Sáng 20/12, VKSND TP Hà Nội công bố bản luận tội 14 bị cáo trong vụ án Tổng công ty Viễn thông Mobifone (Mobifone) mua 95% cổ phần của Công ty Cổ phần nghe nhìn Toàn Cầu (AVG).

Đáng chú ý, bị cáo Nguyễn Bắc Son bị đề nghị mức án 16-18 năm tù về tội Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng vốn đầu tư công gây hậu quả nghiêm trọng và tử hình tội Nhận hối lộ. Hình phạt chung, VKSND đề nghị HĐXX tuyên với ông Nguyễn Bắc Son là tử hình.

Viện Kiểm sát nhận định, bị cáo Nguyễn Bắc Son, với chức vụ Bộ trưởng TT&TT, là người có quyền hạn cao nhất ở cơ quan này. Bị cáo có vai trò quyết định trong việc triển khai dự án MobiFone mua 95% cổ phần AVG.

Tuy nhiên, xuất phát từ động cơ tư lợi cá nhân, bất chấp các quy định của pháp luật, bị cáo đã định hướng, chỉ đạo quyết liệt cấp dưới tại MobiFone và các thành viên chủ chốt tại MobiFone thực hiện dự án dẫn đến sai phạm đặc biệt nghiêm trọng. Sau khi thương vụ hoàn tất, bị cáo Son đã nhận số tiền 3 triệu USD từ ông Phạm Nhật Vũ.

Trong vụ án này, bị cáo Son giữ vai trò đứng đầu. Xuyên suốt trong quá trình thực hiện dự án, chỉ đạo của ông Nguyễn Bắc Son mang tính quyết liệt, buộc cấp dưới phải thực hiện. Do đó, ông Son phải chịu trách nhiệm chính về hậu quả đã xảy ra.

Bị cáo cũng là người được hưởng cao nhất so với các bị cáo khác từ thương vụ AVG, với số tiền nhận hối lộ đặc biệt lớn. Từ các căn cứ nêu trên, Viện Kiểm sát cho rằng, bị cáo Nguyễn Bắc Son phải chịu trách nhiệm cao nhất trong số 14 bị cáo ở vụ án này.

Viện kiểm sát cho rằng, bản thân bị cáo Son được tặng nhiều huân, huy chương và có nhiều thành tích trong công tác. Với những thành tích đó, đáng lẽ bị cáo phải là tấm gương đạo đức về sự trung thực, tận tâm phục vụ đất nước và nhân dân. Nhưng vì hám lợi vật chất, bị cáo đã tha hóa bản thân và phạm tội đặc biệt nghiêm trọng gây tổn hại uy tín của các cán bộ chân chính. Dù trong quá trình điều tra, bị cáo đã khai nhận hành vi phạm tội nhưng khi ra tòa, bị cáo tự mình phủ nhận rồi lại thừa nhận một phần. Điều đó cho thấy bị cáo chưa thực sự ăn năn, hối lỗi.

Số tiền chiếm đoạt 3 triệu USD chưa được bị cáo Nguyễn Bắc Son nộp lại. Do đó, dù bị cáo có những tình tiết giảm nhẹ nhưng chưa đủ để bị cáo được hưởng mức khoan hồng mà cần có hình phạt nghiêm khắc.

Đáng chú ý liên quan vụ án trên, trước đó, ông Nguyễn Bắc Son khai rằng, ông đã đưa toàn bộ số tiền 3 triệu USD cho con gái Nguyễn Thị Thu Huyền khoảng 10 lần, mỗi lần từ 300.000 USD đến 400.000 USD trong những lần Huyền từ TP HCM ra Hà Nội thăm gia đình.

Khi đưa tiền cho con gái, bị can Nguyễn Bắc Son dặn không được gửi tiết kiệm, còn đầu tư vào đâu thì tùy. Tuy nhiên, Nguyễn Thị Thu Huyền không thừa nhận việc nhận 3 triệu USD từ ông Son. Làm việc với cơ quan Công an, bà Huyền khai không nhận bất cứ khoản tiền nào từ ông Son. Cơ quan điều tra đã cho đối chất. Kết quả, bà Huyền vẫn giữ nguyên lời khai không nhận tiền.

Mới đây, bị cáo Son lại thay đổi lời khai trước tòa rằng bị cáo không đưa số tiền 3 triệu USD cho con gái mà để chi tiêu cá nhân. Đồng thời khai rằng: “Tôi không nhớ đã tiêu vào việc gì".

Bị cáo Son xin hội đồng xét xử cho phép tôi được gặp gia đình và luật sư để sớm khắc phục hậu quả. Tuy nhiên, dù HĐXX đã tạo điều kiện cho bị cáo Nguyễn Bắc Son gặp gia đình bàn việc khắc phục hậu quả, tòa nghỉ làm việc ngày 19/12 nhưng đến nay số tiền trên vẫn chưa được khắc phục.

Luật sư Đặng Văn Cường, Đoàn Luật sư TP Hà Nội cho rằng, ông Nguyễn Bắc Son đang bị truy cứu trách nhiệm hình sự về Tội nhận hối lộ theo quy định tại khoản 4, điều 354 Bộ luật hình sự năm 2015 vơi số tiền nhận hối lộ lên đến 3 triệu USD, nếu bị kết tội thì ông Son phải đối mặt với với khung hình phạt cao nhất là tử hình.

Tại phiên tòa, ông Son đã thừa nhận hành vi phạm tội phù hợp với các tài liệu, chứng cứ mà cơ quan điều tra đã thu thập được. Bởi vậy, với số tiền nhận hối lộ 3 triệu USD, đồng thời ông này chưa khắc phục hậu quả, gây thiệt hại cho Nhà nước gần 9000 tỷ đồng nên rất có thể ông Son có thể đối mặt với mức hình phạt cao nhất là tử hình.

Điều 40 Bộ luật hình sự năm 2015 quy định về hình phạt tử hình như sau: Tử hình là hình phạt đặc biệt chỉ áp dụng đối với người phạm tội đặc biệt nghiêm trọng thuộc một trong nhóm các tội xâm phạm an ninh quốc gia, xâm phạm tính mạng con người, các tội phạm về ma túy, tham nhũng và một số tội phạm đặc biệt nghiêm trọng khác do Bộ luật này quy định.

Không áp dụng hình phạt tử hình đối với người dưới 18 tuổi khi phạm tội, phụ nữ có thai, phụ nữ đang nuôi con dưới 36 tháng tuổi hoặc người đủ 75 tuổi trở lên khi phạm tội hoặc khi xét xử.

Không thi hành án tử hình đối với người bị kết án nếu thuộc một trong các trường hợp sau đây: Phụ nữ có thai hoặc phụ nữ đang nuôi con dưới 36 tháng tuổi; Người đủ 75 tuổi trở lên; Người bị kết án tử hình về tội tham ô tài sản, tội nhận hối lộ mà sau khi bị kết án đã chủ động nộp lại ít nhất ba phần tư tài sản tham ô, nhận hối lộ và hợp tác tích cực với cơ quan chức năng trong việc phát hiện, điều tra, xử lý tội phạm hoặc lập công lớn.

Ngoài ra điều 40 Bộ luật hình sự cũng quy định: Trong trường hợp quy định tại khoản 3 Điều này hoặc trường hợp người bị kết án tử hình được ân giảm, thì hình phạt tử hình được chuyển thành tù chung thân.

Như vậy, căn cứ vào điều 40 Bộ luật hình sự năm 2015 thì nếu ông Son bị kết án tử hình về tội nhận hối lộ, nhưng trong quá trình thi hành án, ông Son tự nguyện bồi thường khắc phục được 3/4 số tài sản nhận hối lộ, đồng thời có thêm tình tiết là tích cực giúp đỡ cơ quan chức năng trong việc đấu tranh phòng và chống tội phạm hoặc lập công lớn thì có thể được chuyển từ án tử hình sang tù chung thân.

Cũng có thể trong quá trình xét xử, căn cứ vào tính chất, mức độ của hành vi phạm tội, nhân thân người phạm tội và các tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ trách nhiệm hình sự thì tòa án cũng có thể khoan hồng khi lượng hình và có thể tuyên ông Son ở mức án tù chung thân hoặc tù có thời hạn, điều này phụ thuộc vào kết quả tranh tụng công khai tại phiên toà này.

Như vậy, thời điểm này, con gái và gia đình ông Nguyễn Bắc Son cần phối hợp bồi thường khắc phục được ¾ số tài sản đã nhận hối lộ và bản thân ông Son thành khẩn khai báo thì mức án có lẽ sẽ được giảm nhẹ theo quy định của pháp luật.