Năm 2018, người dân rút cạn nước một cái ao bên ngoài thôn Tam Quan Miếu, Tề Dương, tỉnh Sơn Đông, Trung Quốc để dọn dẹp. Sau khi ao cạn nước, họ phát hiện có 2 ngôi mộ cổ ở phía Đông và Tây của ao.
Sau khi nhận được tin báo của người dân, các chuyên gia khảo cổ tới hiện trường và tiến hành cuộc khai quật. Theo quan sát và kiểm tra của nhóm chuyên gia, đỉnh của ngôi mộ xây bằng gạch xanh.
Từ hình dáng và cấu trúc của 2 ngôi mộ, các chuyên gia suy đoán chúng có từ thời nhà Hán. Tổng diện tích của 2 mộ cổ khoảng 300 m2.
Trong quá trình khai quật, nhóm khảo cổ tìm thấy 17 bộ hài cốt nằm rải rác ở nhiều nơi trong 2 mộ cổ. Họ suy đoán do ngôi mộ bị ngập nước trong suốt nhiều năm nên các thi hài bị dịch chuyển đến các vị trí khác với ban đầu.
Bên cạnh những bộ hài cốt con người, các chuyên gia còn tìm thấy những mảnh xương chó trong ngôi mộ ở phía Tây. Họ suy đoán con vật này có thể là thú cưng của chủ nhân ngôi mộ. Do đó, sau khi người chủ qua đời, con chó được chôn cùng trong mộ để tiếp tục cuộc sống ở thế giới bên kia.
Ngoài xương chó, các nhà khảo cổ còn tìm thấy xương của một số động vật khác như của bò, một số loài gia cầm, loài gặm nhấm... Điều này cho thấy người xưa đã hiến tế nhiều con vật sống trong tang lễ của người chết.
Điều khiến chuyên gia bất ngờ khi kiểm tra 2 mộ cổ trên là bí ẩn về 17 bộ hài cốt. Những thi hài này gồm cả nam, nữ, trẻ em, người già. Trải qua nhiều năm "ngủ vùi" dưới ao, những thi hài này không còn nguyên vẹn.
Từ đây, các chuyên gia đưa ra một số giả thuyết về số hài cốt trên. Trong số này, một quan điểm suy đoán 17 người này có thể là thành viên trong một gia đình giàu có hoặc quan chức. Vì vậy, họ được mai táng trong 2 ngôi mộ gần nhau.
Một giả thuyết khác suy đoán có thể 17 người này không có quan hệ ruột thịt nhưng cùng gặp phải thảm kịch tồi tệ và tử vong. Về sau, họ được chôn cất trong 2 ngôi mộ tập thể.
Để tìm ra câu trả lời chính xác, các chuyên gia tiến hành kiểm tra tỉ mỉ từng bộ hài cốt để xác định thời gian tử vong, nguyên nhân cái chết...
