Trả hàng vì không có tiền mặt

Ngày 13/6, phản ánh đến báo Tiền Phong, chị An (đến từ Đắc Lắk) cho biết, gia đình chị vừa có chuyến du lịch đến TPHCM thăm người quen kết hợp vui chơi, mua sắm. Trước khi trở về, gia đình chị đến cửa hàng H&M (quận 1) để mua sắm. Sau khi chọn mua khá nhiều sản phẩm với tổng trị giá hơn 12 triệu đồng, chị An lấy điện thoại ra để thanh toán thì nhân viên cửa hàng cho biết không nhận chuyển khoản.

“Chúng tôi từ xa đến, không đem theo nhiều tiền mặt vì sợ mất. Lâu nay, đi đâu tôi cũng chỉ mang theo điện thoại để thanh toán qua tài khoản ngân hàng khi mua sắm. Khi chúng tôi đến mua sắm đã là chiều muộn, không thể đến ngân hàng để rút tiền được. Vì vậy, chúng tôi đành trả lại hàng. Thật sự cảm thấy rất hụt hẫng vì mất thời gian lại không thể mua sắm được như mong muốn” – chị An chia sẻ.

Trong vai khách hàng, PV báo Tiền Phong đến đúng địa chỉ cửa hàng H&M mà chị An mua hàng trước đó. Khi hỏi về việc thanh toán chuyển khoản, nhân viên cho biết chỉ nhận tiền mặt hoặc quẹt thẻ (tức thanh toán qua máy POS) chứ không nhận chuyển khoản bằng điện thoại hoặc quét mã QR.

“Cửa hàng đã áp dụng việc thanh toán thế này đã lâu chứ không phải mới đây” – nhân viên cửa hàng cho hay.

Anh Hùng (45 tuổi, nhân viên văn phòng) cũng bức xúc khi đến một tiệm vàng trên đường Tân Mỹ (quận 7) mua một chỉ vàng để mừng cưới người bạn. Nơi này cũng yêu cầu anh trả tiền mặt chứ không cho chuyển khoản. “Tôi ra đường chỉ đem theo vài trăm ngàn đồng chứ không đem theo nhiều tiền mặt. Giờ mua một chỉ vàng có giá hơn 10 triệu đồng mà chủ tiệm không cho chuyển khoản thì quá vô lý” - anh Hùng nói.

Trong khi đó, chị Phương Vy (ngụ quận Bình Tân) còn gặp tình trạng oái oăm hơn khi xe hết xăng mà không mua được bởi cây xăng không nhận chuyển khoản. Theo lời chị Vy, cửa hàng xăng dầu số 93 (đường Võ Thị Sáu, quận 3) không cho chuyển khoản, cà thẻ, quét mã QR hay Momo như nhiều cây xăng khác.

“Thông thường các cây xăng đều có nhiều hình thức thanh toán nhưng nơi này lại chỉ nhận duy nhất một phương thức là tiền mặt thì rất vô lý bởi hiện nay mua một bịch chè 10.000 đồng người bán vẫn cho chuyển khoản” – chị Vy nói.

Trốn thuế sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự

Ông Nguyễn Tiến Dũng, Phó Chi cục trưởng Chi cục Thuế khu vực II (TPHCM) cho biết, trước thông tin phản ánh một số cơ sở kinh doanh từ chối hình thức thanh toán không dùng tiền mặt, thậm chí có tình trạng tăng giá khi khách hàng lựa chọn thanh toán chuyển khoản hoặc chỉ chấp nhận tiền mặt, ông Dũng cho rằng đây là hiện tượng cá biệt, chỉ xảy ra ở một số ít hộ kinh doanh. Nguyên nhân có thể xuất phát từ việc các hộ chưa nắm đầy đủ thông tin về chủ trương của Nhà nước, hoặc còn e ngại về nghĩa vụ kê khai, nộp thuế.

Theo ông Dũng, dù hiện nay chưa có chế tài cụ thể xử phạt hành vi từ chối thanh toán không dùng tiền mặt song rõ ràng, việc này đi ngược lại định hướng lớn của Đảng và Chính phủ trong việc thúc đẩy thanh toán không dùng tiền mặt, xây dựng nền kinh tế số, minh bạch hóa các giao dịch trong nền kinh tế.

“Tôi cũng xin lưu ý rằng, bất kể giao dịch thực hiện qua hình thức nào dù bằng tiền mặt hay chuyển khoản thì hộ kinh doanh cũng phải xuất hóa đơn và thực hiện nghĩa vụ thuế đầy đủ theo quy định của pháp luật. Cơ quan thuế hiện đã được trang bị nhiều công cụ hiện đại để theo dõi, giám sát và hậu kiểm. Ví dụ như qua hệ thống hóa đơn điện tử, cơ quan thuế có thể đối chiếu dữ liệu giữa đầu vào và đầu ra, từ đó phát hiện dấu hiệu bất thường như doanh thu bán ra thấp, không tương xứng với giá trị hóa đơn đầu vào hay chi phí vượt quá mức khoán thuế.

Trong trường hợp phát hiện hành vi trốn thuế, tùy theo tính chất và mức độ vi phạm, người vi phạm có thể bị xử phạt hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định pháp luật. Vì vậy, tôi khuyến cáo các hộ kinh doanh cần nâng cao ý thức tuân thủ pháp luật, thực hiện nghiêm túc nghĩa vụ thuế, góp phần xây dựng môi trường kinh doanh công bằng, minh bạch và phát triển bền vững” – ông Dũng khuyến nghị.

Ông Nguyễn Hoa Bắc, Trưởng Phòng Quản lý hộ kinh doanh, cá nhân và thu khác - Chi cục Thuế khu vực II cho rằng hiện nay, khái niệm “máy tính tiền” không còn giới hạn ở thiết bị vật lý. Các ứng dụng điện thoại, máy POS hay website có chức năng bán hàng đều được xem là máy tính tiền. Với hộ kinh doanh đã sử dụng máy tính tiền, việc tích hợp phần mềm hóa đơn điện tử trở nên đơn giản hơn.

“Cơ quan thuế đang phối hợp với doanh nghiệp cung cấp giải pháp để hỗ trợ hộ kinh doanh tiếp cận công nghệ dễ dàng. Nhiều đơn vị đã miễn phí 6 - 12 tháng cho các hộ kinh doanh sử dụng phần mềm hóa đơn điện tử và máy tính tiền nhằm hỗ trợ chuyển đổi số hiệu quả” - ông Bắc thông tin.

Theo ông Bắc, hiện có thông tin sai lệch rằng hộ kinh doanh phải trả cho đơn vị cung cấp giải pháp từ 500 - 1.000 đồng trên mỗi hóa đơn điện tử khiến nhiều người hoang mang. Trên thực tế, cơ quan thuế đã làm việc với các đơn vị này và thống nhất mức chi chỉ từ 50 đồng/hóa đơn.

Luật sư Nguyễn Đức Nghĩa, Phó Giám đốc Trung tâm Hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa thuộc Hiệp hội Doanh nghiệp TPHCM cho rằng, chỉ yêu cầu không nhận chuyển khoản thì chưa đủ căn cứ khẳng định hộ kinh doanh giấu doanh thu, “né thuế”... vì hiện nay chưa có quy định cấm người tiêu dùng sử dụng tiền mặt để thanh toán hàng hóa, dịch vụ. Đồng thời, cũng không có quy định nào cấm cá nhân kinh doanh hoặc DN nhận thanh toán bằng tiền mặt. Theo luật sư Nghĩa, việc áp dụng quy định mới từ ngày 1/6 cũng khiến nhiều hộ kinh doanh chưa kịp chuẩn bị thiết bị, nghiệp vụ và cả về tinh thần nên cũng có nhiều lo lắng. Cần phải có thời gian để các hộ kinh doanh thích ứng.