Theo tìm hiểu của Báo Tri thức và Cuộc sống, ngay sau khi nhận được yêu cầu làm rõ từ Bên mời thầu liên quan đến các dấu hiệu bất thường trong E-HSDT, Liên danh Gói thầu Cung cấp và lắp đặt thiết bị (Công ty Cổ phần Quốc tế MBA, Công ty TNHH Thiết bị Trường học Tân Văn, Công ty TNHH Sản xuất Thương mại Thiết bị Công nghiệp Đại Cát và Công ty TNHH Nghe nhìn Toàn Cầu) đã kịp thời có Công văn số 150/CV-LD ngày 05/11/2025 gửi Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình dân dụng và công nghiệp thành phố Cần Thơ để giải trình sự việc.

Giải mã "bản lưu nội bộ" và sơ suất từ thành viên liên danh Công ty Tân Văn

Tại văn bản này, đại diện Liên danh đã thẳng thắn nhìn nhận sai sót trong khâu chuẩn bị hồ sơ nhưng khẳng định đây không phải là hành vi cố ý gian lận để "vẽ" ra năng lực khống. Cụ thể, Công văn 150/CV-LD giải trình: "Trong quá trình chuẩn bị hồ sơ dự thầu, do sơ suất của thành viên liên danh đã đính kèm nhầm bản lưu nội bộ (bản được sử dụng cho mục đích soạn thảo, trình bày nội bộ) thay vì bản chính thức đã ký kết giữa hai bên".

Theo phân công trong thỏa thuận liên danh, trách nhiệm chuẩn bị tài liệu chứng minh năng lực kinh nghiệm đối với phần công việc liên quan thuộc về Công ty TNHH Thiết bị Trường học Tân Văn (Mã số doanh nghiệp 0302854294, do ông Nguyễn Anh Hào làm Giám đốc). Việc nhân sự của Công ty Tân Văn sử dụng file bản thảo (có ghép hình ảnh con dấu để định vị trí ký) tải lên hệ thống thay vì bản scan màu từ văn bản gốc đã ký đóng dấu đỏ đã dẫn đến nhận định của Tổ chuyên gia về hành vi "cắt dán".

Sự cẩu thả trong thao tác văn thư của Công ty TNHH Thiết bị Trường học Tân Văn đã vô tình đẩy đơn vị đứng đầu liên danh là Công ty Cổ phần Quốc tế MBA cùng hai thành viên còn lại là Công ty TNHH Sản xuất Thương mại Thiết bị Công nghiệp Đại Cát và Công ty TNHH Nghe nhìn Toàn Cầu vào thế "tình ngay lý gian", chịu ảnh hưởng trực tiếp đến uy tín và quyền lợi.

Minh chứng "năng lực thật" bằng dòng tiền qua ngân hàng

Để chứng minh hợp đồng tương tự là có thật và năng lực của nhà thầu không phải là "hồ sơ ảo", Liên danh nhà thầu đã cung cấp bổ sung toàn bộ hồ sơ gốc để đối chứng, bao gồm Hợp đồng mua bán hàng hóa số 29102024/HĐMB ký ngày 29/10/2024 với Công ty TNHH Thiết bị Giáo dục Hồng Anh, giá trị hơn 4,8 tỷ đồng.

Quan sát của Báo Tri thức và Cuộc sống đối với các tài liệu tài chính đi kèm cho thấy, dòng tiền thực hiện hợp đồng này là hoàn toàn có thật và trùng khớp với dữ liệu ngân hàng. Cụ thể, Sao kê tài khoản số 14340709 của Công ty Tân Văn tại Ngân hàng TMCP Á Châu (ACB) ghi nhận các giao dịch:

• Ngày 01/11/2024: Tài khoản ghi nhận khoản thu 2.762.765.000 đồng (tương ứng tạm ứng đợt 1).
• Ngày 11/12/2024: Tài khoản ghi nhận khoản thu 2.060.525.000 đồng (thanh toán đợt 2).

Tổng số tiền thực nhận qua ngân hàng (4.823.290.000 đồng) khớp đúng tuyệt đối với giá trị hợp đồng và Hóa đơn GTGT số 00000261 ngày 09/12/2024. Điều này là bằng chứng thép cho thấy Công ty TNHH Thiết bị Trường học Tân Văn có thực hiện hợp đồng, có doanh thu thật. Sai sót nằm ở khâu hành chính khi xử lý file tài liệu điện tử chứ không phải gian dối về năng lực cốt lõi.

Trách nhiệm của thành viên liên danh

Trao đổi về tình huống pháp lý này, Luật sư Nguyễn Văn Lập (Đoàn Luật sư TP.HCM) nhận định: "Cần phân biệt rõ giữa hành vi dựng hồ sơ khống (không có năng lực nhưng làm giả giấy tờ) và lỗi vi phạm về tính trung thực của tài liệu do cẩu thả. Trong trường hợp này, việc nhà thầu chứng minh được dòng tiền thật là yếu tố quan trọng để khẳng định bản chất giao dịch kinh tế là có thật".

Tuy nhiên, Luật sư Lập cũng nhấn mạnh trách nhiệm của thành viên cung cấp tài liệu: "Trong quan hệ liên danh, thành viên nào cung cấp tài liệu sai lệch thì phải chịu trách nhiệm chính về lỗi của mình. Việc Công ty TNHH Thiết bị Trường học Tân Văn cung cấp một văn bản 'bản lưu' thiếu chuẩn mực cho đơn vị đứng đầu liên danh nộp thầu là hành vi thiếu chuyên nghiệp, vi phạm nghĩa vụ hợp tác. Điều này gây thiệt hại lớn cho Công ty Cổ phần Quốc tế MBA và các thành viên khác khi họ phải gánh chịu rủi ro bị loại oan uổng dù có đủ năng lực thực hiện".

Sự việc tại gói thầu này là bài học đắt giá về quy trình kiểm soát hồ sơ nội bộ. Dù có thiện chí và năng lực thực tế, nhưng việc thiếu cẩn trọng trong thao tác số hóa tài liệu của một mắt xích đã khiến cả chuỗi liên kết bị ảnh hưởng.

Báo Tri thức và Cuộc sống tiếp tục thông tin./.