Từ lâu nay, đầm Ao Châu (nằm trên địa bàn thị trấn Hạ Hòa và các xã Y Sơn, Ấm Hạ và Phụ Khánh của huyện Hạ Hòa, tỉnh Phú Thọ) đã được mệnh danh là một " vịnh Hạ Long ở đất tổ Hùng Vương".
Đầm có khoảng 100 hòn đảo lớn nhỏ, hình dáng phong phú cùng với rất nhiều ngách nước đan cài trên diện tích mặt nước khoảng 2 km².
Mực nước trong hồ luôn có độ sâu khoảng 3m, có nơi sâu tới 35m và quanh năm không bị cạn. Nhờ vậy, mặt nước Ao Châu trong xanh, không bị ô nhiễm và có rất nhiều loài thủy sinh.
Các hòn đảo ở đầm được bao phủ một thảm thực vật đa loài dày đặc và phong phú.
Ở nhiều đảo, người dân địa còn trồng nhiều loại cây ăn quả như: mít, bưởi, nhãn, vải, khế...
Các đồi chè xanh ngát bên bờ đầm khiến cho khung cảnh càng trở nên hấp dẫn.
Trên một hòn đảo của đầm có đài thờ để thờ các bậc anh linh với tấm đại tự "Từ hàng quảng tế" (ý nghĩa: con thuyền từ luôn tế độ rộng rãi cho con người và các sinh linh thoát khỏi những cái xấu và được tốt đẹp hơn).
Hòn đảo lớn nhất ở giữa đầm còn có một trại giam các phạm nhân, trước kia lưu giữ khoảng 1.000 phạm nhân, nay sắp chuyển giao cho tỉnh khai thác du lịch. Trong ảnh là nhà quản lý trại giam.
Cách duy nhất để khám phá đầm Ao Châu là thuê thuyền của người dân địa phương.
