Theo tài liệu thu thập của PV Báo Tri thức và Cuộc sống, trong bối cảnh hoạt động đấu thầu mua sắm công ngày càng được siết chặt về tính minh bạch và hiệu quả, hồ sơ của một số nhà thầu "quen mặt" tại các địa phương đang thu hút sự chú ý đặc biệt. Nổi lên trong số đó là Công ty TNHH Tin học Á Châu (Tin học Á Châu), một doanh nghiệp có trụ sở tại Cần Thơ, với lịch sử hoạt động dày đặc trong lĩnh vực cung cấp thiết bị tại khu vực Đồng bằng sông Cửu Long.

"Cú sảy chân" đáng chú ý và những câu hỏi về năng lực

Một trong những diễn biến đáng chú ý gần đây liên quan đến nhà thầu này là việc tham gia Gói thầu "Mua sắm thiết bị phòng học" thuộc dự toán "Chuyển đổi số trong quản lý Giáo dục và Đào tạo quận Ô Môn" (TP. Cần Thơ). Gói thầu này có giá trị dự toán lớn, hơn 13,36 tỷ đồng, thu hút sự quan tâm của nhiều đơn vị trong ngành.

Ngày 20/06/2025, kết quả lựa chọn nhà thầu được công bố. Theo biên bản mở thầu, có 4 nhà thầu tham gia cạnh tranh. Trong số này có Liên danh LDA, trong đó Tin học Á Châu tham gia với vai trò liên danh phụ. Tuy nhiên, kết quả đánh giá hồ sơ dự thầu (E-HSDT) lại mang đến bất ngờ.

Báo cáo đánh giá E-HSDT số 20.06/BCĐG.TV ngày 20/06/2025 của đơn vị tư vấn đấu thầu đã chỉ rõ, Liên danh LDA bị loại ngay từ bước đánh giá năng lực và kinh nghiệm. Cụ thể, nhà thầu Liên danh LDA được xác định là không đáp ứng yêu cầu về kinh nghiệm thực hiện hợp đồng cung cấp hàng hóa tương tự theo yêu cầu của hồ sơ mời thầu (E-HSMT). Tài liệu cho thấy, mặc dù bên mời thầu đã có động thái yêu cầu nhà thầu làm rõ hồ sơ, nhưng các tài liệu bổ sung mà Liên danh LDA cung cấp vẫn không thỏa mãn các tiêu chí đặt ra.

Việc một nhà thầu được xem là có kinh nghiệm lâu năm như Tin học Á Châu lại bị đánh giá "không đạt" về năng lực kinh nghiệm ở một gói thầu quy mô lớn đã khiến giới quan sát đặt ra nhiều nghi vấn. Liệu đây chỉ là một sai sót hy hữu trong quá trình chuẩn bị hồ sơ, hay nó phản ánh một thực tế khác về năng lực thực sự của nhà thầu khi đối mặt với các yêu cầu khắt khe và tính cạnh tranh cao tại các gói thầu quy mô lớn?

Chân dung nhà thầu hơn 20 năm tuổi tại miền Tây

Để có cái nhìn toàn cảnh hơn, cần xem xét kỹ lưỡng hồ sơ pháp lý và lịch sử hoạt động của doanh nghiệp này. Công ty TNHH Tin học Á Châu, mã số doanh nghiệp 1800457284, được thành lập ngày 25/04/2002. Trụ sở chính đặt tại số 41 Lý Tự Trọng, phường An Phú, quận Ninh Kiều, TP. Cần Thơ cũ. Doanh nghiệp thuộc loại hình Công ty trách nhiệm hữu hạn hai thành viên trở lên. Người đại diện theo pháp luật là ông Mạch Quốc Nguyên, giữ chức vụ Chủ tịch Hội đồng thành viên kiêm Giám đốc.

Với hơn 23 năm hoạt động, Tin học Á Châu đã xây dựng được một vị thế đáng kể trên thị trường cung cấp hàng hóa, đặc biệt là các sản phẩm liên quan đến máy vi tính, thiết bị ngoại vi, phần mềm, và các thiết bị giáo dục.

Dữ liệu đấu thầu quốc gia cho thấy quy mô hoạt động vô cùng sôi động của nhà thầu này. Tính đến cuối tháng 9/2025, dựa trên dữ liệu cập nhật mới nhất, Công ty TNHH Tin học Á Châu đã tham gia tổng cộng 278 gói thầu trên cả nước. Trong đó, công ty đã trúng 122 gói, trượt 139 gói, 9 gói chưa có kết quả và 8 gói đã bị hủy.

Tổng giá trị các gói thầu đã trúng (bao gồm cả vai trò độc lập và liên danh) lên đến con số ấn tượng: 316.541.717.524 đồng (dựa trên dữ liệu cập nhật bao gồm gói trúng thầu ngày 25/09/2025). Trong đó, tổng giá trị trúng thầu với vai trò độc lập là 119.869.628.407 đồng. Phần còn lại, hơn 196 tỷ đồng, là giá trị các gói thầu trúng với vai trò liên danh (tính tổng giá trị của cả liên danh).

Những con số này cho thấy Tin học Á Châu không chỉ là một nhà thầu hoạt động tích cực mà còn có khả năng trúng thầu đáng kể, đặc biệt là khi tham gia các liên danh trong các dự án quy mô lớn.

Địa bàn hoạt động rộng khắp và "hệ sinh thái" đối tác

Phân tích sâu hơn về địa bàn hoạt động, có thể thấy Tin học Á Châu gần như phủ sóng khắp các tỉnh thành Đồng bằng sông Cửu Long. Đứng đầu là TP. Cần Thơ, nơi công ty đặt trụ sở, với 132 gói thầu đã tham gia. Tiếp theo là các tỉnh như An Giang (35 gói), Vĩnh Long (31 gói), Đồng Tháp (17 gói). Dữ liệu lịch sử cũng ghi nhận sự hiện diện mạnh mẽ tại Hậu Giang, Kiên Giang, Sóc Trăng cũ.

Sự hiện diện dày đặc này cho thấy khả năng tiếp cận thị trường và xây dựng mạng lưới quan hệ rộng rãi của nhà thầu tại khu vực. Công ty đã thiết lập quan hệ với ít nhất 161 bên mời thầu khác nhau, từ các cơ quan hành chính nhà nước (Văn phòng Tỉnh ủy, Sở, Ban, Ngành) đến các đơn vị sự nghiệp công lập (Bệnh viện, Trường học) và các doanh nghiệp nhà nước (Công ty Điện lực).

Trong quá trình tham gia đấu thầu, Tin học Á Châu đã từng đối đầu với 428 nhà thầu khác trong 209 gói thầu. Đồng thời, công ty cũng đã liên danh với 35 nhà thầu trong 43 gói thầu. Điều này thể hiện sự linh hoạt trong chiến lược tham gia đấu thầu của doanh nghiệp.

Nghi vấn từ tỷ lệ tiết kiệm trung bình

Mặc dù sở hữu một bảng thành tích ấn tượng về số lượng gói thầu trúng, một chỉ số quan trọng khác lại đặt ra những băn khoăn về hiệu quả kinh tế mà các gói thầu này mang lại cho ngân sách nhà nước.

Theo phân tích dữ liệu, tỷ lệ trung bình giá trúng thầu so với giá dự toán của các gói thầu mà Tin học Á Châu tham gia là 98,15% (Chỉ tính dựa trên các gói có công bố giá dự toán hoặc giá gói thầu). Điều này đồng nghĩa với việc tỷ lệ tiết kiệm trung bình chỉ đạt khoảng 1,85%.

Đây là một mức tiết kiệm được đánh giá là khá khiêm tốn trong hoạt động đấu thầu, đặc biệt là đối với lĩnh vực hàng hóa, công nghệ thông tin – nơi thường có mức độ cạnh tranh cao và khả năng tiết kiệm ngân sách tốt nếu quy trình đấu thầu được tổ chức minh bạch, công bằng.

Tỷ lệ tiết kiệm thấp có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân, trong đó có thể bao gồm việc tính cạnh tranh thực tế tại các gói thầu không cao. Khi một nhà thầu liên tục trúng thầu với mức giá gần sát giá dự toán, điều này không khỏi làm dấy lên trong dư luận những câu hỏi về quy trình lựa chọn nhà thầu và hiệu quả sử dụng vốn đầu tư công.

Quay trở lại với việc trượt gói thầu tại quận Ô Môn, sự kiện này dường như là một nốt trầm trong bản nhạc hoạt động của Tin học Á Châu. Nó buộc chúng ta phải nhìn nhận lại: Liệu năng lực của nhà thầu này có thực sự tương xứng với số lượng gói thầu đã trúng? Và bức tranh hoạt động đấu thầu của họ trong năm 2025 đang diễn ra như thế nào?

Báo Tri thức và Cuộc sống tiếp tục thông tin./.

[Kỳ 2] Năm 2025 của Tin học Á Châu: Dấu ấn từ những gói thầu chỉ định giá trị nhỏ