Sự xuất hiện của mùa đông dường như là “cơ hội vàng” cho quân đội Nga, họ đã nhiều lần chứng minh được khả năng chiến đấu của mình trong mùa lạnh. Trong cuộc xung đột Nga-Ukraine, quân đội Nga dần chuyển sang thế phản công, khi huy động 25 sư đoàn và hàng nghìn xe tăng.
Theo thông tin từ ông Antski Veserge, người đứng đầu Trung tâm Tình báo Lực lượng Phòng vệ Estonia, lực lượng tấn công của Nga đã chiếm thế chủ động chiến thuật theo hướng Kupyansk và Krasnolimansky; còn quân đội Ukraine chuyển hoàn toàn sang trạng thái phòng thủ.
Ngoài ra, quân đội Nga đã phát động cuộc tấn công lớn nhất trong năm vào Avdeevka thuộc vùng Donetsk, tuy chưa bao vây hoàn toàn khu vực này nhưng đường tiếp tế của quân đội Ukraine đã lọt vào tầm khống chế của pháo binh của quân Nga. Hiện tại Avdeevka có nguy cơ bị bao vây.
Một trong những lợi thế lớn của việc chiến đấu vào mùa đông là mặt đất đóng băng, giúp xe cơ giới có thể dễ dàng di chuyển. Trong mùa hè vừa qua, Ukraine tập trung tấn công và bị tổn thất nặng nề, nên khó có thể thiết lập một tuyến phòng thủ hiệu quả trong mùa đông.
Thứ hai, sự hỗ trợ của Ukraine từ các nước phương Tây như Mỹ đã giảm đáng kể. Ukraine chủ yếu dựa vào nguồn cung cấp pháo và đạn pháo từ Mỹ và các nước khác, nhưng số đạn này đang cạn nhanh chóng mà chưa có nguồn thay thế.
Theo truyền thông phương Tây, sản lượng sản xuất đạn pháo hàng tháng hiện tại của Mỹ, chỉ đảm bảo cho quân đội Ukraine chiến đấu trong 3 đến 4 ngày. Và ngay cả khi có sự hỗ trợ của các loại vũ khí mới của Mỹ như "Tên lửa chiến thuật lục quân (ATACMS)", Ukraine cũng sẽ không thể đáp ứng nhu cầu sử dụng trên quy mô lớn.
Ngoài ra, do xung đột bùng nổ ở Trung Đông và Mỹ phải ưu tiên viện trợ đạn pháo cho Israel và chỉ có thể sử dụng các kế hoạch tạm thời để hỗ trợ Ukraine. Điều này đã làm trầm trọng thêm vấn đề thiếu hụt hỏa lực pháo binh của Ukraine và làm suy yếu đáng kể sự hỗ trợ hỏa lực ở tiền tuyến của Ukraine.
Ukraine đang tìm kiếm sự hỗ trợ về đạn pháo, nhưng Mỹ không còn là “ngọn hải đăng của thế giới” và không thể đáp ứng được nhu cầu của nhiều xung đột cục bộ. Điều này làm dấy lên mối lo ngại về cách Mỹ sẽ phản ứng nếu phải đối mặt với một cuộc xung đột quy mô lớn hơn.
Đánh giá tổng thể tình hình chiến trường, kế hoạch cắt đường bộ từ lãnh thổ Nga đến bán đảo Crimea của Ukraine đã thất bại, Nga tiến hành phản công ở nhiều khu vực và đạt được những kết quả nhất định. Các hoạt động tấn công trước đây của Ukraine đã gây ra thương vong lớn và họ không thể bảo vệ hiệu quả toàn bộ mặt trận.
Từ những yếu tố trên, không khó để nhận ra việc Quân đội Nga quyết tâm mở chiến dịch mùa đông, khi nhận thấy khả năng phòng thủ của Ukraine đã yếu đi; trong khi đó, nguồn hỗ trợ vũ khí của Mỹ cho Ukraine đã thiếu, lại phải “ưu tiên” cho đồng minh Israel của họ.
Tóm lại, lợi thế Mùa đông giống như “tài sản gia đình” của quân đội Nga, họ có thể tung ra những đòn phản công hiệu quả và thành công. Ukraine phải đối mặt với nhiều khó khăn, trong đó có tình trạng thiếu nguồn cung cấp đạn pháo và không có khả năng thiết lập một tuyến phòng thủ đầy đủ hiệu quả.
Trong khi đó, Tổng tư lệnh quân đội Ukraine, tướng Zaluzhny mới đây cho biết trong cuộc phỏng vấn với tạp chí Economist của Anh rằng, nếu Ukraine muốn tạo ra bước đột phá mang tính quyết định trong xung đột Nga-Ukraine, thì phải có những vũ khí công nghệ mới, thì mới có thể mang lại lợi thế tuyệt đối cho Ukraine.
Ông Zaluzhny tin rằng, với lợi thế rõ ràng của Nga về dân số và tài nguyên, nếu không có sự hỗ trợ của công nghệ mới này, Ukraine sẽ khó chiếm ưu thế trong cuộc đối đầu này, khi cuộc chiến có dấu hiệu rơi vào cuộc chiến theo kiểu tiêu hao.
Tướng Zaluzhny cho rằng, Ukraine phải tránh rơi vào một cuộc chiến tiêu hao; bởi cuộc chiến tiêu hao có thể kéo dài nhiều năm, làm suy yếu nghiêm trọng sức mạnh quốc gia của Ukraine. Đồng thời làm “nản lòng” các quốc gia tài trợ.
Phản ứng về quan điểm của Tướng Zaluzhny, các quan chức Nga cho rằng, quân đội Nga sẽ tiếp tục đẩy mạnh các hoạt động quân sự đặc biệt và sẽ không rơi vào thế bế tắc. Moskva cũng cho rằng, việc Ukraine mong đợi Nga thất bại trong cuộc đối đầu là không thực tế.
Phân tích nguyên nhân khiến Ukraine rơi vào bế tắc, tướng Zaluzhny cho rằng, điều kiện kỹ thuật của cả hai bên đều đang gặp khó khăn. Ông tin rằng chiến thuật và các kế hoạch chiến đấu do NATO cung cấp không hiệu quả trong tình hình hiện tại và không thể định hướng sự tiến bộ của quân đội Ukraine.
Vì vậy Ukraine cần sử dụng các phương tiện kỹ thuật cao để chống lại quân đội Nga, nhằm tránh rơi vào một cuộc chiến kéo dài; đặc biệt là việc Ukraine cần được viện trợ nhiều UAV cũng như các loại vũ khí có điều khiển, có thể chống lại sự gây nhiễu điện tử của Nga.
Bài phát biểu của tướng Zaluzhny đã gây ra những tranh cãi ở Mỹ. Một số nhà lập pháp Đảng Cộng hòa đã đặt câu hỏi về sự cần thiết phải tiếp tục cung cấp viện trợ tài chính quy mô lớn cho Ukraine? Tuy nhiên, đảng Dân chủ nhấn mạnh rằng, Ukraine cần tiếp tục có sự hỗ trợ của Mỹ để giành lại lãnh thổ từ Nga.
