Hôm 27/3, Tư lệnh Hải quân Nga - Đô đốc Nikolai Evmenov cho biết, trong khuôn khổ cuộc tập trận Umka 2021, lần đầu tiên 3 tàu ngầm hạt nhân của nước này đã đồng loạt phá lớp băng dày và trồi lên trên mặt biển Bắc Cực.
Mặc dù lớp bằng dày tới 1,5 m nhưng các tàu ngầm đã dễ dàng và nổi lên “theo một ý tưởng và kế hoạch duy nhất vào đúng thời điểm đã định trong khu vực có bán kính 300 mét”, Đô đốc Evmenov tự hào tuyên bố.
Tuy nhiên căn cứ những hình ảnh vệ tinh thu được cho thấy có tất cả tới 5 vết lõm trên mặt băng, điều này tiết lộ số lượng tàu ngầm hạt nhân Nga tham gia cuộc tập trận đặc biệt nói trên lớn hơn nhiều so với những gì Tư lệnh hải quân thông báo.
Trong cuộc tập trận nói trên, đã có ít nhất 1 con tàu thực hành phóng ngư lôi nhằm vào kẻ thù giả định, thể hiện rõ khả năng và sự sẵn sàng của các tàu ngầm nguyên tử Nga trong việc tiêu diệt đối phương dưới lớp băng dày ở Bắc Cực.
Không chỉ có vậy, theo nhận định, sau khi ngư lôi phá băng, một trong những tàu ngầm hạt nhân đã phóng tên lửa đạn đạo xuyên lục địa (ICBM) từ dưới mặt nước thông qua lỗ thủng, điều này được thể hiện qua vệt khói xung quanh lỗ băng.
Truyền thông Nga khẳng định màn thị uy sức mạnh của hải quân nước này nhằm gửi lời cảnh báo tới các đối thủ, cụ thể Moskva là "ông vua" tại khu vực Bắc Cực và họ có đủ vũ khí để đánh bại bất cứ kẻ thù nào.
Tuy nhiên theo ý kiến của một chuyên gia quân sự Nga - ông Maxim Klimov đến từ tạp chí “Người đưa tin công nghiệp quốc phòng” thì hành động nói trên được biên đội tàu ngầm hạt nhân thực hiện chẳng khác gì "món quà" dành cho Hải quân Mỹ và hoàn toàn "lợi bất cập hại".
Theo nguồn tin riêng của ông Klimov thì đã có ít nhất 1 tàu ngầm Mỹ đang hoạt động không xa khu vực các tàu ngầm Nga nổi lên, nó đã quan sát rõ mọi hành động của biên đội tàu ngầm Nga trong khi không bị phát hiện.
“Trong tình huống chiến đấu như vậy, chỉ 1 tàu ngầm của Hải quân Mỹ cũng đủ khả năng đánh chìm cả 3 tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân của Hải quân Nga”, chuyên gia quân sự Maxim Klimov khẳng định.
Lý do được đưa ra đó là vào thời điểm phá băng nổi lên, tàu ngầm Nga đã hoàn toàn bị lộ diện và mắc kẹt trong một không gian hẹp, tình thế của chúng lúc này chẳng khác gì "cá khô phơi trên cạn", không thể lẩn tránh hay tự vệ trước đối phương có yếu tố bí mật.
Chiếc tàu ngầm Mỹ - nếu ở trong tình huống giao tranh sẽ dễ dàng ngắm mục tiêu và loại bỏ cả biên đội tàu ngầm Nga chỉ trong duy nhất một loạt ngư lôi được phóng đi.
Theo chuyên gia Klimov, vấn đề còn nghiêm trọng hơn ở chỗ cho đến nay tàu ngầm Nga vẫn không có các phương tiện chống ngư lôi hiệu quả, đồng thời công tác tổ chức hiệp đồng chống ngầm cũng chưa tốt.
Tuy vậy cũng có luồng ý kiến khác cho rằng lo lắng của chuyên gia Klimov là thái quá, bởi việc 3 tàu ngầm hạt nhân phá băng nổi lên cạnh nhau chỉ là hành động mang tính trình diễn vào thời bình, còn khi thực chiến sẽ không có điều này xảy ra.
Biên đội tàu ngầm khi đó sẽ phải cử ra chiếc nào làm nhiệm vụ tấn công, chiếc nào nhận vai trò cảnh giới, cho nên kể cả tàu ngầm Mỹ có hiện diện tại đó thì cũng không dễ dàng chiếm ưu thế "từ trong bóng tối".
