Soi quần đảo ở Biển Đông Trung Quốc suýt bán cho Nhật

Quần đảo Đông Sa hay quần đảo Pratas theo cách gọi quốc tế là một nhóm đảo nằm ở Đông Bắc Biển Đông, cách Hồng Kông 340 km, cách Đài Bắc 850 km, có diện tích khoảng 5.000 km2. Hiện quần đảo này do Đài Loan quản lý, đặt trong thành phố Cao Hùng.

Gọi là quần đảo nhưng thực ra là gồm ba ám tiêu san hô vòng gồm ám tiêu vòng Đông Sa, ám tiêu vòng Bắc Vệ (còn gọi là bãi Bắc Vệ) và ám tiêu vòng Nam Vệ (còn gọi là bãi Nam Vệ).

Trên ám tiêu vòng Đông Sa có một đảo san hô lớn nhất tên là đảo Đông Sa, có thể nhìn thấy khá rõ khi quan sát từ không trung. Các bãi ngầm Bắc Vệ và Nam Vệ hoàn toàn chìm ngập dưới nước, không có đảo nổi lên.

Đảo Đông Sa là đảo san hô hình móng ngựa, dài 2.800 mét, rộng 865 mét, diện tích nổi là 1,74 km2 còn diện tích ngập nước là 0,64 km2. Hiện tại trên đảo có một đường băng và có quân đội đồn trú.

Đây vốn là đảo không người. Đến thế kỷ 18, nhà Thanh kiểm soát và quy thuộc nó vào châu Huệ, tỉnh Quảng Đông. Năm 1909, nhà Thanh từng thỏa thuận bán đảo Đông Sa cho Nhật Bản với giá 38 vạn yên.

Chính phủ Nhật định nhập quần đảo này vào lãnh thổ Đài Loan thuộc Nhật. Tuy nhiên sau đó, thủy sư đề đốc Lý Chuẩn kháng nghị lên triều đình nên nhà Thanh không bán nữa. Chính quyền nhà Thanh bắt đầu xây dựng một số công trình trên đó.

Trong Chiến tranh Thái Bình Dương, Hải quân Đế quốc Nhật Bản chiếm đóng quần đảo này. Sau khi chiến tranh kết thúc, chính quyền Trung Hoa Dân Quốc thu hồi lại.

Hiện nay, đảo Đông Sa do Tuần duyên Đài Loan quản lý sau khi nhận bàn giao cơ sở hạ tầng cảng và đường băng từ quân đội vào năm 2002.

Trên toàn bộ quần đảo Đông Sa đến nay không có dân thường sinh sống, mà chỉ có sự hiện diện các đơn vị đồn trú của Đài Loan.

Vì Trung Quốc tuyên bố chủ quyền đối với toàn bộ lãnh thổ và hải vực do Đài Loan quản lý nên họ cũng tuyên bố chủ quyền đối với quần đảo Đông Sa và đặt nó vào tỉnh Quảng Đông.