Kể từ khi xung đột Nga và Ukraine nổ ra năm 2022, Trung đoàn 43 Hạm đội Biển Đen hứng chịu nhiều tổn thất nặng nề. Ngày 14/8/2025, chiếc Su-30SM thứ bảy của đơn vị bị bắn rơi, khiến lực lượng này mất hơn một nửa số tiêm kích đa năng. Thiệt hại này tác động trực tiếp đến khả năng kiểm soát bầu trời và yểm trợ Hải quân Nga ở Biển Đen.
Trung đoàn 43 được triển khai tại căn cứ không quân Saki, Novofedorivka - Crimea. Đây là đơn vị chủ lực thực hiện nhiệm vụ không kích, tuần tra trên Biển Đen, yểm trợ lực lượng hải quân và thực hiện các đòn tấn công tầm xa vào sâu trong lãnh thổ Ukraine.
Theo nhà phân tích quân sự Denys Tomenchuk, vào thời điểm xung đột bắt đầu, Trung đoàn 43 sở hữu 12 máy bay Su-30SM - tương đương một phi đội đầy đủ, cùng một phi đội Su-24MR chuyên trách trinh sát và ném bom chiến thuật. Su-30SM, với khả năng mang vũ khí đa dạng, đóng vai trò then chốt trong các nhiệm vụ tấn công và đánh chặn.
Mở đầu chuỗi tổn thất nghiêm trọng, ngày 5/3/2022, một chiếc Su-30SM bị bắn rơi gần Mykolaiv khi đang thực hiện nhiệm vụ tấn công. Cả hai phi công gồm Thiếu tá Oleksiy Golovensky (chỉ huy phi đội) và Đại úy Aleksey Kozlov (hoa tiêu) đã nhảy dù và bị lực lượng Ukraine bắt giữ. Đây là cú sốc đầu tiên với đơn vị chỉ ít tuần sau khi chiến dịch bắt đầu.
Tiếp đó, ngày 9/8/2022, lực lượng Ukraine thực hiện một đòn tập kích chính xác vào căn cứ Saki, phá hủy ba chiếc Su-30SM và làm hư hại một chiếc khác. Cùng lúc, 5 máy bay Su-24 cũng bị phá huỷ và 3 chiếc bị hư hại. Đây được coi là một trong những chiến dịch gây thiệt hại lớn nhất cho Không quân Nga ở Crimea kể từ 2014.
Hơn hai năm sau, rạng sáng 11/9/2024, một chiếc Su-30SM bị lực lượng đặc nhiệm thuộc Cơ quan Tình báo Quốc phòng Ukraine (GUR) bắn hạ bằng hệ thống phòng không vác vai (MANPADS). Vụ việc chứng tỏ khả năng của Ukraine trong việc triển khai các tổ hợp phòng không cơ động, gây bất ngờ cho Không quân Nga ngay cả trong khu vực do Moscow kiểm soát.
Chỉ vài tháng sau đó, ngày 2/5/2025, GUR phối hợp với Cơ quan An ninh Ukraine (SSU) và Lực lượng Phòng vệ, lần đầu tiên trong lịch sử bắn hạ một Su-30SM trên Biển Đen bằng tên lửa AIM-9 Sidewinder phóng từ thiết bị không người lái trên biển. Đây là minh chứng cho sự sáng tạo và linh hoạt trong tác chiến phi đối xứng của Ukraine.
Đỉnh điểm mới nhất, ngày 14/8/2025, một Su-30SM khác của Trung đoàn 43 bị phá hủy cùng toàn bộ phi hành đoàn. Quân đội Nga đã xác nhận vụ việc, nâng tổng số Su-30SM bị mất hoàn toàn của đơn vị lên 7 chiếc kể từ 2022.
Ngoài 7 tổn thất không thể cứu vãn, Trung đoàn 43 còn có hai chiếc Su-30SM bị hư hại nghiêm trọng, một trong vụ tập kích Saki 2022, chiếc còn lại trong vụ tấn công bằng UAV tầm xa UJ-26 Bober ngày 1/7/2025. Những thiệt hại này tiếp tục làm suy giảm năng lực tác chiến của đơn vị.
Việc mất nhiều Su-30SM khiến Nga buộc phải phân tán lực lượng còn lại sang các căn cứ an toàn hơn ở sâu trong lãnh thổ, giảm tần suất tuần tra và hạn chế khả năng áp đặt ưu thế trên không tại khu vực tây bắc Biển Đen. Đồng thời, các nhiệm vụ yểm trợ hỏa lực cho hạm đội và đánh chặn tên lửa hành trình của Ukraine cũng bị ảnh hưởng.
Mặc dù Nga vẫn còn khả năng sản xuất Su-30SM mới, tiến độ bổ sung cho Trung đoàn 43 bị hạn chế bởi áp lực từ nhiều mặt trận khác và nhu cầu thay thế tổn thất trên toàn chiến trường. Ngoài ra, việc vận chuyển và triển khai máy bay mới đến Crimea đối mặt rủi ro cao do khả năng tấn công tầm xa của Ukraine.
Tổn thất hơn một nửa phi đội Su-30SM đã làm suy yếu đáng kể năng lực không quân hải quân của Hạm đội Biển Đen. Trong bối cảnh Ukraine liên tục mở rộng khả năng tấn công tầm xa, các căn cứ Không quân Nga ở Crimea sẽ tiếp tục là mục tiêu trọng yếu. Điều này buộc Moscow phải cân nhắc lại chiến lược phòng thủ và phân bổ lực lượng tại vùng Biển Đen.
