toàn cho kho báu này, bà đã ra lệnh nhốt 80 thợ thủ công, những người trực tiếp xây dựng lối vào lăng mộ, cùng với mình trong lăng. Những người này, bao gồm cả một người thợ họ Giang (khi đó là một thợ đá trẻ tuổi) là những người biết rõ cơ cấu cửa vào địa cung, nên không thể để sống sót rời đi.

Được biết, lăng mộ Từ Hi xa hoa tột bậc với vàng ròng, gỗ hoàng hoa lê quý hiếm, trụ dát vàng, ngọc trai lớn như hạt ngô. Nhưng phía sau vẻ lộng lẫy là máu và nước mắt từ những đứa trẻ bị bắt làm phu khuân vác đến những người thợ bị giết sạch sau khi hoàn tất công trình.

Người thợ họ Giang đáng ra đã cùng 79 đồng nghiệp khác bị thủ tiêu. Nhưng định mệnh đã để ông sống sót khi một hòn đá rơi trúng đầu khiến ông bất tỉnh, bị lính giám sát tưởng chết và ném ra bãi tha ma. Chính sự "xui xẻo" đó đã cứu ông một mạng.

Người sống sót duy nhất và bí mật mang theo suốt hai thập kỷ

Tỉnh dậy giữa đêm đông buốt giá, người thợ họ Giang với vết thương chảy máu đầu lê lết về nhà rồi cùng vợ con trốn chạy khỏi quê, tới nương náu tại một làng quê ở Cát Lâm. Ông đổi tên thành Giang Lão Tam, sống lặng lẽ bằng nghề tạc bia mộ.

Ban ngày, ông lặng lẽ làm việc. Ban đêm, ông liên tục gặp ác mộng về những người đồng nghiệp đứng trong địa đạo hỏi: "Sao mày lại sống?". Dù tay nghề điêu luyện, ông luôn phủ nhận từng làm cho hoàng gia, né tránh mọi câu hỏi liên quan.

Tưởng rằng ký ức đau thương sẽ chôn vùi theo năm tháng, nhưng năm 1928, bi kịch ập đến lần nữa, lần này, đi kèm với họng súng và tính mạng cháu nội.

Năm 1928, quân phiệt Tôn Điện Anh dẫn quân cướp bóc lăng mộ Thanh triều để lấy vàng bạc nuôi binh lính. Ba ngày đào bới, không phát hiện ra cửa vào địa cung, ông ta nghe tin về người thợ họ Giang từng sống sót liền cho lính bắt về.

Trước mặt là vàng thỏi, sau lưng là binh lính chĩa súng. Giang lão vẫn giữ im lặng. Nhưng khi cháu nội 7 tuổi bị bắt đến, súng kề trán, ông đành nghẹn ngào khai ra vị trí là phía sau tường gạch lưu ly của Minh Lâu, chôn sâu ba thước dưới đất.

Tôn Điện Anh và vụ trộm mộ Từ Hi Thái hậu

Mặc dù tìm thấy cửa, binh lính đều phải bất lực trước tầng đá hoa cương được quét hồ gạo nếp vững chắc. Mặc cho chúng ra sức đào đục, cửa lăng vẫn không hề suy suyển. Tôn Điện Anh điên tiết, ra quyết định táo tợn chưa từng có là công khai cho nổ bom để phá lối vào lăng mộ.

Sau khi lấy sạch châu báu bên ngoài, binh lính của Tôn Điện Anh đã dùng búa, nạy bật tung nắp quan tài, lấy những món bảo vật như chăn gấm nạm ngọc trai, mũ phượng... Ngay cả viên dạ minh châu Thái hậu đang ngậm chặt trong miệng cũng bị chúng cạy ra. Sau cùng, Tôn Điện Anh còn thô bạo ném thi thể Thái hậu sang một bên, lột sạch phụng bào trên người bà.

Tôn Điện Anh mang theo 30 xe đầy châu báu rời khỏi Thanh Đông Lăng. Báu vật được phân phát cho quan chức khắp nơi. Nhưng mặc cho sự phẫn nộ của muôn dân khi biết tin hắn trộm mộ Từ Hi Thái hậu, Tôn Điện Anh lại chẳng phải chịu bất cứ hình phạt đáng kể nào. Hắn vẫn bình an vô sự cho đến khi bị Quân đội nhân dân Trung Quốc bắt giữ và chết năm 1946.

Về số phận của người thợ đá họ Giang, có nhiều giả thuyết khác nhau. Một số người cho rằng Tôn Điện Anh đã giữ lời hứa và tha cho gia đình ông, sau đó ông cùng gia đình di cư để tránh sự trả thù. Những người khác lại nói rằng ông bị Tôn Điện Anh giết hại không lâu sau đó.

Những báu vật ngày ấy giờ lưu lạc khắp thế giới. Địa cung Từ Hi giờ chỉ còn phiên bản sao, gạch lát nền vẫn lấp lánh ánh ngọc trai vỡ vụn.

Nếu Từ Hi biết, bà giết 80 người để bảo vệ bí mật, nhưng chính kẻ sống sót lại là người đưa quân phiệt tới xới tung lăng mộ, có lẽ sẽ chết không nhắm mắt.