“Khu vực ngân hàng Việt Nam luôn chịu áp lực tăng vốn và nguy cơ nợ xấu có thể tăng lên mức 2,5-3% cuối năm 2021 cùng với trách nhiệm trích lập dự phòng rủi ro tăng thêm trong 3 năm theo Thông tư 03”, ông Lực trình bày tại hội thảo về Định hình lại Hệ thống Tài chính toàn cầu và chiến lược của Việt Nam do Đại học Kinh tế TP.HCM tổ chức ngày 27/4.

Theo TS Cấn Văn Lực, Chuyên gia Kinh tế trưởng BIDV, Thành viên Hội đồng Tư vấn Chính sách Tài chính - Tiền tệ Quốc gia, mức độ rủi ro và sức chịu đựng của thị trường tài chính Việt Nam đang ở trung bình khá. Tuy nhiên, các khu vực tài chính có sức chịu đựng trung bình luôn tiềm ẩn nguy cơ chuyển sang trạng thái rủi ro cao hơn nếu thiếu các biện pháp kịp thời, hiệu quả.

Song song đó, những bước tiến về thể chế góp phần nâng cao sức chịu đựng của nền kinh tế và hệ thống tài chính nhưng còn chậm so với yêu cầu. Vấn đề thể chế, nhất là nhằm phát triển kinh tế số, các mô hình kinh doanh mới như cho vay ngang hàng, fintech, tiền kỹ thuật số, xây dựng cơ sở dữ liệu, chia sẻ thông tin dữ liệu còn chậm ban hành so với yêu cầu thực tiễn.

Một rủi ro đáng chú ý khác là tội phạm. TS Lực dẫn báo cáo của công ty an ninh mạng Viettel cho biết 90% trong số 3 triệu vụ cảnh báo tấn công mạng tại Việt Nam là nhắm đến hệ thống tài chính ngân hàng. Dù có nhiều bước tiến trong phòng ngừa và trấn áp tội phạm, ngành tài chính còn gặp thách thức do hạn chế về thể chế, năng lực tổ chức quản lý, lỗ hổng bảo mật chưa được khắc phục kịp thời. Do đó, số vụ tấn công lừa đảo chiếm đoạt tài khoản ngân hàng dự báo còn tăng.

Trước thực trạng này, nhóm nghiên cứu của TS Cấn Văn Lực đề xuất cần hoàn thiện và thực thi có hiệu quả các chiến lược và thể chế pháp luật trong lĩnh vực tài chính ngân hàng. Tiếp theo, cần sớm hoàn thiện hành lang pháp lý cho các mô hình kinh doanh mới trong nền kinh tế số, tài chính tiền tệ số và tài chính xanh nhằm tạo điều kiện cho hoạt động của các fintech, mô hình kinh doanh mới.

TS Lực cũng lưu ý việc chú trọng nâng cao năng lực quản lý, giám sát, an toàn và ổn định hệ thống tài chính tiền tệ. Cơ quan quản lý phải chủ động xây dựng và nhất quán thực thi chiến lược chuyển đổi số trong lĩnh vực tài chính ngân hàng.

Chuyên gia này đồng thời nhấn mạnh cần tập trung xây dựng và thực thi đề án nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam, trong đó, tính minh bạch, chuyên nghiệp, đa dạng hóa sản phẩm - dịch vụ, đặc biệt là các sản phẩm hỗ trợ quản lý rủi ro, sản phẩm tài chính số và tài chính xanh là rất quan trọng.