Các nhà khoa học đã có quan sát trực tiếp đầu tiên về một sự kiện địa chấn kỳ lạ làm rung chuyển Trái đất trong 9 ngày liên tiếp vào năm 2023 và xác nhận nguyên nhân do 2 "siêu sóng thần" tràn vào một vịnh hẹp ở Đông Greenland. Ảnh: Thomas Monahan.
Những cơn sóng khổng lồ, trong đó có một cơn sóng cao tới 200m, tương đương 1/2 chiều cao của tòa nhà Empire State, tiến vào vịnh hẹp Dickson ở Đông Greenland và rung chuyển liên tục trong 9 ngày vào tháng 9/2023, tạo ra những đợt sóng địa chấn lan truyền khắp lớp vỏ Trái đất. Ảnh: Soren Rysgaard, Dannish Army.
Ban đầu, tín hiệu là bí ẩn đối với giới khoa học. Thế nhưng, hình ảnh từ mặt đất và vệ tinh đã lần ra "thủ phạm" có thể là do các vụ sạt lở đất trong vịnh hẹp. Ảnh: SIRIUS/Arktisk Kommando.
Sạt lở đất tạo ra các cơn sóng, được gọi là seiche, sau khi sông băng phía sau vịnh hẹp tan chảy do tác động của biến đổi khí hậu. Tuy nhiên, không có bằng chứng trực tiếp nào về seiches được tìm thấy. Ảnh: Thomas Monahan.
Hiện nay, giả thuyết trên được xác nhận khi vệ tinh mới theo dõi nước trên bề mặt đại dương. Phát hiện này đã được công bố trên tạp chí Nature Communications. Ảnh: NASA/IPL-Caltech.
"Biến đổi khí hậu đang tạo ra nhiều quá trình cực đoan mới chưa từng thấy. Quá trình cực đoan thay đổi nhanh nhất ở khu vực xa xôi, chẳng hạn như Bắc Cực, nơi khả năng đo lường bằng cảm biến vật lý bị hạn chế. Nghiên cứu này cho thấy cách chúng ta có thể tận dụng công nghệ quan sát Trái Đất thế hệ tiếp theo từ vệ tinh để tìm hiểu những quá trình này", tác giả chính của nghiên cứu Thomas Monahan, nghiên cứu sinh ngành khoa học kỹ thuật tại Đại học Oxford, cho biết. Ảnh: Soren Rysgaard/Dannish Army.
Thông thường, giới khoa học nghiên cứu chuyển động của sóng thần bằng phương pháp đo độ cao vệ tinh, trong đó các xung radar được truyền tới bề mặt đại dương từ quỹ đạo để đo chiều cao của sóng dựa trên thời gian chúng quay trở lại. Ảnh: Soren Rysgaard/Dannish Army.
Thế nhưng, do có sự hạn chế ở phạm vi bao phủ và thiết bị của vệ tinh chỉ đo được những gì bên dưới nên chúng không thể đo chênh lệch độ cao của nước trong khu vực giới hạn như vịnh hẹp. Ảnh: EPA.
Để xác nhận sự tồn tại của seiches, nhóm nghiên cứu sử dụng dữ liệu thu thập bởi vệ tinh Surface Water and Ocean Topography (SWOT), dự án chung của NASA và CNES, Cơ quan không gian của Pháp. Ảnh: Mail Online.
Qua đó, những dữ liệu thu thập được giúp các nhà khoa học tái tạo lại cơn sóng và liên kết chúng một cách chắc chắn với tín hiệu địa chấn bí ẩn. Ảnh: Soren Rysgaard/Dannish Army.
