Chính quyền Obama đã tăng đáng kể cam kết của Mỹ với ASEAN, thông qua việc bổ nhiệm đại sứ Mỹ đầu tiên tại ASEAN thường trú ở Jakarta và tiến hành hội nghị cấp cao hàng năm giữa tổng thống Mỹ và các nhà lãnh đạo ASEAN.
 |
| Các cuộc thảo luận về quan hệ đối tác chiến lược Mỹ-ASEAN đã được tiến hành trong nhiều năm qua và đàm phán về các chi tiết cụ thể đã được thực hiện trong hầu hết năm 2015. |
Các cuộc thảo luận về quan hệ đối tác chiến lược Mỹ-ASEAN đã được tiến hành trong nhiều năm qua và đàm phán về các chi tiết cụ thể đã được thực hiện trong hầu hết năm 2015. Sau cuộc đối thoại ASEAN-Mỹ lần thứ 28 tại thủ đô Washington hồi tháng 5/2015, các quan chức Mỹ tiết lộ rằng hai bên đang tích cực làm việc để nâng quan hệ Mỹ-ASEAN lên tầm đối tác chiến lược vào thời điểm diễn ra Hội nghị cấp cao Đông Á (EAS) trong tháng 11/2015.
Trong một cuộc họp báo trước chuyến đi của Tổng thống Obama đến Philippines tham dự Hội nghị cấp cao APEC và đến Malaysia để tham dự Hội nghị cấp cao Mỹ-ASEAN cũng như Hội nghị cấp cao Đông Á (EAS) vào cuối tuần này, Trợ lý ngoại trưởng đặc trách Đông Á và Thái Bình Dương Daniel Russel nói với báo giới: "Chúng tôi đã sẵn sàng nâng quan hệ Mỹ-ASEAN lên cấp độ cao hơn”. Các quan chức Mỹ cho biết các chi tiết đã được hoàn thiện và hiệp ước mới sẽ được ký kết sau cuộc tham vấn Mỹ-ASEAN tại Kuala Lumpur vào cuối tuần này.
Theo tạp chí The Diplomat, hiệp ước mới sẽ định hình quan hệ Mỹ-ASEAN trong 5 năm tới, đề ra kế hoạch hành động nhằm làm sâu sắc thêm quan hệ song phương cũng như các lĩnh vực ưu tiên hợp tác không chỉ song phương mà còn về các vấn đề khu vực, toàn cầu và xuyên quốc gia.
Mặc dù Mỹ và ASEAN đã làm việc với nhau về một số vấn đề bức xúc trong quá trình tham vấn - từ đánh cá, buôn bán bất hợp pháp đến biến đổi khí hậu, hiệp định đối tác chiến lược mới sẽ mang lại nền tảng cấu trúc cũng như danh sách các biện pháp cụ thể mà thông qua đó, hai bên có thể thúc đẩy hợp tác.
Một quan chức Mỹ, yêu cầu không nêu tên, nói với tạp chí The Diplomat: "Chúng tôi coi hiệp định mới này là phương thức hợp tác sâu rộng hơn trong tương lai”.
Ngoài việc thúc đẩy hợp tác, các quan chức Mỹ cũng nhấn mạnh rằng quan hệ đối tác chiến lược cũng là một cơ hội để bắt đầu một giai đoạn mới của quan hệ Mỹ-ASEAN, với tầm nhìn hướng tới việc hình thành một Cộng đồng kinh tế ASEAN vào cuối năm nay.
Hiệp định mới này chính là việc hệ thống hóa những gì đã đạt được và nâng quan hệ Mỹ-ASEAN lên tầm cao mới. Chính quyền Obama rất chú trọng việc thể chế hóa những gì đã đạt được trong chính sách Châu Á của Mỹ, trong đó có việc ký kết các hiệp ước đối tác chiến lược toàn diện.
