Mikhail Timofeyevich Kalashnikov sinh ngày 10/11/1919, là Tổng công trình sư thiết kế vũ khí nổi tiếng của Liên Xô, 2 lần được vinh danh anh hùng lao động, đoạt giải thưởng Stalin năm 1949. Ông là cha đẻ của dòng súng trường tấn công AK-47 huyền thoại và nhiều loại súng máy cho đến nay vẫn là vũ khí chính của quân đội Nga và nhiều nước trên thế giới.
AK-47 chính thức đưa vào biên chế trong Hồng Quân Liên Xô năm 1949. Súng hoạt động theo nguyên lý trích khí, có thể bắn phát một hoặc liên thanh. AK-47 chế tạo với cỡ nòng 7,62mm, khối lượng 3,8 kg. Trong ảnh là khẩu AK-47 sơ khai được thiết kế năm 1947.
Sự phổ biến của AK-47 không chỉ được thể hiện ở mặt doanh số sản xuất và doanh số bán ra của nó. Danh tiếng của AK-47 trong các cuộc chiến tranh, xung đột quân sự và các hoạt động bạo lực đã làm cho hình ảnh của nó in sâu vào tiềm thức con người và trở thành một biểu tượng cho tinh thần chiến đấu. Trong chiến tranh Việt Nam và cho đến tận cuối những năm 1989, hình bóng khẩu AK-47 có mặt ở hầu hết các tranh cổ động, các bích trương từ thành thị đến nông thôn.
Súng trường tấn công AK-74 được chính thức đưa vào biên chế Quân đội Liên Xô năm 1974 với tên gọi "5,45mm Avtomat Kalashnikova, obraztsa 1974 goda (AK-74)".
AK-74 hiện tại là vũ khí chủ lực của Quân đội Nga, và là vũ khí ưa thích của các lực lượng đặc nhiệm với nhiều sự tùy biến lên khẩu súng.
Dù người lính Liên Xô hay Nga thì khẩu AK huyền thoại vẫn luôn theo họ như hình với bóng.
AKS-74U là phiên bản thu gọn của AK-74 chuyên dùng cho lực lượng đặc nhiệm, lính tăng, trinh sát.
Sự nhỏ gọn của AKS-74U khiến nó dễ dàng tác chiến trong môi trường chật hẹp như đô thị, hay cần diện thích nhỏ để cất giữ như xe tăng, xe bọc thép.
AK-104 là phiên bản thu gọn hiện đại của AK-103, với mục đích sử dụng như AKS-74U.
Từ giữa những năm 1950, Quân đội Liên Xô đã lên chương trình phát triển hệ vũ khí mới thay cho súng trường CKC, AK và trung liên RPD, kết quả năm 1961 họ đã chọn hệ súng Kalashnikov với khẩu AKM và trung liên RPK (Ruchnoy Pulemjot Kalashnikova - súng máy hạng nhẹ Kalashnikov).
Các phiên bản sao chép RPK được sử dụng tại nhiều nước, hiện nay Quân đội Nga sử dụng RPK cỡ đạn 5,45x39mm gọi là RPK-74M cũng như xuất khẩu biến thể sử dụng đạn 7,62mm RPKM.
Thước ngắm của RPK cũng tương tự trên AKM, với các vạch chia thước bắn từ 100-1.000m, tuy vậy thì thước của RPK còn có cơ chế chỉnh lượng gió. RPK có 2 chân chống phụ bằng thép, một số phiên bản của RPK như RPKS cho lính dù có báng gập lại được, RPKN có khay gắn kính ngắm đêm bên hông.
Năm 1961 thiết kế của nhà chế tạo nổi tiếng Kalashnikov đã được chấp thuận đưa vào biên chế Quân đội Liên Xô với tên gọi PK gồm 4 phiên bản chính: súng máy PK hạng nhẹ hỏa lực cấp tiểu đội bắn từ giá tích hợp sẵn (giá 2 chân); súng máy PKS hạng trung bắn từ giá 3 chân; súng máy đồng trục gắn trên xe tăng PKT và phiên bản gắn trên xe thiết giáp hoặc máy bay trực thăng PKB.
Năm 1969 dòng súng máy này được nâng cấp đồng loạt và có tên mới là PKM, tương ứng cũng có PKMS và PKMT.Sau này khi PKM ra đời có một chút khác biệt so với PK như nòng ngắn hơn một chút (645mm so với 658mm), nhẹ hơn, ngoài nòng súng không xẻ rãnh, giá 3 chân Stepanov mới nhẹ hơn, có chỗ đựng hộp đạn giúp di chuyển súng trên chiến trường không phải tháo hộp đạn ra và lắp lại khi đến vị trí bắn.
Súng máy đồng trục gắn trên xe tăng PKT có mặt trên tất cả các xe tăng, xe bọc thép của quân đội Liên Xô/Nga từ thế hệ T-54 đến thế hệ mới nhất sau này là T-90, bên cạnh các loại xe BMP, BTR.
