Nằm dưới chân dốc Găng thuộc địa phận các xã Xuân Thọ, Xuân Thịnh và thị xã Sông Cầu, vịnh Xuân Đài là một thắng cảnh nổi tiếng của tỉnh Phú Yên.
Vịnh được bao bọc bởi dãy núi Cổ Ngựa chạy dài ra biển khoảng 15km, diện tích mặt nước khoảng 13.000ha, cửa vịnh rộng khoảng 4,4km, độ sâu từ 7m đến 18m.
Bờ vịnh dài khoảng 50km, chạy qua nhiều vùng địa hình khác nhau với những tên gọi khá thú vị như: gành Đèn, Mũi đá Ong, gành Đen, gành Đỏ, vũng Lắm, vũng Mắm, vũng Dông, vũng Sứ, vũng Chào, vũng Me, vũng La, Bãi Ôm...
Nét hấp dẫn của vịnh Xuân Đài là những bãi cát trắng, mịn, sóng êm, rất lý tưởng cho du lịch nghỉ dưỡng, tắm biển.
Nổi bật nhất ở đây là bãi Dài với doi cát hình cánh cung chạy dài hơn 5 km, được bao phủ bởi rừng dương quanh năm rì rào cùng gió biển.
Khi đi đường bộ lên đến đỉnh dốc Găng nằm trên quốc lộ 1A, du khách có thể nhìn thấy quang cảnh nên thơ của vịnh này với rừng dừa bao bọc khu vực bờ của vịnh và vòng cung núi bao bọc khu vực vịnh Xuân Đài.
Ở cửa vịnh có Gành Đèn, nơi một ngọn hải đăng hai màu đỏ trắng nhô lên giữa những khối đá nhiều hình dáng và màu sắc độc, báo hiệu cho tàu thuyền ngoài khơi biết đường ra vào vịnh.
Những vạn chài trong vịnh là địa điểm khám phá đời sống của người dân địa phương cũng như thưởng thức các đặc sản biển tươi ngon.
Không chỉ là một thắng cảnh đẹp, vịnh Xuân Đài còn là nơi lưu dấu nhiều sự kiện lịch sử của đất nước.
Trong thời kì mở đất, bản doanh của các tướng trấn thủ đất Phú Yên như Văn Phong, Nguyễn Phúc Vinh đều đóng ở bờ vịnh bởi nơi đây có địa thế hiểm trở và lại là cửa khẩu mở ra biển nên nơi này là đầu mối giao lưu ra bên ngoài của Phú Yên, là tiền đồn ngăn chặn các cuộc quấy nhiễu của quân Chămpa.
Nơi đây còn ghi đậm chiến công đầu tiên của người anh hùng áo vải Nguyễn Huệ đánh tan đội thủy quân chủ lực của Nguyễn Ánh, mở ra triều đại Tây Sơn.
Dưới thời vua Minh Mạng, vịnh Xuân Đài là nơi diễn ra hoạt động ngoại giao đầu tiên giữa Việt Nam và Mỹ. Cũng tại đây, vào tháng 4/1945, tàu hải quân Nhật bị máy bay Đồng Minh bắn chìm. Nhiều di vật lịch sử như súng thần công cũng đã được tìm thấy tại Xuân Đài.
Ngày nay, Xuân Đài là một trong những vịnh được các chuyên gia đánh giá là có tiềm năng du lịch lớn nhất nhì miền Trung với cảnh sắc hữu tình, có nhiều đảo, bãi tắm rất đẹp và hoang sơ. Nơi đây đang được quy hoạch để phát triển các loại hình du lịch nghỉ dưỡng,du lịch thể thao nước, du lịch sinh thái biển.
Năm 2011, vịnh đã được công nhận là danh thắng cấp Quốc gia, đồng thời đề cử là thành viên của Câu lạc bộ những vịnh đẹp thế giới.
Một số hình ảnh khác về vịnh Xuân Đài.
