Sáng 16/6, Quốc hội thông qua Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi) với 100% số đại biểu có mặt tán thành. Luật có hiệu lực thi hành từ ngày được thông qua.

Theo đó, chậm nhất, ngày 1/3/2027, các văn bản quy phạm pháp luật quy định về tổ chức, nhiệm vụ, quyền hạn và quy định khác có liên quan của chính quyền địa phương các cấp phải được sửa đổi, bổ sung để bảo đảm phù hợp với tổ chức đơn vị hành chính, nguyên tắc và nhiệm vụ, quyền hạn của chính quyền địa phương các cấp quy định tại luật.

Kể từ ngày luật có hiệu lực thi hành, số lượng Phó Chủ tịch HĐND, Phó Chủ tịch UBND, cấp phó của người đứng đầu các cơ quan, đơn vị trực thuộc HĐND, UBND tại các đơn vị hành chính cấp tỉnh hình thành sau sắp xếp có thể nhiều hơn số lượng so với quy định.

Nhưng chậm nhất 5 năm kể từ ngày luật có hiệu lực thi hành, số lượng và việc bố trí lãnh đạo, quản lý ở đơn vị hành chính sau sắp xếp được thực hiện theo quy định.

Chậm nhất, ngày 30/6 tới, Thường trực Hội đồng nhân dân, các cơ quan thuộc Hội đồng nhân dân, UBND, Chủ tịch UBND, các cơ quan chuyên môn thuộc UBND cấp huyện phải hoàn thành bàn giao công việc, hồ sơ, tài liệu, tài chính, ngân sách, trụ sở, tài sản, cơ sở vật chất khác có liên quan cho các cơ quan, tổ chức, đơn vị có thẩm quyền.

Việc này cần thực hiện nhằm bảo đảm hoạt động bình thường, liên tục, thông suốt của các cơ quan, không để gián đoạn công việc, không để chồng chéo, trùng lặp hoặc bỏ sót nhiệm vụ, lĩnh vực, địa bàn, không làm ảnh hưởng đến nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, hoạt động bình thường của xã hội, người dân, doanh nghiệp, bảo đảm quốc phòng, an ninh, trật tự, an toàn xã hội trên địa bàn.

Với các công việc, thủ tục hành chính, đơn thư khiếu nại, tố cáo của cơ quan thuộc chính quyền địa phương cấp huyện đang giải quyết cho cá nhân, tổ chức, doanh nghiệp nếu đến thời điểm ngày 1/7 vẫn chưa hoàn thành hoặc đã hoàn thành trước ngày 1/7 nhưng sau đó phát sinh vấn đề cần giải quyết thì cơ quan tiếp nhận chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của chính quyền địa phương cấp huyện hoặc chính quyền địa phương cấp xã mới hình thành sau sắp xếp nơi phát sinh công việc, thủ tục có trách nhiệm phối hợp với cơ quan liên quan để tiếp tục giải quyết.

Việc xử lý cần phải bảo đảm không làm gián đoạn công việc, không ảnh hưởng đến hoạt động bình thường của xã hội, người dân, doanh nghiệp.

Trường hợp nội dung công việc, thủ tục có liên quan đến từ 2 đơn vị hành chính cấp xã mới hình thành sau sắp xếp trở lên hoặc có nội dung phức tạp thì Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh căn cứ quy định của luật này có trách nhiệm chỉ đạo việc giải quyết.

Trình bày báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý trước khi đại biểu Quốc hội bấm nút thông qua, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà cho biết dự thảo Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi) đã thiết kế lại toàn diện nhiệm vụ và quyền hạn của chính quyền địa phương 2 cấp (cấp tỉnh và cấp xã).

Dự thảo Luật bảo đảm phân định rõ, không trùng lắp, chồng chéo về nhiệm vụ, thẩm quyền của từng cấp chính quyền, phù hợp với mô hình quản trị địa phương hiện đại.

Qua tiếp thu ý kiến, dự thảo luật được điều chỉnh theo hướng điều chỉnh một số nhiệm vụ, quyền hạn của UBND cho Chủ tịch UBND.

Cụ thể: UBND tỉnh có 12 nhóm nhiệm vụ, quyền hạn; Chủ tịch UBND tỉnh có 23 nhóm nhiệm vụ, quyền hạn; UBND xã có 10 nhóm nhiệm vụ, quyền hạn; Chủ tịch UBND xã có 17 nhóm nhiệm vụ, quyền hạn.

Bổ sung quy định Chủ tịch UBND được quyết định các nhiệm vụ, quyền hạn của UBND (trừ những nội dung theo yêu cầu phải thảo luận tập thể UBND) và báo cáo UBND tại phiên họp UBND gần nhất.

"Đây là một bước cải cách mạnh mẽ nhằm đề cao trách nhiệm của người đứng đầu, tạo động lực đổi mới trong quản trị địa phương", bà Trà nhấn mạnh và cho biết các quy định này của Luật sẽ bảo đảm phát huy sự chủ động, sáng tạo, linh hoạt, nâng cao hơn trách nhiệm của Chủ tịch UBND, hiệu lực, hiệu quả điều hành, quản lý hành chính nhà nước ở địa phương phù hợp với yêu cầu thực tiễn.