Qua quá trình triển khai chính sách phát triển nhà ở xã hội, Bộ Xây dựng đã làm việc với các bộ, ngành, địa phương để xây dựng dự thảo Nghị quyết của Chính phủ về một số cơ chế đặc biệt xử lý khó khăn, vướng mắc về phát triển nhà ở xã hội.

Theo dự thảo Nghị quyết, trường hợp nhà đầu tư đề xuất dự án đầu tư xây dựng nhà ở xã hội tại khu đất đã được quy hoạch là đất ở, nhưng chưa có quy hoạch phân khu, quy hoạch chi tiết thì UBND cấp tỉnh được trao quyền chủ động quyết định trước các chỉ tiêu quy hoạch sử dụng đất quan trọng. Từ đó, chủ đầu tư có thể tiến hành lập và phê duyệt quy hoạch chi tiết 1/500 để triển khai ngay các bước tiếp theo của dự án.

Tuy nhiên, các ý kiến tại cuộc họp cho rằng việc lập quy hoạch chi tiết đối với dự án nhà ở xã hội phải được thực hiện theo đúng trình tự từ quy hoạch chung, quy hoạch phân khu, quy hoạch chi tiết, không được làm theo quy trình ngược.

Nhằm rút ngắn thời gian chuẩn bị đầu tư dự án nhà ở xã hội, đại diện Sở Xây dựng thành phố kiến nghị bổ sung quy định cho phép thực hiện đồng thời các bước lập, thẩm định, phê duyệt, điều chỉnh quy hoạch phân khu, quy hoạch chi tiết.

Về chính sách bổ sung đối tượng mua, thuê mua nhà ở xã hội, Phó chủ tịch UBND tỉnh Bắc Ninh Phạm Văn Thịnh đề nghị mở rộng đối tượng với hộ gia đình, cá nhân bị thu hồi đất nông nghiệp, đất sản xuất để xây dựng dự án nhà ở xã hội.

Đáng chú ý, các ý kiến tại cuộc họp đề nghị Bộ Xây dựng xem xét lại đề xuất phát triển loại hình nhà ở xã hội là nhà ở riêng lẻ và giao cho UBND cấp tỉnh căn cứ điều kiện cụ thể của địa phương, trình HĐND cấp tỉnh quy định, trừ các thành phố trực thuộc Trung ương và các khu vực nằm trong địa giới hành chính phường thuộc tỉnh.

Không bỏ giấy phép xây dựng

Kết luận cuộc họp, Phó thủ tướng Trần Hồng Hà nêu rõ đối với các dự án nhà ở xã hội đã được chấp thuận chủ trương đầu tư nhưng chưa có quy hoạch chi tiết, quy hoạch phân khu thì được lập, thẩm định, phê duyệt đồng thời quy hoạch phân khu và quy hoạch chi tiết, với yêu cầu bảo đảm sự phù hợp giữa các cấp độ quy hoạch, xác định rõ trách nhiệm của các cơ quan phê duyệt.

Cơ chế này nhằm giải quyết những khó khăn trong quá trình triển khai dự án nhà ở xã hội, nhất là việc điều chỉnh quy hoạch khi có thay đổi về tầng cao, hệ số sử dụng đất và các chỉ tiêu liên quan.

Về quy định bổ sung đối tượng mua nhà ở xã hội là người có đất ở, đất sản xuất hoặc nhà ở bị thu hồi khi triển khai dự án nhà ở xã hội, đây là nội dung vượt luật, do đó, phải báo cáo cấp thẩm quyền trước khi trình Chính phủ xem xét, quyết định.

Phó thủ tướng thống nhất quan điểm không bỏ giấy phép xây dựng, thay vào đó, các thủ tục gồm: Chủ trương đầu tư, môi trường, phòng cháy, chữa cháy và cấp phép xây dựng sẽ được tích hợp vào một bộ hồ sơ để cấp một giấy phép; và phải bảo đảm đầy đủ các tiêu chí về an toàn, chất lượng công trình, môi trường và phòng cháy, chữa cháy.

Về loại hình nhà ở xã hội, Phó thủ tướng yêu cầu tuân thủ quy định của 2023 và quy hoạch chi tiết trong xác định loại hình nhà ở xã hội. Việc phát triển nhà ở xã hội ưu tiên mô hình chung cư cao tầng, bảo đảm đồng bộ hạ tầng kỹ thuật, xã hội và đáp ứng các tiêu chuẩn quy hoạch.

Trường hợp đặc biệt, nếu dự án nhà ở xã hội được triển khai tại xã thuộc vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi theo quy định của Thủ tướng, có thể được xây dựng dưới dạng nhà ở riêng lẻ.