Theo hãng tin Sputnik, Bộ Quốc phòng Nga vào ngày 31/5 cho biết, Cụm quân phía Bắc của quân đội Nga (RFAF) đã kiểm soát thành công làng Vodolahy, nằm ở phía bắc tỉnh Sumy, Ukraine; giáp biên giới với tỉnh Kursk của Nga. Ngay sau đó, RFAF đã phát triển chiếm làng Novomykolaivka, nằm ở phía nam Vodolahy.
Trong đoạn video do Bộ Quốc phòng Nga công bố, chỉ huy tiểu đoàn RFAF với biệt danh "Thiếu tá", đã mô tả chi tiết diễn biến của trận đánh. Với giọng điệu cứng rắn, “Thiếu tá” cho biết, đơn vị của anh ta chỉ mất ba ngày để kiểm soát hoàn toàn khu vực làng Vodolahy.
“Thiếu tá” cũng cho biết thêm, đơn vị của anh đã áp dụng chiến thuật bao vây, chia cắt; khéo léo cắt đứt tuyến tiếp tế hậu cần của quân Ukraine tại Vodolahy. Khi nguồn cung cấp hậu cần của đối phương bị cắt đứt, quân Ukraine phải tự phải rút lui.
“Thiếu tá” cũng tiết lộ rằng, lý do tại sao họ có thể thành công nhanh như vậy là vì quân đội Ukraine (AFU) không bao giờ ngờ rằng, RFAF sẽ mở một chiến dịch trên một mặt trận rộng lớn như vậy. AFU đã bị bất ngờ, và một số binh lính đã đầu hàng ngay khi họ nhìn thấy quân Nga xuất hiện; những người khác cố gắng chống cự, nhưng vô ích.
Tiểu đoàn trưởng cũng cho biết rằng, qua khai thác thông tin từ tù binh, được biết chỉ huy đại đội AFU đang ở phía sau, cách khu vực chiến tuyến tới 20 km. Hơn nữa, khi RFAF chặn đường tiếp tế chính, quân Ukraine ngay lập tức rơi vào tình thế tiến thoái lưỡng nan đó là hết đạn và lương thực; và tất nhiên rất khó để tiếp tục chiến đấu.
Để hiểu được sự việc này, trước tiên chúng ta phải hiểu được địa thế đặc biệt của tỉnh Sumy. Tỉnh Sumy nằm ở phía đông bắc Ukraine, giáp với tỉnh Kursk và Belgorod của Nga; giao tranh không lan tới khu vực này cho đến tháng 8 năm ngoái, khi AFU sử dụng Sumy làm đầu cầu, bất ngờ mở cuộc tiến công xuyên biên giới vào tỉnh Kursk của Nga.
Trước khi RFAF tiến công vào Sumy, chính quyền Ukraine cũng đã cưỡng chế sơ tán dân của 8 khu dân cư ở tỉnh Sumy, cách biên giới giữa hai nước khoảng 10 km do "leo thang chiến tranh", điều này cho thấy tình hình ở đây căng thẳng như thế nào.
Việc Vodolahy và các khu vực khác của Ukraine ở Sumy thất thủ nhanh, cho thấy AFU chưa tổ chức phòng thủ tốt ở khu vực biên giới, mặc dù họ đoán trước được rằng, sau khi quân Ukraine bị đánh bật hoàn toàn khỏi Kursk, RFAF sẽ tiến sang lãnh thổ Ukraine, từ chính đầu cầu Kursk mới bị tái chiếm.
Kênh Deep State của Ukraine cho biết, hiện AFU ở Sumy đang thiếu quân trầm trọng, tình hình thiếu quân đã buộc Bộ Tổng tham mưu AFU, phải vội vã lấp đầy tiền tuyến bằng những tân binh và cả lính biên phòng được rút về từ biên giới Moldova và Rumania. Quân Ukraine ở Vodolahy, gồm những tân binh và lính biên phòng thiếu kinh nghiệm, nên nhanh chóng thất bại.
Trong trận đánh vào làng Vodolahy, khi máy bay chiến đấu Su-34 của Nga thả bom vào các mục tiêu Sumy, hệ thống phòng không Ukraine hoàn toàn không phản ứng. Các sĩ quan Pháp đã thú nhận: "Do thiếu vệ tinh và máy bay trinh sát chiến lược, không thể nhìn thấy hành động của RFAF".
Việc Cụm quân phía Bắc RFAF chiếm Vodolahy, là hành động then chốt của chiến lược "vùng đệm an ninh", theo mệnh lệnh của Tổng thống Putin. Quan sát bản đồ chiến sự ở Sumy cho thấy, sau khi kiểm soát Vodolahy, RFAF đã nhanh chóng chiếm các làng Volodymyrivka, Novomykolaivka, Andriivka và đặc biệt là Oleksiivka; đồng thời áp sát Varachyne, Yablunivka.
Với việc kiểm soát Andriivka, lúc này quân Nga chỉ còn cách thành phố Sumy 18 km. Khoảng cách này có ý nghĩa chí mạng - chính xác là trong phạm vi tấn công bằng UAV FPV từ khu vực do Nga kiểm soát, đến trung tâm Sumy. Khi vùng cao nguyên bằng phẳng ở phía bắc Sumy do RFAF kiểm soát, thì thành phố Sumy, đã hoàn toàn nằm trước mối đe dọa của UAV FPV Nga.
Một số chuyên gia cho rằng, việc RFAF có thể nhanh chóng thiết lập vùng đệm ở biên giới Sumy, đã chứng minh khả năng chiến đấu hiệu quả và sự vận dụng chiến thuật hợp lý. Việc bao vây chiến thuật và cắt đứt hậu cần, là đòn mạnh giáng vào quân phòng thủ Ukraine về cả vật chất và tâm lý; hạn chế thương vong cho lực lượng tiến công của RFAF.
Kênh Military Summary đưa tin, Cụm quân phía Bắc RFAF, đã mở rộng đáng kể vùng kiểm soát tại biên giới Sumy trong đầu cầu dài 30 km, sâu tới 10 km, kiểm soát 10 ngôi làng. Trên thực tế, là ở vùng biên giới Sumy, làng mạc thưa thớt, nhưng quân Nga đã gần ở vị trí chiến lược gần trung tâm khu vực, chính là thành phố Sumy. Hiện tại, chỉ còn 20-25 km nữa là đến vùng ngoại ô.
Theo các nhà phân tích quân sự, chưa có dấu hiệu nào về việc RFAF tấn công vào thành phố Sumy. Tuy nhiên, việc đánh địch tạo thế, để chuẩn bị cho chiến dịch tấn công lớn vào phía bắc của thành phố của RFAF đã bắt đầu.
Nếu Cụm quân phía Bắc tiến tới tuyến phòng thủ Khotin - Khrapovshchina – Pisarevka, thì các trận địa pháo binh chiến thuật, pháo phản lực phóng loạt BM-21 Grad và đặc biệt là UAV FPV, sẽ có thể tấn công hiệu quả các mục tiêu ở ngoại ô Sumy. Một số mẫu UAV FPV của Nga, sẽ có thể tiếp cận các quận phía tây nam của thành phố, gây áp lực lên tuyến hậu cần và các sở chỉ huy của AFU.
Tuy nhiên, một số nhà phân tích chỉ ra rằng, mặc dù RFAF đã kiểm soát thành công một loạt khu định cư ở khu vực biên giới tỉnh Sumy, nhưng không thể thay đổi ngay lập tức thế bế tắc chung. Để duy trì nhịp độ tấn công, các Sư đoàn đổ bộ đường không số 76 và 106 của RFAF, đều đã được tung vào tuyến Khotin-Yunakivka., thậm chí cả bộ binh của Lực lượng tên lửa chiến lược cũng đã được triển khai trên chiến trường.
Hiện AFU vẫn nắm giữ hai con bài chủ là các lữ đoàn tấn công số 225 và 425 được triển khai tại khu vực biên giới, giáp làng Guevo thuộc tỉnh Kursk của Nga, đang đe dọa tấn công vào bên sườn lực lượng RFAF ở Sumy. Mặc dù số lượng HIMARS do phương Tây cung cấp đã giảm mạnh, nhưng các cuộc tấn công chính xác vào các nút hậu cần của Nga, vẫn là một thanh kiếm treo lơ lửng trên đầu quân đội Nga. (nguồn ảnh Military Review, Kyiv Post, Deep State, TASS).
