Hải quân Ukraine vừa xác nhận đã tung đòn tập kích táo bạo bằng tên lửa hành trình R-360 Neptune, đánh thẳng vào nhà máy quốc phòng Elektrodetal ở tỉnh Bryansk, Nga. Cơ sở này được xem như “mắt xích vàng” trong chuỗi cung ứng vũ khí của Moscow, nơi nuôi dưỡng sức mạnh công nghiệp quốc phòng và duy trì nhịp đập cho cỗ máy quân sự Nga.
Cuộc tấn công diễn ra rạng sáng ngày 29/9, khi bốn quả Neptune lao đi từ vị trí sâu trong lãnh thổ Ukraine, cách biên giới khoảng 40 km, với tầm bắn gần 240 km. Những cột lửa bùng lên tại mục tiêu đã được ghi nhận, làm dấy lên nhiều đồn đoán về mức độ thiệt hại.
Trên kênh Telegram, Hải quân Ukraine tuyên bố: “Tên lửa Neptune của chúng tôi đã đánh trúng nhà máy quốc phòng Elektrodetal Karachevsky. Một mắt xích khác trong guồng máy quân sự Nga đã bị xóa sổ”. Thông điệp này nhanh chóng lan truyền, mang tính răn đe rõ rệt.
Theo Bộ Tổng tham mưu Ukraine, nhà máy Elektrodetal không chỉ sản xuất đầu nối điện tử dân dụng mà còn cung cấp linh kiện cho các chương trình tên lửa, radar, thiết bị hàng không và hệ thống vũ khí chiến lược. Đây được coi là “trái tim” kết nối cho nhiều dự án quân sự tối mật.
Các nguồn tin Ukraine cũng nhấn mạnh sản phẩm từ nhà máy còn được dùng để chế tạo UAV FPV, trong đó có mẫu UAV FPV cảm tử Chimera đang gây khó khăn cho lực lượng Kiev. Vì vậy, đòn đánh này vừa mang ý nghĩa biểu tượng, vừa nhằm bóp nghẹt khả năng sản xuất vũ khí của Nga.
Tên lửa hành trình Neptune trở nên nổi tiếng toàn cầu vào năm 2022, khi hai quả đạn đã đánh chìm tuần dương hạm Moskva - soái hạm của Hạm đội Biển Đen và được coi là niềm tự hào của Hải quân Nga. Từ chỗ chỉ là tên lửa chống hạm, Neptune nay đã “lột xác” thành vũ khí đa năng, có thể công phá cả mục tiêu trên bộ.
Đầu năm nay, Ukraine còn ra mắt biến thể Long Neptune với thân kéo dài, tăng trữ lượng nhiên liệu, vươn tầm bắn tới 1.000 km. Tổng thống Volodymyr Zelensky khẳng định loại tên lửa này đã thử lửa thành công, mở ra khả năng tấn công sâu hơn bao giờ hết vào lãnh thổ Nga.
Đáng nói, đòn đánh vào Elektrodetal diễn ra không lâu sau khi Ukraine bị cáo buộc sử dụng HIMARS của Mỹ để tập kích một nhà máy năng lượng tại Belgorod. Nhịp độ và tầm xa của các cuộc tập kích đang leo thang, cho thấy Kiev ngày càng táo bạo trong việc nhắm vào hạ tầng quốc phòng Nga.
Trong bối cảnh đó, chính quyền Tổng thống Donald Trump bất ngờ nới lỏng rào cản, cho phép Kiev dùng một số vũ khí Mỹ tấn công lãnh thổ Nga “theo từng trường hợp cụ thể”. Tuy nhiên, Tomahawk vẫn chưa được bật đèn xanh, bởi Washington lo ngại loại tên lửa tầm xa này có thể kéo chiến sự leo thang ngoài tầm kiểm soát.
Dù vậy, việc Washington cân nhắc cung cấp Tomahawk cũng đủ để gửi tín hiệu: chính sách với Ukraine đang biến chuyển theo từng nhịp chiến trường. Trước đây, Nhà Trắng từng dè dặt với vũ khí tầm xa, nay lại cho thấy sự sẵn sàng vượt qua những giới hạn.
Song song hỗ trợ Kiev, Mỹ phải đối mặt thách thức lớn khi kho dự trữ tên lửa suy giảm. Lầu Năm Góc đã lập “Hội đồng Tăng tốc Vũ khí” để thúc đẩy sản xuất. Danh mục ưu tiên gồm Patriot, SM-6, tên lửa chống hạm tầm xa và các dòng không đối đất, trong đó Patriot được đặt lên hàng đầu giữa nhu cầu toàn cầu tăng vọt, trong khi Lockheed vẫn chật vật tăng công suất.
Tuy nhiên, chuyên gia cảnh báo, mỗi quả cần tới hai năm lắp ráp cùng chi phí khổng lồ, nên mở rộng sản xuất không thể “một sớm một chiều”. Khi Ukraine đánh sâu vào Nga, Trung Đông bùng lửa và Thái Bình Dương nổi sóng, nhu cầu vũ khí tầm xa lẫn phòng không bùng nổ, đẩy cuộc chạy đua vũ trang toàn cầu sang giai đoạn khốc liệt và khó lường.
