Các nhà khoa học NASA mới cho hay địa chấn kế của tàu đổ bộ InSight đã phát hiện ra sóng địa chấn và sóng âm từ một loạt các tác động khi thiên thạch va chạm với sao Hỏa vào năm 2020 và 2021.
Đây là lần đầu tiên NASA phát hiện thiên thạch tấn công sao Hỏa kể từ khi tàu đổ bộ InSight bắt đầu sứ mệnh thu thập dữ liệu sau khi hạ cánh xuống hành tinh đỏ vào năm 2018.
Các tác động của thiên thạch xảy ra trong khoảng 85 - 290 km từ vị trí của tàu vũ trụ InSight trong vùng đồng bằng rộng lớn Elysium Planitia trên sao Hỏa trải dài trên đường xích đạo của hành tinh đỏ.
Theo NASA, thiên thạch đầu tiên mà các nhà khoa học phát hiện đã va chạm dữ dội với sao Hỏa vào ngày 5/9/2021. Khi ấy, thiên thạch phát nổ và vỡ thành nhiều mảnh. Ít nhất 3 mảnh vỡ riêng biệt đã va vào bề mặt sao Hỏa và mỗi mảnh vỡ thiên thạch để lại một miệng núi lửa.
Tàu quỹ đạo sao Hỏa MRO của NASA đã xác nhận vị trí của những tác động về vụ va chạm giữa thiên thạch với sao Hỏa từ quỹ đạo. Được NASA phóng vào năm 2005, tàu vũ trụ MRO có mục đích ban đầu là chụp ảnh đen trắng của các khu vực nhằm để lộ những mảng tối trên bề mặt sao Hỏa.
Sau khi xác định chính xác các vị trí tác động này, tàu quỹ đạo sao Hỏa MRO tiếp tục thu thập hình ảnh màu và cận cảnh bằng máy ảnh Thí nghiệm khoa học hình ảnh độ phân giải cao (HiRISE).
Mặc dù các thiên thạch có thể đã để lại thêm các hố xung quanh những vị trí va chạm này nhưng chúng quá nhỏ khiến HiRISE không phát hiện ra. Sau khi kiểm tra dữ liệu trước đó, các chuyên gia NASA ghi nhận 3 vụ va chạm khác lần lượt diễn ra vào ngày: 27/5/2020, 18/2/2021 và 31/8/2021.
Sao Hỏa nằm cạnh vành đai tiểu hành tinh chính của hệ Mặt Trời. Do vậy, số lượng thiên thạch đâm xuống bề mặt sao Hỏa rất lớn. Khí quyển trên hành tinh đỏ chỉ dày bằng 1% so với Trái Đất nên có nhiều thiên thạch bay qua mà không bị tan vỡ hơn.
Địa chấn kế của InSight đã phát hiện hơn 1.300 vụ động đất sao Hỏa trong thời gian qua. Thiết bị này do Trung tâm Nghiên cứu Vũ trụ Quốc gia Pháp cung cấp. Theo các chuyên gia, địa chấn kế nhạy đến mức có thể phát hiện sóng địa chấn từ khoảng cách hàng nghìn kilomet.
Theo các chuyên gia NASA, nhiều vụ va chạm khác trên sao Hỏa không được ghi nhận có thể là vì âm thanh bị át đi bởi tiếng ồn từ gió hoặc thay đổi theo mùa trong khí quyển. Họ hy vọng có thể tìm thấy nhiều vụ va chạm hơn trong dữ liệu gần 4 năm qua của tàu vũ trụ InSight.
