Ngày 16/10/2025, UBND phường Tân Đông Hiệp (TP HCM) đã tiến hành mở thầu qua mạng gói thầu "Xây dựng (đã bao gồm chi phí di dời trụ điện hạ thế)" thuộc dự án Đường Trương Văn Vĩnh/16. Biên bản mở thầu ghi nhận duy nhất một nhà thầu tham dự là Công ty TNHH Xây dựng Vĩnh Phát. Điều đáng chú ý là mức giá dự thầu của đơn vị này chỉ thấp hơn giá gói thầu khoảng 0,3%, đặt ra nhiều câu hỏi về tính cạnh tranh và hiệu quả kinh tế của gói thầu này.
Biên bản mở thầu nói gì?
Gói thầu xây lắp này có mã thông báo mời thầu là IB2500430769, được tổ chức theo hình thức đấu thầu rộng rãi qua mạng, phương thức một giai đoạn một túi hồ sơ, loại hợp đồng trọn gói. Chủ đầu tư và bên mời thầu là UBND phường Tân Bình nay là UBND phường Tân Đông Hiệp. Nguồn vốn thực hiện từ ngân sách thành phố Hồ Chí Minh.
Giá gói thầu được phê duyệt là 8.178.150.377 đồng. Theo biên bản mở thầu hoàn thành lúc 08:37 ngày 16/10/2025, Công ty TNHH Xây dựng Vĩnh Phát (Mã định danh: vn3700579331 ) là nhà thầu duy nhất nộp hồ sơ dự thầu. Giá dự thầu của công ty này là 8.153.732.183 đồng, không đề xuất giảm giá.
Như vậy, so với giá gói thầu, giá dự thầu của Công ty TNHH Xây dựng Vĩnh Phát thấp hơn 24.418.194 đồng, tương ứng tỷ lệ tiết kiệm đạt khoảng 0,2987%. Mặc dù Luật Đấu thầu hiện hành không quy định về số lượng tối thiểu nhà thầu tham gia để cuộc thầu diễn ra bình thường, nhưng việc chỉ có một nhà thầu tham dự với tỷ lệ tiết kiệm gần như bằng không trong một cuộc đấu thầu rộng rãi khiến dư luận không khỏi băn khoăn về tính cạnh tranh thực chất. Liệu mức giá này đã thực sự tối ưu và mang lại hiệu quả kinh tế cao nhất cho ngân sách nhà nước?
Năng lực "đáng nể" của nhà thầu duy nhất
Công ty TNHH Xây dựng Vĩnh Phát có địa chỉ tại Khu Phố Đông Nhì, Phường Lái Thiêu, TP.Hồ Chí Minh. Doanh nghiệp này được thành lập từ tháng 7/2004, người đại diện pháp luật là ông Nguyễn Công Danh, giữ chức vụ Chủ tịch HĐTV kiêm Giám đốc.
Theo dữ liệu đấu thầu tính đến ngày 16/10/2025, Công ty TNHH Xây dựng Vĩnh Phát đã tham gia 32 gói thầu, trong đó trúng 31 gói, chưa có kết quả 1 gói (chính là gói thầu đang phân tích), không trượt gói nào và không có gói nào bị hủy. Tỷ lệ trúng thầu tuyệt đối (100% các gói đã có kết quả) là một con số rất ấn tượng.
Tổng giá trị các gói thầu đã trúng (bao gồm cả vai trò liên danh và độc lập) lên tới gần 1.800 tỷ đồng (1.798.581.519.476 đồng ). Trong đó, tổng giá trị trúng thầu với vai trò độc lập là hơn 782 tỷ đồng, và tổng giá trị các gói trúng thầu với vai trò liên danh là hơn 1.016 tỷ đồng.
Riêng trong năm 2025, trước gói thầu này, Công ty TNHH Xây dựng Vĩnh Phát đã tham gia và trúng 1 gói thầu khác với giá trúng thầu hơn 24,3 tỷ đồng (tham gia với vai trò liên danh chính).
Các số liệu trên cho thấy Công ty TNHH Xây dựng Vĩnh Phát là một nhà thầu có năng lực và kinh nghiệm dày dạn, đặc biệt là tỷ lệ trúng thầu rất cao.
Mối quan hệ với các bên liên quan
Dữ liệu cho thấy Công ty TNHH Xây dựng Vĩnh Phát có quan hệ với 14 bên mời thầu. Tuy nhiên, theo danh sách chi tiết các gói thầu đã tham gia và các bên mời thầu có quan hệ, UBND phường Tân Đông Hiệp (Bên mời thầu của gói thầu đang xét) dường như chưa từng mời thầu Công ty TNHH Xây dựng Vĩnh Phát trước đây. Gói thầu này có thể là lần hợp tác đầu tiên giữa hai đơn vị.
Tuy nhiên, một điểm đáng lưu ý là đơn vị lập Hồ sơ mời thầu điện tử (E-HSMT) cho gói thầu này là Công ty Cổ phần Tư vấn Thiết kế Xây dựng Việt Trẻ. Dữ liệu lịch sử đấu thầu cho thấy Công ty TNHH Xây dựng Vĩnh Phát đã từng trúng nhiều gói thầu do Công ty Cổ phần Tư vấn Thiết kế Xây dựng Việt Trẻ mời thầu hoặc tham gia với vai trò tư vấn. Cụ thể, trong danh sách 14 bên mời thầu có quan hệ với Vĩnh Phát, Công ty Cổ phần Tư vấn Thiết kế Xây dựng Việt Trẻ đứng thứ 4 về số lượng gói thầu (3 gói) và tổng giá trị trúng thầu (hơn 94,4 tỷ đồng). Các gói thầu Vĩnh Phát đã trúng do Việt Trẻ mời bao gồm: Gói thầu xây dựng (năm 2019, giá trúng 8,16 tỷ đồng); Thi công xây dựng công trình phần Hệ thống thoát nước - Phân kỳ 1 (năm 2018, giá trúng 70,47 tỷ đồng); Gói thầu Xây dựng (năm 2018, giá trúng 16,01 tỷ đồng); Đường giao thông, hệ thống thoát nước... (năm 2018); Gói thầu xây dựng (Chi phí xây dựng, hạng mục chung, nhà tạm) (năm 2017); Thi công xây lắp và thiết bị kèm theo xây lắp (năm 2017, liên danh); Gói thầu xây dựng (Bao gồm chi phí xây dựng + chi phí thiết bị...) (năm 2017, liên danh); Thi công xây dựng đoạn 08: Kênh Bưng Biệp - Suối Cát (năm 2017, liên danh).
Sự tham gia của một đơn vị tư vấn quen thuộc với nhà thầu duy nhất trong vai trò lập hồ sơ mời thầu liệu có tạo ra lợi thế nào không? Đây là một khía cạnh cần được xem xét để đảm bảo tính khách quan và công bằng theo quy định của pháp luật.
Góc nhìn chuyên gia và quy định pháp luật
Luật Đấu thầu số 22/2023/QH15, được sửa đổi, bổ sung bởi Luật số 57/2024/QH15 và Luật số 90/2025/QH15, cùng các văn bản hướng dẫn như Nghị định 214/2025/NĐ-CP và Thông tư 79/2025/TT-BTC, đã nhấn mạnh các nguyên tắc cốt lõi của hoạt động đấu thầu là cạnh tranh, công bằng, minh bạch, hiệu quả kinh tế và trách nhiệm giải trình. Mục tiêu nhằm lựa chọn được nhà thầu, nhà đầu tư có đủ năng lực, kinh nghiệm, giải pháp kỹ thuật tối ưu với chi phí hợp lý nhất.
Chia sẻ về vấn đề này, chuyên gia đấu thầu Đào Giang cho rằng: "Việc chỉ có một nhà thầu tham gia đấu thầu rộng rãi không phải là hiếm, và không tự động cấu thành vi phạm pháp luật. Tuy nhiên, nó đặt ra yêu cầu cao hơn cho Bên mời thầu và Chủ đầu tư trong việc đánh giá hồ sơ dự thầu. Cần xem xét kỹ lưỡng liệu hồ sơ mời thầu có những yêu cầu quá đặc thù, không phù hợp, dẫn đến hạn chế sự tham gia của các nhà thầu khác hay không? Đồng thời, việc đánh giá năng lực, kinh nghiệm và đặc biệt là tính hợp lý của giá dự thầu cần được thực hiện một cách cẩn trọng, khách quan, bảo đảm giá trúng thầu phản ánh đúng giá trị thị trường và mang lại hiệu quả cho dự án".
Dưới góc độ pháp lý, Luật sư Nguyễn Quốc Vũ - Đoàn Luật sư TP.HCM phân tích: "Luật Đấu thầu (đã sửa đổi, bổ sung) và các văn bản hướng dẫn đã có những quy định chặt chẽ nhằm ngăn chặn các hành vi bị cấm trong đấu thầu như thông thầu, gian lận, cản trở, không đảm bảo công bằng, minh bạch. Điều 16 Luật Đấu thầu nghiêm cấm việc nêu điều kiện trong hồ sơ mời thầu nhằm hạn chế sự tham gia của nhà thầu hoặc tạo lợi thế cho một hoặc một số nhà thầu. Ngay cả khi chỉ có một nhà thầu tham dự, quy trình đánh giá vẫn phải tuân thủ đầy đủ các bước, đảm bảo nhà thầu đáp ứng mọi yêu cầu về năng lực, kinh nghiệm, kỹ thuật và giá đề nghị trúng thầu không vượt giá gói thầu. Trách nhiệm giải trình của Chủ đầu tư và Bên mời thầu trong trường hợp này là rất lớn ".
Gói thầu "Xây dựng (đã bao gồm chi phí di dời trụ điện hạ thế)" thuộc dự án Đường Trương Văn Vĩnh/16 với sự tham gia duy nhất của Công ty TNHH Xây dựng Vĩnh Phát và tỷ lệ tiết kiệm ngân sách chỉ khoảng 0,3% là một trường hợp cần được xem xét, đánh giá kỹ lưỡng. Mặc dù nhà thầu Vĩnh Phát có bề dày năng lực và kinh nghiệm ấn tượng với tỷ lệ trúng thầu gần như tuyệt đối, bối cảnh "một mình một ngựa" cùng mối liên hệ với đơn vị tư vấn lập hồ sơ mời thầu đặt ra những câu hỏi về tính cạnh tranh và minh bạch.
Việc đánh giá hồ sơ dự thầu cần được tiến hành một cách khách quan, toàn diện, tuân thủ đúng các quy định của pháp luật, đảm bảo lựa chọn được nhà thầu thực sự đủ năng lực thực hiện gói thầu với mức giá hợp lý nhất, mang lại hiệu quả kinh tế cao nhất cho ngân sách nhà nước, đúng theo tinh thần của Luật Đấu thầu. Dư luận mong chờ kết quả lựa chọn nhà thầu sẽ sớm được công bố một cách công khai, minh bạch, cùng với những giải trình thỏa đáng (nếu có) từ phía Chủ đầu tư và Bên mời thầu.
