Con dơi là loài động vật có vú biết bay sinh sống tại hầu khắp các vùng miền ở Việt Nam. Ít ai biết rằng, theo quan niệm của người xưa, con vật này là biểu tượng cho sự may mắn và điềm lành trong cuộc sống.
Quan niệm này xuất phát từ việc âm Hán Việt của con dơi là “phúc”, đồng âm với chữ "phúc" trong "hạnh phúc". Vì vậy mà người xưa thường dùng hình ảnh con dơi để thể hiện ước nguyện về những điều tốt lành, hạnh phúc.
Ở một số công trình cổ như đình, đền, miếu, lăng mộ... con dơi xuất hiện như một linh vật, thể hiện qua các họa tiết trang trí kiến trúc. Phổ biến là hình tượng 5 con dơi chụm vào thành vòng tròn, được gọi là "Ngũ Phúc".
Mô típ này tượng trưng cho 5 mong muốn: Thọ - Sống lâu; Phúc - Giàu có; Khang ninh - Yên ổn và có sức khỏe; Du hảo - Yêu mến đức hạnh; Khảo chung mệnh - chết mà không bệnh tật khi tuổi già.
Ngoài ra còn các mô típ con dơi tung cánh bay miệng ngậm đồng tiền lớn hay ngậm khánh đá, ngậm chữ thọ, ngậm hoa cúc... mang những hàm ý khác nhau.
Cụ thể, hình ảnh con dơi ngậm khánh đá tạo thành chữ "phúc khánh", có ý nghĩa là mang lại niềm hạnh phúc, an lạc, ấm no cho muôn người.
Còn con dơi ngậm chữ thọ thể hiện mong muốn có cuộc sống trường thọ, an bình cho tới ngày cuối cùng của cuộc đời...
