Sinocyclocheilus là một chi cá nước ngọt trong họ Cyprinidae đặc hữu của Trung Quốc. Được mô tả lần đầu tiên vào năm 1936, nó bao gồm 76 loài hợp lệ, trong đó 71 loài được nhóm thành năm nhóm loài.
Họ Cá chép (danh pháp khoa học: Cyprinidae, được đặt tên theo từ Kypris trong tiếng Hy Lạp, tên gọi khác của thần Aphrodite), bao gồm cá chép và một số loài có quan hệ họ hàng gần như cá giếc, cá trôi, cá anh vũ, cá mè vinh,...
Các loài cá trong họ này có lẽ có nguồn gốc từ Bắc Mỹ, châu Phi và đại lục Á-Âu. Loài có kích thước lớn nhất đã biết trong họ này là cá hô (Catlocarpio siamensis), có thể dài tới 3 m (10 ft).
Loài lớn nhất tại Bắc Mỹ là Ptychocheilus lucius dài tới 1,83 m (6 ft). Ngược lại, nhiều loài nhỏ hơn 5 cm (2 inch); và loài cá nước ngọt nhỏ nhất là Danionella translucida ở Myanma cũng thuộc họ Cá chép nghĩa rộng, chỉ dài tối đa 12 mm.
Tất cả các loài trong họ này đều là cá đẻ trứng và hành vi sinh sản của phần lớn các loài là không bảo vệ trứng, tuy nhiên, có một số ít loài làm tổ và/hoặc bảo vệ trứng.
Loài cá mới được mô tả, Sinocyclocheilus longicornus, chỉ được phát hiện ở một nơi duy nhất, một hang động thẳng đứng cách thị trấn Hongguo thuộc tỉnh Quý Châu của Trung Quốc ở độ cao 2.276 m.
Các nhà nghiên cứu cho biết: "Không có ánh sáng bên trong hang động. Các cá thể của loài Sinocyclocheilus longicornus đều nằm trong một vũng nước nhỏ cách cửa hang khoảng 25 m".
"Vũng nước này rộng khoảng 1,8 m và sâu 80 cm, nhiệt độ nước vào thời điểm lấy mẫu là 16 độ C và độ pH của nước là 7,4".
Sinocyclocheilus longicornus có cơ thể giống như những loài cá bạch tạng, không có vảy, không có sắc tố và đôi mắt nhỏ đã bị thoái hóa. Nó cũng có một cấu trúc giống như chiếc sừng đơn, tương đối dài, không có nhánh ở phía sau đầu.
Các nhà khoa học cho biết thêm: "Sinocyclocheilus longicornus tập hợp với tám loài thuộc nhóm loài Sinocyclocheilus angularis trên cây phát sinh loài và có thể được chia thành Clade I và Clade II. Các cấu trúc giống sừng có độ dài không cố định và lần lượt có mặt ở Clade I và Clade II".
Dựa trên nghiên cứu hiện tại và các cây phát sinh loài trước đó, chúng tôi đưa ra giả thuyết rằng sự tiến hóa của chiếc sừng này có thể đã xảy ra ở ít nhất hai dạng độc lập từ một sự kiện suy yếu và một sự kiện mất đi.
Đối với mắt, có thể liên quan đến việc giảm kích thước mắt trong quá trình tiến hóa hoặc sự phong phú và thiếu hụt nguồn thức ăn trong quá trình tăng trưởng, phát triển, cũng như các đột biến gen liên quan.
