Như đã phản ánh ở kỳ trước, chỉ trong vòng chưa đầy một tuần của tháng 12/2025, UBND phường Tân Hiệp (TP HCM) đã liên tiếp phê duyệt cho Công ty TNHH Một thành viên Thiết kế Xây dựng và Dịch vụ Thương mại Trường Sơn (gọi tắt là Công ty Trường Sơn) trúng hai gói thầu xây lắp quan trọng.

Cụ thể, ngày 13/12/2025, nhà thầu này trúng một gói thầu trị giá hơn 6,5 tỷ đồng. Đến ngày 18/12/2025, Công ty Trường Sơn tiếp tục được xướng tên tại Gói thầu số 04: Thi công xây lắp thuộc dự án Xây dựng hoa viên Đại đoàn kết khu phố Tân Bình, khu phố Tân Hội với giá trúng thầu hơn 2,25 tỷ đồng. Cả hai gói thầu này đều có thời gian thực hiện khá ngắn (Gói thầu số 04 là 70 ngày), đồng nghĩa với việc đơn vị phải tập trung nguồn lực rất lớn trong cùng một thời điểm.

Dấu hỏi về sự trùng lặp nguồn lực

Theo quy định tại Luật Đấu thầu số 22/2023/QH15 và Nghị định 214/2025/NĐ-CP, nhà thầu phải chứng minh khả năng huy động nhân sự chủ chốt và thiết bị thi công chuyên dụng không bị trùng lặp với các gói thầu khác đang thực hiện. Tuy nhiên, với việc trúng thầu "dày đặc" tại cùng một chủ đầu tư trong thời gian ngắn, dư luận có quyền nghi vấn về việc liệu nhà thầu có sử dụng "một bộ hồ sơ nhân sự" cho nhiều công trình hay không.

Nếu tính cả gói thầu tại UBND phường Tân Đông Hiệp trúng vào ngày 19/11/2025 với trị giá hơn 2,2 tỷ đồng, Công ty Trường Sơn đang cùng lúc gánh vác khối lượng công việc xây lắp trị giá gần 11 tỷ đồng tại các địa bàn lân cận nhau. Điều này tạo ra áp lực không nhỏ về mặt quản lý kỹ thuật và đảm bảo an toàn lao động nếu không có sự tách bạch rõ ràng về con người và máy móc thi công.

Góc nhìn chuyên gia về trách nhiệm giám sát

Trao đổi về vấn đề này, Chuyên gia đấu thầu Lê Hân phân tích: "Trong đấu thầu qua mạng hiện nay, việc kiểm soát trùng lặp nhân sự trên hệ thống đã được cải thiện. Tuy nhiên, trên thực tế thi công, việc một kỹ sư giám sát hay một thiết bị thi công xuất hiện cùng lúc tại hai công trường khác nhau là điều thường thấy ở các gói thầu quy mô nhỏ nếu chủ đầu tư không giám sát chặt chẽ. Điều này trực tiếp vi phạm cam kết trong E-HSDT và các quy định về năng lực thực tế của nhà thầu".

Luật sư Dương Minh Tâm (Đoàn Luật sư Vĩnh Long) cho rằng, trách nhiệm trước hết thuộc về tổ chuyên gia đánh giá hồ sơ và chủ đầu tư. "Căn cứ Điều 19 Luật Đấu thầu 2023 về các hành vi bị cấm, việc nhà thầu kê khai không trung thực về năng lực hoặc chủ đầu tư cố tình bỏ qua các sai sót về trùng lặp nguồn lực đều có thể bị xử lý nghiêm. Đặc biệt, theo Thông tư 79/2025/TT-BTC, mọi thông tin về nhân sự thực hiện gói thầu phải được cập nhật công khai để đảm bảo tính minh bạch".

Tiết kiệm ngân sách và tính cạnh tranh

Bên cạnh vấn đề năng lực, tỷ lệ tiết kiệm "nhỏ giọt" tại các gói thầu mà Công ty Trường Sơn trúng tại phường Tân Hiệp (thường dưới 2%) cũng là một điểm cần chú ý. Tại Gói thầu số 04, Công ty TNHH Tư vấn Thi công Xây dựng Hoàng Đức bị loại ngay từ bước đánh giá hồ sơ, khiến Công ty Trường Sơn "một mình một ngựa" về đích với giá sát nút giá dự toán.

Chuyên gia đấu thầu Đào Giang nhận định: "Khi một nhà thầu trúng thầu thường xuyên tại một địa phương với tỷ lệ tiết kiệm cực thấp, trong khi các đối thủ khác liên tục bị loại vì các lỗi hồ sơ cơ bản, cơ quan chức năng cần xem xét lại tính công bằng của hồ sơ mời thầu (E-HSMT). Có hay không việc cài cắm các tiêu chí kỹ thuật quá chuyên biệt nhằm hướng tới một nhà thầu cụ thể? Đây là bài toán về trách nhiệm giải trình của Ủy ban nhân dân phường Tân Hiệp".

Sức khỏe tài chính của doanh nghiệp

Ghi nhận từ dữ liệu đăng ký doanh nghiệp, Công ty Trường Sơn có trụ sở tại Phường Thủ Dầu Một, TP HCM. Dù có bề dày lịch sử hoạt động, nhưng việc tập trung trúng thầu tại một nhóm nhỏ các chủ đầu tư đặt doanh nghiệp này vào nhóm các nhà thầu "quen mặt". Việc duy trì mức tiết kiệm thấp kéo dài có thể mang lại lợi nhuận cao cho doanh nghiệp nhưng lại gây thiệt hại gián tiếp cho ngân sách nhà nước trong việc tối ưu hóa nguồn vốn đầu tư công.

Báo Tri thức và Cuộc sống tiếp tục thông tin./.