Năm 2016, anh Hà Xuân Lộc (34 tuổi, quận Hoàng Mai, Hà Nội) bắt đầu tìm hiểu về thú chơi và nuôi cua kiểng, điều còn mới và lạ ở thị trường Việt Nam. Kể từ đó đến nay, sau khi nghiên cứu thành công, mỗi tháng, hai cơ sở tại Hà Nội, TP.HCM của anh cho xuất xưởng gần 1.000 con đi khắp cả nước.
Cua kiểng không phải là loài động vật ngoại lai xâm hại. Để có màu sắc ưng ý, anh Lộc lấy đất từ những khu vực chúng sinh sống rồi xây hang nhân tạo. Trong quá trình ăn cua gặm cả đất và tạo ra các màu khác nhau như vàng cam, đỏ, xanh dương. Với loài đột biến chúng sẽ có màu bạch tạng.
Thời gian đầu mới nuôi chưa có nhiều kinh nghiệm về kỹ thuật và phương pháp nên toàn bộ cua giống của anh Lộc đều chết. Sau hai năm, dưới sự hướng dẫn của các chuyên gia, những cá thể cua giống đầu tiên được anh nhân giống, phát triển khoẻ mạnh. Anh Lộc chia sẻ, môi trường sống của cua rất quan trọng, không được để nước ô nhiễm, nhiệt độ lý tưởng từ 22 - 27 độ C, lượng oxy phải luôn dồi dào và mực nước chỉ khoảng 60% chiều cao cơ thể.
Do tính cách của cua hung hăng và chiếm lĩnh lãnh thổ cao, chúng có thể đánh nhau đến gãy càng, vì vậy khi nuôi diện tích bể phải hợp lý, không được quá nhỏ khiến chúng căng thẳng. Lúc bé cua thường lột xác liên tục nhưng khi trưởng thành chúng sẽ lột xác mỗi năm một lần.
Cua kiểng là động vật ăn tạp. Chúng có thể ăn nhiều loại thức ăn khác nhau như cám cá, tảo, tép...
Để phát triển khoẻ mạnh cua kiểng phải được nạp đủ chất dinh dưỡng protein. Ngoài ra canxi rất cần thiết cho vỏ cua. "Không chỉ cám cá là thức ăn hàng ngày, tôm, tép và những loại thức ăn có vỏ cũng cần được bổ sung. Tuổi thọ của chúng từ 3-5 năm, nếu được nuôi trong điều kiện tốt có thể lên đến chục năm", anh Lộc chia sẻ.
“Dòng cua này vẻ ngoài trông hung dữ với cặp càng to và cong, nhưng sống trong một môi trường chúng rất hoà hợp với các loài cá, trừ cá vàng vì chúng di chuyển khá chậm.
Ngoài ra, người chủ còn cho nhân giống nhiều loại khác như cua ma cà rồng (có tên khoa học là Geosesarma dennerie, thuộc họ Sesarmidae), thường được tìm thấy ở Ấn Độ, vùng Đông Nam Á. Cua ma cà rồng có tuổi thọ trung bình 2-3 năm, là loại động vật ăn tạp, có nhiều màu sắc rực rỡ và đặc biệt ở càng của chúng có những sợi lông giống như gai sắc nhọn.
Với tập tính sống về đêm và không thích ánh sáng, để cua phát triển tự nhiên, anh Lộc thiết kế bể với nhiều cành cây và hang ổ để chúng có thể lẩn trốn.
Sau 8 tháng chăm sóc, cua vào tuổi sinh sản, anh Lộc ghép một cặp đực và cái sống chung. Để có thể nhân giống ra một số màu độc lạ, anh sẽ để 2 con có màu sắc khác nhau giao phối.
Kích thước và chi phí của cua kiểng được đo theo chiều ngang của mai, từ 3-7cm mức, giá từ 80.000-350.000 đồng/con. Ngoài bán ở thị trường Việt Nam anh Lộc còn xuất khẩu sang các nước như Trung Quốc, Đài Loan, Thái Lan. Mục tiêu sắp tới của anh là xuất khẩu cua kiểng tới châu Âu, Mỹ.
