Thông tin trên được đưa ra trong bối cảnh Tổng thống Aquino đang tham dự các cuộc hội đàm khác nhau tại Hội nghị thượng đỉnh ASEAN lần thứ 23 sau khi dự Diễn đàn Hợp tác Kinh tế châu Á-Thái Bình Dương (APEC) Bali, Indonesia. Diễn đàn APEC vừa bế mạc hôm qua.

Manila trước đó đã xác nhận ông Aquino sẽ tham dự 9 cuộc họp trong khuôn khổ Thượng đỉnh ASEAN nhưng không có bất cứ cuộc đàm phàn song phương nào với Trung Quốc.

Hôm qua, trước thềm hội nghị thượng đỉnh, ông Aquino đã gặp và hội đàm với Thủ tướng Australia Tony Abbott – người cũng không có ý định gặp gỡ Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường.

"Không có bất cứ sắp xếp nào cho một cuộc gặp song phương với Trung Quốc. Chúng tôi nhận thấy, chúng tôi và Trung Quốc có quan điểm khác biệt trong một số vấn đề. Nhưng như đã khẳng định, chúng tôi muốn theo đuổi và thúc đẩy các quan hệ song phương với Trung Quốc”, Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Philippines, Raul Hernandez nhấn mạnh.

Các cuộc gặp song phương khác của Tổng thống Aquino cũng đã diễn ra nhưng không tuyên bố bất cứ thông báo chính thức nào.

Tổng thống Aquino sẽ tham gia 9 hội nghị thưởng đỉnh bao gồm Thượng đỉnh ASEAN, ASEAN - Nhật Bản, ASEAN - Hàn Quốc , ASEAN - Trung Quốc, ASEAN – Mỹ , ASEAN +3 (Nhật Bản, Hàn Quốc và Trung Quốc), Thượng đỉnh Đông Á, ASEAN - Ấn Độ và ASEAN – Liên Hiệp Quốc.

Các nhà lãnh đạo ASEAN hôm nay sẽ họp trong khoảng hơn 12 tiếng sau đó tham dự tiệc tối do Quốc vương Brunei Sultan Haji Hassanal Bolkiah tổ chức tại Trung tâm Hội nghị quốc tế.

Đại diện thường trực của Philippines tại ASEAN là Elizabeth Buensuceso nhấn mạnh, Manila sẽ chủ trương thảo luận một số vấn đề trên bàn nghị sự bao gồm tranh chấp biển Đông.

“Chúng tôi có kế hoạch chi tiết để theo đuổi vấn đề Biển Đông. Đầu tiên là dựa trên nền tảng luật pháp, các hiệp ước hòa bình để giải quyết trinh chấp. Có những lời chỉ trích về vai trò của ASEAN. Song đối với tôi, ASEAN đã đảm trách trọn vẹn vai trò. Trước đây, Trung Quốc không muốn đàm phán với chúng ta, họ chỉ muốn đàm phán song phương. Nhưng nay, họ đã chấp nhận đối thoại đa phương”, Đại diện Philippines Buensuceso nhấn mạnh.

“Đó là thành tựu lớn của ASEAN. Liệu chúng ta có thể đàm phán một cách hòa bình vấn đề này? Có thể tiến trình đàm phán sẽ diễn ra chậm chạp nhưng ASEAN đã đóng góp rất nhiều trong việc thúc đẩy thỏa luận vấn đề này bằng con đường ngoại giao”, bà Buensuceso tuyên bố thêm.

Ngoài ra, bà Buensuceso cũng khẳng định, ASEAN sẽ tiếp tục thúc đẩy và hoàn thành mục tiêu trở thành Một Cộng đồng ASEAN vào năm 2015 cũng như nhiều vấn đề quan trọng khác .

Bà Buensuceso nhấn mạnh, là thành viên tích cực, Philippines đã trình bày nhiều sáng kiến khác nhau để xây dựng Cộng đồng ASEAN. Nhờ tăng trưởng kinh tế dưới thời chính quyền Aquino, Philippines hiện đã có chỗ đứng và vị thế vững vàng hơn.

Trong một tuyên bố trước đó, bà Hernandez nhấn mạnh, một trong những ưu tiên của Brunei trong vai trò là Chủ tịch của ASEAN “là quản lý và xử lý các vấn đề hàng hải”.

“Như các bạn đã biết, luật pháp và an ninh hàng hải là vấn đề vô cùng quan trọng không chỉ với ASEAN, Philippines mà còn cộng đồng quốc tế”, bà Hernandez phát biểu.

Đại diện Philippines nhấn mạnh, nước này sẽ tiếp tục duy trì vị thế và quan điểm của họ về vấn đè Biển Đông rằng, các tranh chấp lãnh thổ nên được giải quyết bằng giải pháp hòa bình dựa trên các nguyên tắc của Công ước Liên Hiệp Quốc về Luật biển.