Quan sát của Báo Tri thức và Cuộc sống cho thấy, trong hoạt động đấu thầu, vai trò của đơn vị tư vấn (Bên mời thầu) là rất quan trọng trong việc đảm bảo tính khách quan, minh bạch của quá trình lựa chọn nhà thầu. Đối với Công ty TNHH Nghe Nhìn Toàn Cầu (Nghe Nhìn Toàn Cầu), dữ liệu cho thấy những mối quan hệ rõ nét tại "sân nhà" Vĩnh Long và sự xuất hiện của các đơn vị tư vấn khác nhau tại các gói thầu then chốt.
Thị trường trọng điểm Vĩnh Long
Dữ liệu thống kê xác nhận Vĩnh Long là địa bàn hoạt động mạnh nhất của Nghe Nhìn Toàn Cầu, với 23 gói thầu đã tham gia (tính đến cuối tháng 11/2025). Tần suất này cho thấy đây là thị trường quen thuộc và có thể là nơi nhà thầu này nắm giữ những lợi thế nhất định.
Hai đơn vị chủ đầu tư chính tại đây là Sở Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) tỉnh Vĩnh Long và Ban Quản lý dự án (BQLDA) Dân dụng và Công nghiệp tỉnh Vĩnh Long.
Tại Sở GD&ĐT Vĩnh Long, Gói thầu số 08 (Mã TBMT: IB2500263446) trị giá hơn 18,8 tỷ đồng vừa qua là một ví dụ điển hình về việc trúng thầu trong bối cảnh cạnh tranh hạn chế và tỷ lệ tiết kiệm "siêu thấp" (0,065%).
Tại BQLDA Dân dụng và Công nghiệp tỉnh Vĩnh Long, mối quan hệ này cũng rất rõ nét. Năm 2024, Liên danh của Nghe Nhìn Toàn Cầu đã trúng Gói thầu số 3 (Mã TBMT: IB2400390348) trị giá hơn 12,3 tỷ đồng trong tình huống là nhà thầu duy nhất tham dự, với tỷ lệ tiết kiệm chỉ khoảng 2%.
Năm 2025, khi BQLDA này làm chủ đầu tư cho các gói thầu tại Trà Vinh cũ, Nghe Nhìn Toàn Cầu cũng tham gia ít nhất 4 gói thầu lớn với tổng giá trị hơn 57,5 tỷ đồng.
Việc một nhà thầu tập trung hoạt động và thường xuyên trúng thầu tại một địa bàn cụ thể thường làm dấy lên nghi ngại về việc hình thành mối quan hệ "sân nhà", có thể ảnh hưởng đến tính cạnh tranh bình đẳng.
Vai trò của đơn vị tư vấn khi đối thủ mắc lỗi "sơ đẳng"
Tại Gói thầu số 08 (Sở GD&ĐT Vĩnh Long), đơn vị được giao làm Bên mời thầu là Trung tâm Quy hoạch và Giám định xây dựng Trà Vinh. Đây là đơn vị chịu trách nhiệm lập HSMT và đánh giá HSDT.
Như đã phân tích, tại gói thầu này, đối thủ cạnh tranh duy nhất của Liên danh Gói Thiết bị 08TV (SGDĐT) đã bị loại do Thư bảo lãnh dự thầu mắc lỗi kỹ thuật cơ bản về tính hợp lệ.
Theo quy định của pháp luật về đấu thầu, việc đánh giá tính hợp lệ của Bảo đảm dự thầu là bắt buộc. Việc Bên mời thầu loại nhà thầu mắc lỗi này là đúng quy trình. Tuy nhiên, việc một gói thầu gần 19 tỷ đồng chỉ còn lại một nhà thầu do đối thủ mắc lỗi cơ bản đặt ra câu hỏi về chất lượng của các nhà thầu tham gia và tính cạnh tranh thực tế của gói thầu. Vai trò của đơn vị tư vấn trong việc đảm bảo quy trình khách quan cũng được dư luận quan tâm.
Sự trùng hợp với đơn vị tư vấn Kiến Trúc Xanh Việt Nam
Một điểm đáng chú ý khác là sự xuất hiện lặp lại của Công ty Cổ phần Tư vấn Thiết kế Xây dựng Kiến Trúc Xanh Việt Nam (Kiến Trúc Xanh Việt Nam) tại các gói thầu mà Nghe Nhìn Toàn Cầu tham gia.
Mối liên hệ này thể hiện rõ tại Gói thầu số 05 ở Hậu Giang cũ (Mã TBMT: IB2300346497), trị giá hơn 41,5 tỷ đồng. Đây là gói thầu mà Liên danh Toàn Cầu - Nam Phương là nhà thầu duy nhất tham dự và trúng thầu. Theo Báo cáo đánh giá E-HSĐXKT số 595/BCĐG-KTXVN ngày 26/12/2023, đơn vị thực hiện đánh giá hồ sơ dự thầu chính là Kiến Trúc Xanh Việt Nam.
Năm 2025, Kiến Trúc Xanh Việt Nam tiếp tục đóng vai trò là Bên mời thầu cho chuỗi 3 gói thầu tại Trà Vinh cũ (do BQLDA Dân dụng và Công nghiệp tỉnh Vĩnh Long làm chủ đầu tư) mà Nghe Nhìn Toàn Cầu tham gia: Gói thầu tại Trà Cú (IB2500298359), Châu Thành (IB2500298079), và TP Trà Vinh (IB2500297845).
Đặt câu hỏi về tính khách quan
Luật Đấu thầu quy định rõ về việc bảo đảm cạnh tranh và yêu cầu sự độc lập giữa nhà thầu tham dự thầu và nhà thầu tư vấn lập, đánh giá hồ sơ mời thầu.
Mặc dù dữ liệu hiện tại chưa đủ cơ sở để kết luận về việc vi phạm các quy định này, nhưng sự xuất hiện thường xuyên của các mối quan hệ giữa Nghe Nhìn Toàn Cầu với các chủ đầu tư tại Vĩnh Long, cũng như với các đơn vị tư vấn như Trung tâm Quy hoạch và Giám định xây dựng Trà Vinh hay Kiến Trúc Xanh Việt Nam là một thực tế cần được xem xét dưới góc độ đảm bảo tính khách quan.
Khi các bên thường xuyên "gặp nhau", nếu không có cơ chế kiểm soát chặt chẽ, có thể tiềm ẩn nguy cơ ảnh hưởng đến kết quả lựa chọn nhà thầu. Sự lặp lại của các mối quan hệ "sân nhà" và sự trùng hợp với các đơn vị tư vấn đòi hỏi sự giám sát chặt chẽ hơn từ các cơ quan chức năng để đảm bảo môi trường đấu thầu thực sự minh bạch và cạnh tranh.
Báo Tri thức và Cuộc sống tiếp tục thông tin:
[Kỳ 4]: Tính cạnh tranh trong đấu thầu của Nghe Nhìn Toàn Cầu: Từ lỗi kỹ thuật đến hiện tượng "độc diễn"