Trước đây, các nhà khoa học cho rằng phần lớn động vật kỷ Ediacara khá đơn giản, có lẽ chỉ cao cấp hơn một chút so với bọt biển ở chỗ chúng có dây thần kinh và ruột.
Thế nhưng nghiên cứu mới của hai nhà cổ sinh vật học Rebecca Eden và Emily Mitchell, với sự hỗ trợ của một số đồng nghiệp tại Cambridge đã tìm ra bằng chứng kỷ Ediacaran là một thế giới "quái vật" phong phú.
Trước đây giới khoa học cho rằng sự kiện bùng nổ sinh học kỷ Cambri đã đặt nền móng cho hệ động vật của Trái Đất, dù biết rằng động vật đầu tiên ra đời tận kỷ Ediacaran trước đó.
Nhưng kết quả phân tích cấu trúc của 3 tổ hợp hóa thạch thuộc về 32 triệu năm cuối cùng của kỷ Ediacaran cho thấy còn có một vụ bùng nổ sinh học khác, sớm hơn nhiều.
Dựa vào dữ liệu môi trường cổ đại, bao gồm độ sâu đại dương và đặc điểm đá, các nhà khoa học đã xác định các tổ hợp hóa thạch còn nguyên dấu vết của các sinh vật cổ đại.
Dữ liệu đã hé lộ các cấu trúc quần xã ngày càng phức tạp ngay trong kỷ nguyên mà trước đây người ta vẫn nghĩ động vật còn đơn giản và ít ỏi này.
Các loài đã trở nên chuyên biệt hơn từ kỷ Ediacaran, tham gia nhiều tương tác hơn giữa các loài với nhau, cho thấy sự tiến hóa sinh thái ngoạn mục.
Các nhà khoa học còn bất ngờ hơn khi phát hiện nguyên nhân của đại tuyệt chủng Ediacaran không phải một thảm họa đột ngột như hầu hết các đại tuyệt chủng khác.
Nguyên nhân dẫn đến tuyệt chủng thời kỳ này là do sự cạnh tranh giữa các loài: Kỷ Ediacaran là một thế giới quái vật thực thụ, nơi các sinh vật kỳ dị, khó tưởng tượng triệt tiêu nhau, dẫn đến "tận thế".
Sau khi chứng kiến vụ bùng nổ sinh học ngoạn mục đầu tiên của Trái Đất với các động vật sơ khai ra đời khoảng 580 triệu năm trước, kỷ nguyên Ediacaran kết thúc vào 543 triệu năm trước với số sinh vật còn lại khá ít ỏi.
Tuy nhiên không phải do động vật thời đó kém tiến hóa, mà vì chúng đã tự "thanh toán" lẫn nhau. Nhiều loài đã thực sự "đứt đoạn" trên cây gia phả, nhưng những kẻ chiến thắng cũng đủ tạo nền tảng cho kỷ Cambri sau đó.
Kỷ Cambri chứng kiến sự ra đời của nhiều loài quái vật, vẫn hung dữ và cạnh tranh khốc liệt, nhưng không đến mức làm nhau tuyệt chủng hàng loạt như kỷ Ediacaran.
