Một loài cá lạ nổi tiếng thế giới là cá phổi (tên tiếng Anh là Lungfish). Loài cá này gây chú ý với nhiều đặc điểm đặc biệt mà những loài khác không có.
Cụ thể, cá phổi gây chú ý khi mang đặc trưng nguyên thủy còn giữ lại được trong Liên lớp Cá xương (Osteichthyes) bao gồm khả năng hít thở không khí và các cấu trúc nguyên thủy trong lớp Cá vây thùy (Sarcopterygii).
Tên gọi của loài cá này xuất phát từ việc nó có phổi rất phát triển. Nhờ đặc điểm này, chúng có thể sống trong môi trường nước có hàm lượng oxy cực thấp mà hiếm có loài cá nào có thể sinh tồn được.
Theo các chuyên gia, cá phổi có thể sống sót qua các thời kỳ khô hạn, thiếu thức ăn trầm trọng trong khoảng 5 năm.
Thậm chí, cá phổi có thể sống trong điều kiện thiếu nước 1 thời gian dài, có thể lên đến 2 năm.
Trong mùa khô cạn, cá phổi giấu mình dưới bùn và có thể đi vào trạng thái "ngủ đông". Khi ấy, quá trình trao đổi chất của chún gsẽ chỉ bằng 1/60 khi bình thường.
Để làm được điều đó, trước khi mùa khô đến, những con cá phổi tích trữ nhiều nước trong phổi để chuẩn bị cho giai đoạn "ngủ đông".
Khi đến mùa mưa, nước trong môi trường nhiều sẽ đánh thức cá phổi tỉnh lại sau một thời gian "ngủ đông". Khi ấy, chúng sẽ iếp tục cuộc sống bình thường.
Bên cạnh những ưu điểm trên, cá phổi có nhược điểm lớn là có thể chết đuối nếu ở trong nước quá lâu mà không được lên cạn.
Cá phổi sống tập trung chủ yếu tại châu Phi, Nam Mỹ và Australia. Theo các chuyên gia, thay vì môi trường tự nhiên, cá phổi sống thọ hơn trong môi trường nhân tạo.
